Αντίο Ιστανμπούλ: Ο έρωτας στα χρόνια της... μετανάστευσης

«Μ’ έπιασε απ’ το σβέρκο και πλησίασε το πρόσωπο του στο δικό μου. Σ’ αγαπώ, ψιθύρισε. Δεν μπόρεσα να του απαντήσω. Σκέφτηκα να του πω ότι σ’ αυτό το μυθιστόρημα δεν θα μπορούσε να είναι εξίσου σημαντικός ήρωας με τον Ταμέρ. Ίσως στο επόμενο. Αν με κάνει και τον ερωτευτώ τόσο που να με στενεύει αυτή η πόλη».

Η Ετζέ, η ηρωίδα του μυθιστορήματος, μεταναστεύει από την Κωνσταντινούπολη στο Λονδίνο, κυρίως εξαιτίας του αδιέξοδου και παράνομου έρωτα με τον Ταμέρ, ο οποίος είναι παντρεμένος. Η σχέση τους διήρκησε έξι χρόνια. Η φυγή της, θέλει να πιστεύει, ότι θα της αποφέρει τη λήθη όχι μόνο σε ό,τι σχετίζεται με τον αδιέξοδο έρωτα της, αλλά και με τρόπους ζωής, ανθρώπινες σχέσεις, οικογενειακές και φιλικές που υπήρχαν στην Κωνσταντινούπολη.

Κατ’ αρχήν, όμως, θα έλθει σε επαφή με μια πραγματικότητα, η οποία κάθε άλλο παρά ιδανική είναι: "Έγκυοι κοπέλες μόλις δεκατριών ετών, νεαρά κορίτσια που σπρώχνουν παιδικά καροτσάκια… Γυναίκες που φοράνε ξεφτισμένες γούνες και δεν καταλαβαίνεις σε ποια γλώσσα μιλάνε… Πολωνέζες με χέρια κατακόκκινα απ’ τη σκληρή δουλειά… Νεαροί μαύροι που προσπαθούν να ντύνονται, να περπατούν και να κουνιούνται σαν τον Λι Ρόμεο, άστεγοι, παράφρονες που δεν μπορείς να τους πλησιάσεις απ’ τη δυσοσμία". Αυτό είναι περίπου το περιβάλλον που θα συναντήσει στην Αγγλία και θα το μάθει καλύτερα μέσα από τις γνωριμίες που θα κάνει.

Παρά την ακλόνητη απόφαση της να διώξει όλο το παρελθόν στη λήθη, θα εξακολουθεί να μιλά για την όμορφη σχέση της με τον παππού της και να διηγείται στη φίλη της παραμύθια που της έλεγε αυτός. Ταυτόχρονα θα θυμάται και θα διηγείται τις ιστορίες καταγωγής του παππού και της γιαγιάς, εμπλέκοντας έτσι ένα κομμάτι της τούρκικης ιστορίας που μιλάει για Αρμένιους, Κούρδους, Αλεβίτες κλπ, και δείχνοντας μια πολυπολιτισμική διάσταση της χώρας της. Οι προσπάθειες της θα συνεχιστούν, αφού επιθυμεί να σπουδάσει βιολογία, διότι έχει διαβάσει σχετικά για απόπειρες πειραμάτων που οδηγούν στο να ξεχνά κάποιος. Και αυτή θέλει να ξεχάσει τον Ταμέρ.

Το μυθιστόρημα κινείται σε υποδειγματικούς δρόμους γραφής, με συνοπτικά κεφάλαια όπου καθίστανται ξεκάθαρες οι καταστάσεις που πρέπει να περιγραφούν και οι εικόνες που πρέπει να μεταφερθούν ανάλογα με τα γεγονότα που διαδραματίζονται. Ιδιαίτερα οι διηγήσεις των παραμυθιών, οι καταβολές του παππού και η περιγραφή της ενασχόλησης του με την αργυροχρυσοχοΐα είναι υποδειγματικές. Η ροή της γραφής θα μας οδηγήσει να προβληματιστούμε αν όντως το ποθούμενο από την ηρωίδα έχει τρόπους να πραγματοποιηθεί ή αν εκείνη θα παραμείνει δεμένη με κάτι που έχει τελειώσει εδώ και αρκετό καιρό.

Η Esmahan Aykol είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας. Τα μυθιστορήματα της έχουν μεταφραστεί σε έξι γλώσσες.

Νίκος Δανιήλ
Nikosdaniil.blogspot.com