Είναι επικίνδυνα τα λαμπάκια του δέντρου;

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά: τα σύγχρονα χριστουγεννιάτικα λαμπάκια, όταν είναι πιστοποιημένα και σε καλή κατάσταση, δεν είναι επικίνδυνα. Τα περισσότερα που κυκλοφορούν σήμερα είναι LED, καταναλώνουν ελάχιστο ρεύμα, δεν ανεβάζουν θερμοκρασία και έχουν σχεδιαστεί με αυστηρές προδιαγραφές ασφαλείας. Τα προβλήματα εμφανίζονται σχεδόν πάντα όταν συνδυάζονται τρεις παράγοντες: φθορά, κακή χρήση και αμέλεια. Και εκεί αρχίζει το άγχος που κάθε Δεκέμβρη επιστρέφει λίγο πιο έντονο.

Το ρεύμα και ο φόβος της υπερθέρμανσης

Τα παλιά λαμπάκια πυρακτώσεως είχαν έναν λόγο να μας ανησυχούν, αφού ζεσταίνονταν αρκετά. Αντίθετα, τα LED παραμένουν δροσερά ακόμα και μετά από πολλές ώρες λειτουργίας, γεγονός που κάνει τον κίνδυνο υπερθέρμανσης εξαιρετικά μικρό, αρκεί να μην μιλάμε για φθαρμένα καλώδια ή αυτοσχέδιες πατέντες. Αν ένα σετ λαμπάκια ζεσταίνεται αισθητά στην αφή, κάτι δεν πάει καλά. Σε αυτή την περίπτωση, η μόνη επιλογή είναι τράβηγμα πρίζας και αντικατάσταση.

Φθαρμένα καλώδια: Ο πιο συχνός ένοχος

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος δεν είναι τα ίδια τα λαμπάκια, αλλά το καλώδιό τους. Τσακίσματα, ξεφλουδισμένο πλαστικό, ενώσεις με μονωτική ταινία, καλώδια που έχουν δαγκωθεί από κατοικίδια ή έχουν αποθηκευτεί πρόχειρα σε αποθήκες και πατάρια είναι αυτά που αυξάνουν τον κίνδυνο βραχυκυκλώματος ή, σε ακραίες περιπτώσεις, πυρκαγιάς. Αν τα λαμπάκια σου έχουν περάσει περισσότερα Χριστούγεννα από όσα θυμάσαι, ίσως ήρθε η ώρα να τα αποχαιρετήσεις.

Το δέντρο: Αληθινό ή τεχνητό;

Στα φυσικά δέντρα υπάρχει ένας επιπλέον παράγοντας: Η ξηρότητα. Όσο περνούν οι μέρες, τα κλαδιά στεγνώνουν και γίνονται πιο εύφλεκτα. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα λαμπάκια είναι επικίνδυνα από μόνα τους, αλλά ότι η παρατεταμένη λειτουργία τους, σε συνδυασμό με ξερά κλαδιά, αυξάνει το ρίσκο. Αν έχεις φυσικό δέντρο, καλό είναι να το ποτίζεις τακτικά, να αποφεύγεις να αφήνεις τα λαμπάκια ανοιχτά όλη νύχτα και να μην τα δένεις σφιχτά γύρω από ξεραμένα κλαδιά. Στα τεχνητά δέντρα ο κίνδυνος είναι μικρότερος, αρκεί να είναι κατασκευασμένα από ανθεκτικά στη φωτιά υλικά, όπως συμβαίνει στα περισσότερα σύγχρονα μοντέλα.

Πολύπριζα, προεκτάσεις και «να τα βάλω όλα μαζί»

Άλλο ένα κλασικό λάθος των γιορτών είναι η υπερφόρτωση της ίδιας πρίζας. Αν και τα LED δεν τραβούν πολύ ρεύμα, οι κακής ποιότητας προεκτάσεις και τα παλιά πολύπριζα μπορούν να υπερθερμανθούν. Καλό είναι να αποφεύγονται οι αλυσιδωτές συνδέσεις πολύπριζων, να χρησιμοποιούνται πιστοποιημένα πολύπριζα με διακόπτη και να μη στριμώχνονται όλα τα διακοσμητικά στην ίδια πρίζα, όσο βολικό κι αν φαίνεται αυτό.

Τι γίνεται με τα παιδιά και τα κατοικίδια;

Σε σπίτια με παιδιά ή κατοικίδια, ο κίνδυνος δεν είναι τόσο ηλεκτρικός όσο μηχανικός. Καλώδια στο ύψος του πατώματος, λαμπάκια που τραβιούνται και στολίδια που πέφτουν μπορούν να προκαλέσουν ατυχήματα. Γι’ αυτό χρειάζεται καλή στερέωση των καλωδίων, αποφυγή λαμπακιών στο κάτω μέρος του δέντρου και, ιδανικά, επιλογή λαμπακιών χαμηλής τάσης.

Να τα αφήνω ανοιχτά όταν λείπω;

Η σύντομη απάντηση είναι όχι. Ακόμα κι αν τα λαμπάκια σου είναι απολύτως ασφαλή, δεν υπάρχει λόγος να μένουν αναμμένα χωρίς επίβλεψη. Το ίδιο ισχύει και για τον ύπνο: το δέντρο είναι όμορφο, αλλά δεν χρειάζεται να φωτίζει το σπίτι όλη νύχτα. Αν θες μια πρακτική λύση, ένας χρονοδιακόπτης πρίζας λύνει τα χέρια.

Συμπέρασμα: να ανησυχούμε ή όχι;

Τα χριστουγεννιάτικα λαμπάκια δεν είναι επικίνδυνα από μόνα τους. Είναι όμως ηλεκτρικές συσκευές και, όπως όλες, θέλουν λίγη προσοχή. Με σύγχρονα LED, καλώδια σε καλή κατάσταση και λογική στη χρήση, μπορείς να απολαμβάνεις το δέντρο σου χωρίς άγχος. Γιατί τα Χριστούγεννα είναι για να φωτίζουν το σπίτι, όχι για να μας βάζουν σε σκοτεινές σκέψεις.