Πόσο συχνά πρέπει να κάνω format στον υπολογιστή μου;

Πόσες φορές έχεις σκεφτεί «θα του κάνω ένα format να στρώσει» όταν ο υπολογιστής αρχίζει να σέρνεται; Στο μυαλό των περισσότερων ανθρώπων, το format είναι κάτι σαν μαγικό κουμπί επανεκκίνησης: Όλα καθαρίζουν, όλα γίνονται σαν καινούρια. Στην πράξη, όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά –και σίγουρα όχι τόσο απαραίτητα όσο πιστεύουμε.

Τι είναι πραγματικά το format;

Το format δεν είναι απλώς ένα «καθάρισμα». Πρόκειται για επανεγκατάσταση του λειτουργικού συστήματος, που διαγράφει όλα τα αρχεία, τα προγράμματα και τις ρυθμίσεις, και επαναφέρει τον υπολογιστή στην αρχική του κατάσταση. Είναι μια λύση που συχνά μοιάζει δελεαστική, αλλά στην πραγματικότητα είναι η έσχατη επιλογή, όταν όλα τα υπόλοιπα έχουν αποτύχει.

Κάθε πότε χρειάζεται format;

Δεν υπάρχει ένας μαγικός κανόνας που να λέει «κάνε format κάθε χρόνο» ή «κάθε καλοκαίρι». Στην πραγματικότητα, αν φροντίζεις σωστά τον υπολογιστή σου, μπορεί να μη χρειαστεί ποτέ να το κάνεις. Για τους περισσότερους χρήστες, ένα format κάθε δύο με τρία χρόνια είναι αρκετό –και αυτό μόνο αν έχουν παρουσιαστεί προβλήματα όπως συνεχόμενα κολλήματα, ύποπτα μηνύματα λάθους, μολύνσεις από ιούς ή αισθητή πτώση στις επιδόσεις. Αν ο υπολογιστής σου δουλεύει κανονικά, δεν υπάρχει κανένας λόγος να κάνεις προληπτικό format.

Υπάρχουν εναλλακτικές;

Υπάρχουν, βέβαια, και λύσεις πριν φτάσεις στο μεγάλο βήμα. Συχνά αρκεί να απεγκαταστήσεις προγράμματα που δεν χρησιμοποιείς, να καθαρίσεις τον δίσκο από άχρηστα αρχεία, να τρέξεις ένα καλό antivirus ή να δοκιμάσεις την επαναφορά συστήματος σε μια προηγούμενη ημερομηνία. Με αυτά τα βήματα, πολλοί υπολογιστές «συνέρχονται» χωρίς να χρειαστεί να τους περάσεις από τη διαδικασία του format.

Αν τελικά το κάνεις…

Αν, ωστόσο, η κατάσταση έχει ξεφύγει και αποφασίσεις να το κάνεις, υπάρχουν μερικά πράγματα που πρέπει να θυμάσαι. Το πιο σημαντικό είναι να πάρεις αντίγραφα ασφαλείας όλων των αρχείων που δεν θέλεις να χάσεις –από φωτογραφίες και βίντεο μέχρι έγγραφα και κωδικούς. Εξίσου σημαντικό είναι να έχεις διαθέσιμους τους drivers και τα προγράμματα που θα χρειαστείς μετά, ώστε να μη βρεθείς με έναν γυμνό υπολογιστή που δεν συνδέεται ούτε στο ίντερνετ.

Τι να προσέξεις αν τελικά κάνεις format

Πριν ξεκινήσεις, βεβαιώσου ότι έχεις αρκετό χρόνο μπροστά σου, γιατί η διαδικασία μπορεί να πάρει ώρες μέχρι να ολοκληρωθεί, και να επανεγκαταστήσεις όλα όσα χρειάζεσαι. Έλεγξε επίσης ότι το λειτουργικό που θα εγκαταστήσεις είναι αυθεντικό και ενημερωμένο, για να αποφύγεις δυσάρεστες εκπλήξεις. Κράτησε σε ασφαλές σημείο τους κωδικούς σου και βεβαιώσου πως έχεις συνδεσιμότητα στο ίντερνετ, ώστε να κατεβάσεις τυχόν drivers ή updates που θα χρειαστούν. Τέλος, θυμήσου πως το format είναι μια καλή ευκαιρία να ξεκινήσεις «καθαρά»: Απόφυγε να ξαναγεμίσεις τον δίσκο με περιττά προγράμματα και φρόντισε να εγκαταστήσεις μόνο όσα πραγματικά χρησιμοποιείς.

Τελικά, αξίζει τον κόπο;

Το format δεν είναι εποχικό σπορ, ούτε κάτι που πρέπει να κάνουμε «για καλό και για κακό». Είναι μια λύση ανάγκης, όταν ο υπολογιστής μας έχει φτάσει σε σημείο που δεν δουλεύει σωστά. Αν τον φροντίζεις, αν είσαι λίγο προσεκτικός/η με τα αρχεία που κατεβάζεις και αν του κάνεις πού και πού μια «συντήρηση», μπορεί να περάσουν πολλά χρόνια μέχρι να χρειαστεί format –ή μπορεί να μην χρειαστεί και ποτέ.