Επιστροφή στην Αθήνα πλέον, και οι αναμνήσεις από την 3η μέρα, αλλά και από ολόκληρο το ταξίδι, είναι πολύ όμορφες. Βλέπετε την Κυριακή το σκηνικό άλλαξε. Έγινε πιο αυθεντικό, πιο Ελληνικό, πιο άγριο, και πιο οινικό. Όλα αυτά μέσα στην ίδια μέρα!...
Πρώτος σταθμός της ημέρας ήταν το Νυμφαίο - κατά τη γνώμη μου το αδιαφιλονίκητο highlight όλου του ταξιδιού. Για όσους δεν το έχουν επισκεφτεί, πρόκειται για ένα πανέμορφο χωριό στα 1350 μέτρα υψόμετρο (είχε ακόμα κάμποσο χιόνι στις σκεπές και στις αυλές των σπιτιών), με προσεγμένη αρχιτεκτονική, ωραία σπίτια αλλά και δημόσιους χώρους, εκπληκτική θέα και "φόντο" βουνίσιας Ελληνικής φύσης. Σε έναν ιδανικό κόσμο έτσι θα ήταν όλη (ή τουλάχιστον στο μεγαλύτερο μέρος της) η Ελλάδα μακριά από τα αστικά κέντρα, και η ομορφιά και η αυθεντικότητα του Νυμφαίου δεν θα μας έκανε εντύπωση. Δυστυχώς όμως είναι μία εξαίρεση, από τις ελάχιστες. Περπατώντας στα δρομάκια του, και αναπνέοντας τον αέρα του, σκεφτόμουν πραγματικά πόσο θα ήθελα να μένω ακόμα και μόνιμα σε αυτό το εκπληκτικό μέρος...
Και βέβαια στο επίκεντρο του χωριού βρίσκεται ο Αρκτούρος, η μη κρατική και μη κερδοσκοπική οργάνωση που για την προστασία της άγριας φύσης της Ελλάδας. Τα γραφεία και το κέντρο ενημέρωσης του Αρκτούρου στεγάζονται στο όμορφο κτίριο της Νικείου Σχολής, στην καρδιά του Νυμφαίου, ενώ λίγο έξω από το χωριό, σε απόσταση μερικών χιλιομέτρων απολαυστικής πεζοπορίας μέσα στη φύση, βρίσκεται το καταφύγιο των αρκούδων. Ο Αρκτούρος διατηρεί ένα καταφύγιο για τις βάναυσα κακοποιημένες αρκούδες που έχουν κατασχεθεί από περιπλανώμενους αρκουδιάρηδες, τσίρκα, κλπ, ενώ παράλληλα κάνει μία σειρά από ενέργειες για την καταγραφή και προστασία των αρκούδων που ζουν άγριες στην Ελληνική φύση. Κάτι αντίστοιχο κάνει και για τους λύκους της Ελληνικής υπαίθρου, ενώ αναπαράγει και εκπαιδεύει τον αυθεντικό Ελληνικό ποιμενικό σκύλο, τον οποίο χαρίζει στους βοσκούς που τον έχουν αποδεδειγμένα ανάγκη για την προστασία των κοπαδιών τους από τα άγρια ζώα που τα απειλούν. Τέλος, ο Αρκτούρος σχεδιάζει και υλοποιεί πολλές εκστρατείες ενημέρωσης για την σημασία και την προστασία της Ελληνικής φύσης. Στους γονείς που έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν, συνιστώ ανεπιφύλακτα να πάνε τα παιδιά τους μια εκδρομή στο Νυμφαίο και στον Αρκτούρο. Οι γνώσεις για τη φύση μας που θα αποκτήσουν, αλλά και οι αρχές για το σεβασμό σε αυτήν που θα τους μεταδοθούν θα είναι ανεκτίμητες για την μετέπειτα ζωή τους.
|ig:1-7|
Επόμενη - και τελευταία - στάση του ταξιδιού ήταν το Βελβεντό. Ένα γραφικό χωριό έξω από την Κοζάνη, γεμάτο ζωή αλλά και προσωπικότητα, που δίνει στον επισκέπτη την αίσθηση της τοπικής κοινότητας, με όλη τη σημασία της λέξης. Οι κάτοικοί του μοιάζουν να γνωρίζονται όλοι μεταξύ τους και να προσπαθούν να περνούν όσο πιο καλά μπορούν ανά πάσα στιγμή. Στο Βελβεντό υπάρχει - τσεκαρισμένο αυτό - καλό φαγητό, άφθονο τσίπουρο, τέλεια γλυκά (απίστευτες τουλούμπες-σπεσιαλιτέ, μαρμελάδες και γλυκά του κουταλιού), και βέβαια κρασί. Μάλιστα, από τις πολλές εκδοχές που άκουσα για την προέλευση/ετυμολογία του ονόματος Βελβεντό, αυτή που μου άρεσε πιο πολύ (και λέω να κρατήσω) είναι αυτή χαρακτηρίζει το Βελβεντό "Πόλη του Κρασιού και του Νερού" (Ville de vin et d' eau, στα Γαλλικά).
|ig:8-13|
Και μιλώντας για κρασί, το Βελβεντό αποτελεί Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη στον Ελληνικό οινικό χάρτη, σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία, και διαθέτει 3 οινοποιεία. Πιο πρόσφατο από αυτά είναι το Κτήμα του Γιάννη και της Μαρίας Καμκούτη, που ολοκληρώθηκε το 2007. Πρόκειται για ένα μικρού μεγέθους οινοποιείο, που ξεκίνησε από χόμπυ και αγάπη, και εξελίσσεται σε φάσεις. Οινοποιεί και εμφιαλώνει κρασί από τοπικές αλλά και διεθνείς ποικιλίες, ενώ διαθέτει και αρκετά μεγάλη ποσότητα της παραγωγής του σε επώνυμο ασκό για τις ταβέρνες της ευρύτερης περιοχής. Ο Γιάννης Καμκούτης παράγει επίσης και ένα τσίπουρο "φωτιά", αλκοολικού βαθμού που ξεπερνάει το 70% και... "ανασταίνει και πεθαμένους"! Λίγο πιο πέρα, το οινοποιείο του Γιάννη Ζανδέ βρίσκεται σε ειδυλιακό σημείο πάνω στη λίμνη, γι αυτό και συχνά αποτελεί χώρο τέλεσης γαμηλίων γλεντιών. Η παραγωγή του είναι μοιρασμένη ανάμεσα στα λευκά και τα ερυθρά, από χαρμάνια Ελληνικών και διεθνών ποικιλιών. Τα κρασιά του Κτήματος Ζανδέ είναι διαθέσιμα σε κάμποσα σημεία στην Αθήνα και άλλες μεγάλες πόλεις.
|ig:14-18|
Η πιο αναγνωρίσιμη, ωστόσο, οινική μορφή της περιοχής είναι ο Γιάννης Βογιατζής, οινολόγος με σπουδές και εμπειρία στο Bordeaux και Πρόεδρος της Ένωσης των Οινοποιών του Αμπελώνα της Βορείου Ελλάδος. Πρόκειται για άνθρωπο με άποψη και αισθητική, και από τις περιπτώσεις οινοποιών που έχουν καταφέρει να μεταφέρουν ξεκάθαρα το στυλ που τους εκφράζει σε όλα τους τα κρασιά. Το Κτήμα Βογιατζή είναι ίσως πιο γνωστό για τον Τσαπουρνάκο, την τοπική ποικιλία που ο Γιάννης Βογιατζής ανακάλυψε συμπτωματικά πριν από κάποια χρόνια, με αφορμή το γεγονός ότι ήταν η μόνη που άντεξε και πήγε καλά σε μία χρονιά καταστροφική για όλες τις υπόλοιπες ποικιλίες στην περιοχή. Σημειώνεται ότι έκτοτε αποδείχτηκε ότι ο Τσαπουρνάκος έχει συγγένεια... πρώτου βαθμού με το Cabernet Franc, χωρίς όμως κανείς (ούτε οι παλιοί αμπελουργοί της περιοχής) να ξέρει με σιγουριά την ιστορία πίσω από την εμφάνιση της ποικιλίας αυτής στο Βελβεντό. Το οινοποιείο του Κτήματος θα ολοκληρωθεί πλήρως μέσα στο 2012 και έχει, ομολογουμένως, πολύ φουτουριστικό design (παρότι σχεδιάστηκε στα μέσα της δεκαετίας του 90), που εμένα μου θύμισε τα οινοποιεία της Rioja. Μαζί δοκιμάσαμε όλες τις ετικέτες του Κτήματος Βογιατζή, αρκετές από αυτές σε περισσότερες από μία χρονιές, συμπεριλαμβανομένης και αυτής του τελευταίου τρύγου, δηλαδή της εσοδείας 2011. Όλα τα κρασιά είναι πολύ αξιόλογα, ωστόσο το μεγαλύτερο ενδιαφέρον το έχει ο Τσαπουρνάκος, ως έκφραση μίας ξένης ποικιλίας στο terroir της περιοχής, όπως και το Ξινόμαυρο του Βελβεντού, που διαφέρει σημαντικά από τα κλασικά Ξινόμαυρα που μπορεί να έχουμε κατά νου, καθώς χαρακτηρίζεται από φινέτσα και πιο κοσμοπολίτικα αρώματα.
Η τελευταία μέρα του ταξιδιού τα είχε όλα απλόχερα και την χάρηκα πολύ. Στο Βελβεντό θα ξαναπάω σύντομα, όχι μόνο επειδή με έχουν ήδη καλέσει για ομιλίες και διάφορες άλλες δραστηριότητες για την επιμόρφωση της τοπικής κοινότητας, αλλά και επειδή μου άρεσε πολύ. Έναν τελικό όμως επίλογο/απολογισμό ολόκληρου του ταξιδιού θα σας κάνω στις επόμενες ημέρες.
