Πώς να αντισταθείς στην κουλτούρα των social media

Ζεις σε μια εποχή που το scrolling έχει γίνει δυστυχώς η δεύτερη φύση πολλών ανθρώπων. Πριν καλά καλά ξυπνήσεις πιάνεις το κινητό που έχει γίνει πλέον προέκταση του χεριού μας για να τσεκάρεις ειδοποιήσεις, μηνύματα, mail και μη χειρότερα. Πριν πέσεις για ύπνο, ρίχνεις «μια τελευταία ματιά» στο Instagram, τις αγαπημένες σου ομάδες στο Facebook και reels στο TikTok. Την ίδια ώρα, περνούν μπροστά από τα μάτια σου ζωές άλλων κι εσύ «καταναλώνεις» τα ταξίδια τους, τα γυμνασμένα σώματά τους, τα «τέλεια» σπίτια τους και τις σημαντικότερες στιγμές της ζωής τους. Και κάπου εκεί, αρχίζεις να συγκρίνεις αθέλητα κι αυθόρμητα. Μπορεί να μην το καταλαβαίνεις όταν συμβαίνει αλλά το κάνεις. Βλέπεις, η κουλτούρα των social media έχει χτιστεί πάνω σ’ αυτό, στη σύγκριση, στην επίδειξη, στο «φαίνεσθαι».

Το πρώτο βήμα για να της αντισταθείς απέναντί της και να μην σε καταπιεί είναι να θυμηθείς ότι το feed δεν είναι η πραγματικότητα. Είναι μια επιμελημένη και γεμάτη φίλτρα εκδοχή της, καθώς οι άνθρωποι εκεί δημοσιεύουν στιγμές κι όχι μέρες ολόκληρες. Επιλέγουν τα καλύτερα δευτερόλεπτα της ζωής τους κι όχι φυσικά το χάος που υπάρχει ανάμεσά τους. Όμως εσύ, βλέποντάς τα όλα αυτά μαζεμένα, μένεις με την ψευδαίσθηση ότι όλοι οι άλλοι «τα καταφέρνουν καλύτερα» από σένα.

Σταμάτα να μετράς με likes την αξία σου

Η ανάγκη για αποδοχή είναι ανθρώπινη. Αλλά στα social media έχει μετατραπεί σε μηχανισμό εξάρτησης. Κάθε ειδοποίηση, κάθε «μου αρέσει» ενεργοποιεί τον εγκέφαλο σαν μικρή δόση ντοπαμίνης. Αν το καλοσκεφτείς, δεν διαφέρει πολύ από το να παίζεις φρουτάκια και να περιμένεις να σου δώσει το ρημάδι λίγα περισσότερα.

Δοκίμασε, λοιπόν, να βγεις λίγο από αυτόν τον φαύλο κύκλο. Πάτα ένα pause και μην ανεβάσεις τίποτα για λίγο. Θυμήσου πώς είναι να ζεις χωρίς να καταγράφεις τα πάντα κι αν θελήσεις να το κάνεις μην τσεκάρεις κάθε λίγο το κινητό σου για να δεις πως πήγε.

Διάλεξε συνειδητά τι καταναλώνεις

Τα social media είναι σαν μια τεράστια ροτόντα γεμάτη φαγητά που όμως δεν χρειάζεται να δοκιμάσεις απ’ όλα. Μην σε πιάνει το σύνδρομο του πρωινού μπουφέ στο ξενοδοχείου που καταλήγεις να τρως μέχρι και το γιαούρτι στο οποίο έχεις δυσανεξία γιατί το πλήρωσες. Κάνε ένα «ξεκαθάρισμα» στο ποιον ακολουθείς και ασχολήσου λογαριασμούς που σου μαθαίνουν κάτι, που σε εμπνέουν και τέλος ταιριάζουν με την προσωπικότητά σου.

Επίσης, βάλε όρια στον χρόνο που περνάς στις πλατφόρμες. Μια ώρα λιγότερο online είναι μια ώρα που μπορείς να χρησιμοποιήσεις σε άλλα χόμπι, σε φίλους και σε όλους εκείνους τους καφέδες που δεν πρόλαβες να πας.

Η αλήθεια υπάρχει εκεί έξω

Η μεγαλύτερη ειρωνεία της σημερινής εποχής είναι ότι ποτέ δεν νιώσαμε στην ουσία πιο αποσυνδεδεμένοι. Όσο περισσότερο κοιτάζεις οθόνες, τόσο λιγότερο κοιτάζεις ανθρώπους και παίρνεις μια διαμεσολαβημένη απόσταση από την πραγματικότητα κι όσα πραγματικά συμβαίνουν γύρω μας.

Η αντίσταση στην κουλτούρα των social media σημαίνει ουσιαστικά έναν επαναπροσδιορισμό της σχέσης σου μαζί της. Να μάθεις δηλαδή να την χρησιμοποιείς αντί να σε χρησιμοποιεί. Να θυμάσαι ότι η ζωή σου δεν χρειάζεται validation ή έναν σκασμό από likes για να έχει αξία.