Οι γιορτές θέλουν μουσείο!

Τα μουσεία της Αθήνας φορούν τα γιορτινά τους και μας υποδέχονται με εκθέσεις, καφέ και δωράκια για μικρούς και μεγάλους.
Οι γιορτές θέλουν μουσείο!
της Ιωάννας Γκομούζα

Πανάρχαια τέχνεργα και χρησμοί, θησαυροί από τη «ρωσική κιβωτό», αλλά και σύγχρονη τέχνη. Για όλους έχουν προτάσεις τα αθηναϊκά μουσεία. Περάστε για τις εκθέσεις τους, για καφέ και για τα γιορτινά δώρα.

Το Ερμιτάζ στο Βυζαντινό Μουσείο

Στο Ερμιτάζ, αδερφές μου, στο Ερμιτάζ, δεν είναι εύκολο να πας, ενώ στο Βυζαντινό, φτάνεις εύκολα με το μετρό. Έως τα τέλη Φλεβάρη άλλωστε, αυτός είναι ο πιο σύντομος δρόμος προκειμένου να πάρεις μια γεύση από το γούστο των Ρομανόφ και τις μοναδικές συλλογές του μουσείου της Πετρούπολης χάρη σε ογδόντα έργα τέχνης. Στο Μέγαρο Ιλίσσια η έκθεση επικεντρώνεται στο ανάκτορο και στη συγκρότηση των αυτοκρατορικών συλλογών παρουσιάζοντας αρχαιολογικά ευρήματα, έργα μικροτεχνίας και προσωπικά αντικείμενα των τσάρων: χρυσές πόρπες από τη Σιβηρική Συλλογή του Μεγάλου Πέτρου, χρυσά σκυθικά κοσμήματα, η ταμπακιέρα με πολύτιμους λίθους της τσαρίνας Ελισάβετ Πετρόβνα, μια υπέροχη καρφίτσα με φοίνικες της Αικατερίνης Β΄, ο φορητός… ναός που έπαιρνε μαζί του στις εκστρατείες ο θρησκευόμενος Αλέξανδρος Α΄, δημιουργίες με την ιδιαίτερη τεχνική του ζωγραφιστού σμάλτου. Στην υπόγεια πτέρυγα, το βλέμμα ταξιδεύει από την Αναγέννηση έως την τέχνη του 20ού αιώνα, μέσα από τον χρωστήρα καλλιτεχνών όπως οι Θεοτοκόπουλος, Ρούμπενς, Γιορτνάενς, Φρίντριχ, Μπονάρ. Βγαίνοντας ξανά στην αυλή, το café του μουσείου προσφέρεται για ριλάξ με φόντο τον κήπο και το πάλαι ποτέ αρχοντικό της Δούκισσας της Πλακεντίας.
«Ερμιτάζ: Πύλη στην Ιστορία» στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο (Βασ. Σοφίας 22, 2132139572, www.byzantinemuseum.gr)

Στις Κυκλάδες 5.000 χρόνια πριν



Πώς ζούσαν οι νησιώτες της 3ης χιλιετίας π.Χ.; Τι ρόλο είχε η μουσική, το ποτό και ο χορός στη ζωή τους; Τι ξέρουμε για τις πίστεις και τις δοξασίες τους; Η κυκλαδική κοινωνία της μακρινής Πρώιμης Εποχής του Χαλκού αποκτά πρόσωπο καθώς περιηγείσαι στη νέα περιοδική έκθεση του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης. Σαν φωτεινά παράθυρα-ανοίγματα στο χρόνο μέσα σε ένα κατάμαυρο σκηνικό, οι εκθεσιακές προθήκες επιφυλάσσουν συναντήσεις με υπέροχα μαρμάρινα ειδώλια - αυλητές, πότες, πολεμιστές, ζευγάρια κι εγκυμονούσες -, χρηστικά αντικείμενα που μαρτυρούν την ενασχόληση των νησιωτών με τη γεωργία, το κυνήγι, την υφαντική, την αγγειοπλαστική, καλαίσθητα τελετουργικά αγγεία. Πάρε το χρόνο σου λοιπόν κι απόλαυσε τη μαεστρία του αρχαίου δημιουργού αλλά και τη συνολική εμπειρία του μουσείου: το ντιζαϊνάτο café, τα εκπαιδευτικά προγράμματα που ετοιμάζουν για τα πιτσιρίκια σου στις 28 και 29/12 και φυσικά τα καλλούδια από το πωλητήριο. Μεγάλη ζημιά αυτό το τελευταίο, θα τα θέλεις όλα. «Κυκλαδική κοινωνία 5.000 χρόνια πριν» στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης (Νεοφύτου Δούκα 4, Κολωνάκι, 2107228321-3, www.cycladic.gr).

Στην «Άβυσσο» του Ωδείου Αθηνών

Αμπράμοβιτς, Μπάρνεϊ, Μπουρζουά, Γκίλμπερτ & Τζορτζ: οι διάσημες υπογραφές πέφτουν βροχή στην έκθεση του οργανισμού ΝΕΟΝ στον μέχρι πρότινος εγκαταλελειμμένο, ημιτελή υπόγειο χώρο του Ωδείου. Και δεν χρειάζεται καν να πληρώσεις εισιτήριο για να επιχειρήσεις την «Υπέρβαση της Άβυσσος». Σαράντα ένα έργα από τριάντα τέσσερις διεθνείς καλλιτέχνες συνομιλούν με την εμβληματική «Ασκητική» του Νίκου Καζαντζάκη για το τραύμα της γέννησης, το φωτεινό διάλειμμα της ζωής, τη δημιουργικότητα, τις σχέσεις και το θάνατο, στις αντίστοιχες θεματικές ενότητες. Ανάμεσά τους το «La Demi-Poupee», ένα από τα σπάνια γλυπτά του Hans Bellmer με κούκλες που σώζονται ακόμη. Η επίκαιρα συγκλονιστική «Μεγάλη Κούνια» του Βλάση Κανιάρη, από το 1974. Η ποιητική αρχιτεκτονική του Abraham Cruzvillegas (Autoconstruccion Room). Η «παγωμένη» έκρηξη ενός… συνηθισμένου δείπνου που ίπταται με όλα του τα παραφερνάλια διά χειρός Ιωάννας Πανταζοπούλου. Το πειραγμένο Ρέκβιεμ (The Underworld) και οι λυρικές αφίξεις (Threshold to the Kingdom) του Mark Wallinger.
Η Υπέρβαση της Άβυσσος στο Ωδείο Αθηνών (Λεωφ. Βασιλέως Γεωργίου Β΄ 17)

Από τη Δωδώνη στο Μουσείο Ακρόπολης

Τι πρέπει να κάνω για να αποκτήσω σύντομα σπίτι; Θα δημευτεί η περιουσία μου; Θα πρέπει ή όχι να εγκαταλείψω το επάγγελμά μου και να γίνω μάγειρας; Ναι, είχαν και οι άνθρωποι του 5ου και του 4ου αιώνα π.Χ. παρόμοιους καημούς και προσδοκίες και τις κατέθεταν μάλιστα στον Δία, χαραγμένες πάνω σε ελάσματα μολύβδου, προσδοκώντας μιαν απάντηση. Αν δεν έχεις δει ακόμα την έκθεση για το Μαντείο της Δωδώνης, βάλτη στο πρόγραμμα. Μέσα από προβολές, κατατοπιστικότατη τεκμηρίωση κι ενδιαφέροντα ευρήματα (μικρά χάλκινα αγαλμάτια, πήλινα ειδώλια, τμήματα από αδριάντες κ.ά.) θα σε διακτινίσει στο αρχαιότερο ελληνικό μαντείο. Εκεί, στα πόδια του όρους Τόμαρος, όπου ο χρησμός ήταν υπόθεση των ήχων, της ιερής βελανιδιάς και των ξυπόλητων ιερέων, των Σελλών. Αξίζει να περάσεις και οικογενειακώς, αφού στα ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα τα παιδιά θα μάθουν και θα δημιουργήσουν με αφορμή τα «δέντρα των θεών», ενώ στο πωλητήριο υπάρχουν δώρα για όλους. Ένα σετ βιβλιοστάτες - άλογα και ένα γούρι (εμπνευσμένο από την λεοντοκεφαλή – υδρορροή του αρχαίου ναού της Αθηνάς Πολιάδας), παρακαλώ!
«Δωδώνη. Το μαντείο των ήχων» στο Μουσείο Ακρόπολης (Διονυσίου Αρεοπαγίτου 15, 2109000900, www.theacropolismuseum.gr)

Αρχαιολογικές Οδύσσειες

Κλασικές μελωδίες live με φόντο τον Τζόκεϊ του Αρτεμισίου, εργαστήρια για τα παιδιά με κατασκευές και «αρχαίων άσματα», οργανωμένες περιηγήσεις στην περιοδική έκθεση, μια μελωδική ξενάγηση στον κόσμο της αρχαίας ελληνικής μουσικής. Με γεμάτο πρόγραμμα δράσεων αποχαιρετά το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο το επετειακό 2016 και καλωσορίζει το 2017, οπότε μια επίσκεψη απλά επιβάλλεται. Στο πωλητήριο του ΤΑΠ θα βρεις το εμπνευσμένο από την αρχαία τριήρη γούρι τους και στην αίθουσα των περιοδικών εκθέσεων, μην ξεχνιόμαστε, τις «Οδύσσειες». Χωράει ενάμισης αιώνας διαδρομής σε μια έκθεση 190 αντικειμένων; Με την ευκαιρία των 150 χρόνων του, το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο αφηγείται μέσα από εμβληματικά αλλά και λιγότερο γνωστά έργα «τον αδιάκοπο αγώνα του ανθρώπου να τιθασέψει το περιβάλλον, να γνωρίσει νέους τόπους, να πλουτίσει τους ορίζοντες του, να δημιουργήσει πολιτείες ευνομούμενες και να αντιπαλέψει τη φθαρτότητα της ύπαρξης του με τη βοήθεια του έρωτα και της δημιουργικής πράξης».
«Οδύσσειες» στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Πατησίων 44, 2132144891, www.namuseum.gr.

Τσαρούχης, Ζούνη και Μποκόρος στην Πειραιώς

Ούτε μία ούτε δύο, αλλά τρεις αναδρομικές Ελλήνων καλλιτεχνών φιλοξενεί το Μουσείο Μπενάκη στην Πειραιώς. Στο ισόγειο «Η εικονογράφηση μιας αυτοβιογραφίας» του Γιάννη Τσαρούχη μας δίνει την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε την πορεία του εμβληματικού ζωγράφου κατά το διάστημα 1940-1989 μέσα από αυτοβιογραφικές σημειώσεις, προφορικές του διηγήσεις και φυσικά έργα από το Ίδρυμα Τσαρούχη και ιδιωτικές συλλογές. Μάλιστα αρκετά εκτίθενται για πρώτη φορά. Λίγα βήματα πιο πέρα έχει την τιμητική της μια από τις πλέον αναγνωρίσιμες εκπροσώπους της μεταπολεμικής γεωμετρικής αφαίρεσης, η Όπυ Ζούνη (1960-2008). Το αφιέρωμα ακολουθεί θεματικά και χρονολογικά μια διαδρομή σχεδόν πέντε δεκαετιών μέσα από έργα ζωγραφικής, γλυπτά, κατασκευές, objets trouvés, κολάζ κι εγκαταστάσεις. Στον δεύτερο όροφο πάλι, τα φώτα πέφτουν στον Χρήστο Μποκόρο με έργα του από συλλογές μουσείων, ιδιωτών καθώς από την προσωπική συλλογή του ζωγράφου. Η βόλτα στο κτίριο της Πειραιώς πάντως σηκώνει κλασικά… ημερήσια. Μετά το τουρ στις εκθέσεις, τσιμπάμε κάτι στο ανανεωμένο cafe-εστιατόριο και περνάμε κι από το art-shop τους - εγγύηση για ψαγμένα ντιζαϊνάτα δώρα.
«Γιάννης Τσαρούχης. Εικονογράφηση μιας αυτοβιογραφίας. Δεύτερο Μέρος (1940-1989)», «Όπυ Ζούνη, Τάξη στο χάος», «Μποκόρος, όψεις αδήλων» στο Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138 & Ανδρονίκου, 2103453111, www.benaki.gr.

Διάλογοι τέχνης ανάμεσα σε Αθήνα και Αμβέρσα

Εξήντα έξι Έλληνες και διεθνείς καλλιτέχνες, εβδομήντα έργα, είκοσι δύο έννοιες-θεματικές προς διαπραγμάτευση. Για το ντεμπούτο του στο ανακαινισμένο πρώην εργοστάσιο Φιξ το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης ποντάρει στη συνεργασία και στο διάλογο των συλλογών του με αυτές του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Φλάνδρας. Οι επιμελητές της έκθεσης Bart de Baere και Κατερίνα Κοσκινά επιχειρούν να συντονίσουν κάθε φορά έργα δύο καλλιτεχνών, από την Ελλάδα και το Βέλγιο, αναζητώντας μια έννοια που προκύπτει από αυτή τη συνήχηση και προσθέτουν, κατόπιν, έναν τρίτο καλλιτέχνη, από τη μία εκ των δύο συλλογών. Ετοιμάσου για συναντήσεις με δημιουργίες των Γιαν Φαμπρ, Μ. Παπαδημητρίου, Δ. Αληθεινού, Λουκ Ντελέ, Άλ. Σεκούλα, Κ. Βαρώτσου, Φρ. Κιρλέ, Ν.Σ. Χάρσα, Μ. Αμπράμοβιτς & Ουλάι, Στ. Τσιβόπουλου, Κιμσούτζα, Γκι Ρομπάουρτς κ.ά. με επίκεντρο την πλανητική αστικοποίηση, την αντιμετώπιση της καταστροφής, την οργή, τον διαπροσωπικό χώρο, τον ασταθή εαυτό, τη φαντασία.
«Κρίσιμοι διάλογοι: Αθήνα-Αμβέρσα» στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Λεωφ. Καλλιρρόης και Αμβρ. Φραντζή, πρώην εργοστάσιο Φιξ, 2111019000, www.emst.gr.

Όταν η τέχνη συναντά την τεχνολογία

Θα ταξιδέψεις μέσα στο χαοτικό περιβάλλον που δημιουργούν τα ψηφιακά σου τιτιβίσματα. Θα… χακάρεις την ειδησεογραφία της ημέρας σε διεθνή μέσα ενημέρωσης. Θα αφουγκραστείς τι σημαίνει αλληλεπιδρώ με μια… καλλιέργεια μύκητα αλλά και τα εγκεφαλικά σου κύματα. Θ’ αποκτήσεις και δωρεάν πιστοποιητικό που θα «μπορούσε» να σε χρήσει ιδιοκτήτη υπεράκτιας εταιρείας στα διαβόητα νησιά Κέιμαν. Πού; Μα, στην έκθεση «Υβρίδια» που διοργανώνουν η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση και το Κέντρο Ars Electronica. Μην περιμένεις εδώ να βρεις καλλιτέχνες που δουλεύουν με χρώματα και καμβάδες. Εργαλεία τους γίνονται η επιστημονική έρευνα, τα ψηφιακά δίκτυα και ενόργανες διαδικασίες και στόχος να θέσουν ερωτήματα τόσο για τις επιστήμες όσο και για την καλλιτεχνική πράξη και για την ίδια μας την κοινωνία.
«Υβρίδια: Στα όρια τέχνης και τεχνολογίας» στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, Συγγρού 107, 2109005800, www.sgt.gr.

Μπείτε στη συζήτηση

σχόλια

v