Τι είναι slow travel και γιατί να το δοκιμάσεις;

Το slow travel δεν είναι απλώς ένας τρόπος να οργανώσεις τις διακοπές σου. Είναι μια ολόκληρη φιλοσοφία ζωής, που προέκυψε ως αντίδραση στη φρενίτιδα του «να τα προλάβω όλα». Στο παρελθόν μιλούσαμε για ταξίδια-μαραθώνιους: Πέντε χώρες σε δέκα μέρες, φωτογραφία σε κάθε μνημείο, βιαστικά γεύματα για να προλάβουμε το επόμενο μουσείο. Το slow travel λέει ακριβώς το αντίθετο: Να μείνεις περισσότερο σε έναν τόπο, να ακολουθήσεις τον ρυθμό του, να συνδεθείς με τους ανθρώπους του. Είναι η λογική που βάζει μπροστά την εμπειρία και όχι την κατανάλωση αξιοθέατων, που σε καλεί να ταξιδεύεις για να ζήσεις και όχι για να τικάρεις κουτάκια σε μια λίστα.

Από πού ξεκίνησε η ιδέα

Όπως το slow food κίνημα γεννήθηκε για να αντισταθεί στο fast food, έτσι και το slow travel έρχεται να αμφισβητήσει την ταχύτητα και την επιφανειακή κατανάλωση στον τουρισμό. Η ιδέα είναι απλή: Δεν έχει σημασία πόσα χιλιόμετρα θα διανύσεις ή πόσα μνημεία θα δεις, αλλά πόσο ουσιαστικά θα βιώσεις κάθε προορισμό. Αντί να βλέπεις την πόλη από το τζάμι ενός λεωφορείου hop-on hop-off, μπορείς να την περπατήσεις, να χαθείς στα στενά της, να καθίσεις σε μια καφετέρια που δεν υπάρχει σε κανέναν οδηγό και να μιλήσεις με τους ντόπιους. Κάπως έτσι, το ταξίδι γίνεται εμπειρία, όχι φωτογραφία.

Γιατί αξίζει να το δοκιμάσεις

Ο πρώτος λόγος είναι το λιγότερο άγχος. Δεν υπάρχει χειρότερο από το να χρειάζεσαι… διακοπές από τις διακοπές σου. Όταν τρέχεις από το ένα αξιοθέατο στο άλλο, κουράζεσαι, πιέζεσαι και τελικά επιστρέφεις εξαντλημένος. Στο slow travel δεν υπάρχει το άγχος να τα προλάβεις όλα, γιατί το ίδιο το ταξίδι σού υπαγορεύει να κατεβάσεις ταχύτητα.

Ο δεύτερος λόγος είναι οι εμπειρίες. Όσο περισσότερο χρόνο περνάς σε έναν τόπο, τόσο περισσότερες λεπτομέρειες παρατηρείς. Μπορεί να καταλήξεις σε ένα πανηγύρι που δεν γνώριζες καν ότι υπάρχει, σε μια κουβέντα με ψαράδες στην προκυμαία, σε ένα μικρό εργαστήριο κεραμικής που ανοίγει μόνο για τους «τυχερούς» περαστικούς. Αυτά τα τυχαία, αυθόρμητα στιγμιότυπα είναι που δίνουν αξία στο ταξίδι.

Ένας τρίτος λόγος είναι το οικολογικό αποτύπωμα. Τα λιγότερα αεροπορικά ταξίδια και η μεγαλύτερη διάρκεια παραμονής σε έναν προορισμό σημαίνουν και μικρότερη επιβάρυνση για το περιβάλλον. Το slow travel περιλαμβάνει πιο βιώσιμες εναλλακτικές, όπως τα τρένα ή τα τοπικά μέσα μεταφοράς, τα οποία καταναλώνουν σαφώς λιγότερα καύσιμα. Έτσι, η απόλαυση του ταξιδιού δεν γίνεται εις βάρος του περιβάλλοντος.

Τέλος, το slow travel σε φέρνει πιο κοντά στον τόπο και στους ανθρώπους του. Όταν έχεις χρόνο, απολαμβάνεις καλύτερα την τοπική κουζίνα, καταλαβαίνεις τις καθημερινές συνήθειες των κατοίκων, συνδέεσαι με την πραγματική ζωή μιας περιοχής. Δεν είσαι απλώς περαστικός· για λίγο γίνεσαι κομμάτι της.

Πώς μοιάζει στην πράξη

Slow travel σημαίνει να επιλέξεις λιγότερους προορισμούς, αλλά να τους ζήσεις πιο ουσιαστικά. Αντί να μοιράσεις μια εβδομάδα σε τρία διαφορετικά νησιά, μπορείς να μείνεις μόνο σε ένα και να το εξερευνήσεις σε βάθος. Αντί να πάρεις πέντε πτήσεις μέσα σε δέκα μέρες, μπορείς να πας με τρένο ή καράβι, να χαζέψεις το τοπίο και να δεις το ταξίδι ως κομμάτι της εμπειρίας, αντί για το μέσο που θα σε πάει στον προορισμό.

Slow travel σημαίνει επίσης να προτιμήσεις μικρά καταλύματα αντί για απρόσωπα resort, να ψωνίσεις από τη λαϊκή αγορά, να πιεις τον καφέ σου σε ένα παραδοσιακό καφενεδάκι αντί για το γκλαμουράτο μπραντσάδικο. Σημαίνει να αφήσεις χώρο για αυθορμητισμό στο πρόγραμμα: να βγεις για μια βόλτα χωρίς Google Maps, να μπεις σε ένα μουσείο που βρήκες τυχαία, να ακολουθήσεις τους ντόπιους σε μια μπαρότσαρκα που δεν είχες στα πλάνα.

Παραδείγματα slow travel στην Ελλάδα

Η Ελλάδα είναι ιδανικός προορισμός για slow travel, γιατί κάθε γωνιά της κρύβει μικρές εκπλήξεις. Στη Νάξο, φερε’ ειπείν, αντί να τρέξεις για island hopping, μπορείς να περάσεις μια εβδομάδα εξερευνώντας τα χωριά, δοκιμάζοντας τοπικά τυριά, περπατώντας μέχρι την κορυφή του Ζα. Στα χωριά της Ηπείρου, δύο-τρεις μέρες αρκούν για να μπεις στο κλίμα: να δοκιμάσεις κρασί και τυροκομικά, να κάνεις βόλτες στα δάση, να χαζέψεις τη ζωή που κυλάει αργά στην πλατεία. Στη Μάνη, μπορείς να μείνεις σε έναν παραδοσιακό πύργο, να περπατήσεις αντί να οδηγήσεις από χωριό σε χωριό και να πιάσεις τραπεζάκι για να χαζεύεις απλώς την περαντζάδα τρωγοπίνοντας σε κάποιο καφενείο.

Η διάσταση της ψυχικής υγείας

Δεν είναι τυχαίο ότι το slow travel συχνά συνδέεται με την ενσυνειδητότητα. Όταν ταξιδεύεις αργά, το μυαλό σου σταματά να σκέφτεται το επόμενο «πρέπει» και παραμένει στην παρούσα στιγμή. Παρατηρείς καλύτερα τα χρώματα ενός ηλιοβασιλέματος, ακούς τους ήχους της φύσης, απολαμβάνεις τη γεύση ενός απλού γεύματος. Η εμπειρία γίνεται πιο ουσιαστική και το ταξίδι λειτουργεί θεραπευτικά, σαν ένα reset στην καθημερινή φρενίτιδα.

Τελικά, γιατί να το δοκιμάσεις;

Γιατί σε βοηθά να επιστρέψεις γεμάτος/η και όχι εξαντλημένος/η. Γιατί αντί για έναν κουραστικό μαραθώνιο με τουριστικές στάσεις, σου χαρίζει ωραίες ιστορίες, να έχεις να διηγείσαι. Γιατί σε κάνει να ανακαλύπτεις ξανά την ομορφιά του να ταξιδεύεις με όλες σου τις αισθήσεις. Και γιατί, αν το καλοσκεφτείς, το ταξίδι δεν είναι να φτάσεις κάπου· είναι να ζήσεις τον δρόμο ως εκεί. Τα έλεγε και ο Καβάφης.