Πώς νιώθεις εσύ για την Ιστορία;
Σου έχει τύχει ποτέ, σε μια παρέα κάποιος να πει «ρε θυμάστε τότε που…» και τελικά να καταλήξετε με τρεις διαφορετικές εκδοχές της ίδιας ιστορίας;
γράφει:
Παλαιότερο των 360 ημερών
γράφει:
Παλαιότερο των 360 ημερών
Σου έχει τύχει ποτέ, να βρεθείς με μια παρέα που γνωρίζεται από παλιά, να πει κάποιος «ρε θυμάστε τότε που…», να γελάσετε λίγο όλοι μαζί, μετά κάποιος να πει «όχι ρε, δεν έγινε έτσι, έγινε αλλιώς» και τελικά να καταλήξετε με τρεις διαφορετικές εκδοχές της ίδιας ιστορίας;
Ναι, σε όλους μας έχει τύχει.
Ακόμα και για τις μικρο-ιστορίες, αν ρωτήσεις δύο διαφορετικούς ανθρώπους τι ακριβώς έγινε, πιθανότατα θα πάρεις δύο διαφορετικές απαντήσεις που μπορεί να μοιάζουν μεταξύ τους, ή μπορεί και όχι. Αν αυτοί οι δύο διαφορετικοί μεταξύ τους άνθρωποι είχαν πιει κιόλας τότε που συνέβη η ιστορία για την οποία τους ρωτάς, οι πιθανότητες οι εκδοχές τους να διαφέρουν σημαντικά αυξάνονται. Αν έχουν μεσολαβήσει και μερικά χρόνια, μπορώ να βάλω στοίχημα πως θα ακούσεις οριακά δύο διαφορετικές ιστορίες –αντί για δύο εκδοχές της ίδιας.
Και λογικό δεν είναι; Το κάθε πράγμα που ζούμε/ βλέπουμε/ αισθανόμαστε/ περνάμε, το φιλτράρουμε ο καθένας μέσα από ένα σύστημα αξιών, εμπειριών, απόψεων, επιθυμιών που έχει τόσες πιθανότητες να είναι ακριβώς ίδιο με κάποιου άλλου, όσες έχει ο μέσος άνθρωπος να κερδίσει το Τζόκερ δύο φορές στη ζωή του.
Πολλώ δε μάλλον, όταν σταματάμε να μιλάμε για μικρο-ιστορίες, και πιάνουμε τις «μεγάλες», αυτές που έχουν πραγματικά σημασία, αυτές που στο σύνολό τους αποτελούν την Ιστορία, με κεφαλαίο γιώτα. Σκέψου, ξέρω γω, το δημοψήφισμα του ’15. Αν ρωτήσεις δέκα τυχαίους ανθρώπους τι ακριβώς συνέβη τότε, τι συνέβη πριν και τι έγινε μετά, και πώς το βιώσαμε όλο αυτό όσο συνέβαινε, θα πάρεις πολλές διαφορετικές απαντήσεις. Άσχετα αν θα συμφωνείς ή θα διαφωνείς μαζί τους, ή αν θα απορρίψεις κάποιες από αυτές ως θεωρίες συνωμοσίες, ή ως αυταπάτες. Οι απαντήσεις θα είναι, πάντως, πολλές.
Σκέψου το τώρα αυτό να συμβαίνει σε τριάντα χρόνια, με τη μισή μνήμη των σημερινών ενηλίκων μισοσβησμένη, και με τον καθρέφτη του χρόνου, που είναι πάντα παραμορφωτικός, να έχει κάνει τη δουλειά του.
Αυτά σκεφτόμουν με αφορμή το περιλάλητο συνέδριο του Ταλίν, και το χάος που δημιούργησε σε ειδήσεις και κοινωνικά δίκτυα. Οι άνθρωποι θα βλέπουμε πάντα τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα μέσα από το πρίσμα της δικής μας ζωής και των συνεπειών τους σε αυτή. Και, απ’ ό,τι φαίνεται, θα εξοργιζόμαστε πάντα με εκείνους που τα βλέπουν μέσα από το πρίσμα της δικής τους, διαφορετικής ζωής, και των αλλιώτικων συνεπειών που είχαν σε αυτή.
Ναι, σε όλους μας έχει τύχει.
Ακόμα και για τις μικρο-ιστορίες, αν ρωτήσεις δύο διαφορετικούς ανθρώπους τι ακριβώς έγινε, πιθανότατα θα πάρεις δύο διαφορετικές απαντήσεις που μπορεί να μοιάζουν μεταξύ τους, ή μπορεί και όχι. Αν αυτοί οι δύο διαφορετικοί μεταξύ τους άνθρωποι είχαν πιει κιόλας τότε που συνέβη η ιστορία για την οποία τους ρωτάς, οι πιθανότητες οι εκδοχές τους να διαφέρουν σημαντικά αυξάνονται. Αν έχουν μεσολαβήσει και μερικά χρόνια, μπορώ να βάλω στοίχημα πως θα ακούσεις οριακά δύο διαφορετικές ιστορίες –αντί για δύο εκδοχές της ίδιας.
Και λογικό δεν είναι; Το κάθε πράγμα που ζούμε/ βλέπουμε/ αισθανόμαστε/ περνάμε, το φιλτράρουμε ο καθένας μέσα από ένα σύστημα αξιών, εμπειριών, απόψεων, επιθυμιών που έχει τόσες πιθανότητες να είναι ακριβώς ίδιο με κάποιου άλλου, όσες έχει ο μέσος άνθρωπος να κερδίσει το Τζόκερ δύο φορές στη ζωή του.
Πολλώ δε μάλλον, όταν σταματάμε να μιλάμε για μικρο-ιστορίες, και πιάνουμε τις «μεγάλες», αυτές που έχουν πραγματικά σημασία, αυτές που στο σύνολό τους αποτελούν την Ιστορία, με κεφαλαίο γιώτα. Σκέψου, ξέρω γω, το δημοψήφισμα του ’15. Αν ρωτήσεις δέκα τυχαίους ανθρώπους τι ακριβώς συνέβη τότε, τι συνέβη πριν και τι έγινε μετά, και πώς το βιώσαμε όλο αυτό όσο συνέβαινε, θα πάρεις πολλές διαφορετικές απαντήσεις. Άσχετα αν θα συμφωνείς ή θα διαφωνείς μαζί τους, ή αν θα απορρίψεις κάποιες από αυτές ως θεωρίες συνωμοσίες, ή ως αυταπάτες. Οι απαντήσεις θα είναι, πάντως, πολλές.
Σκέψου το τώρα αυτό να συμβαίνει σε τριάντα χρόνια, με τη μισή μνήμη των σημερινών ενηλίκων μισοσβησμένη, και με τον καθρέφτη του χρόνου, που είναι πάντα παραμορφωτικός, να έχει κάνει τη δουλειά του.
Αυτά σκεφτόμουν με αφορμή το περιλάλητο συνέδριο του Ταλίν, και το χάος που δημιούργησε σε ειδήσεις και κοινωνικά δίκτυα. Οι άνθρωποι θα βλέπουμε πάντα τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα μέσα από το πρίσμα της δικής μας ζωής και των συνεπειών τους σε αυτή. Και, απ’ ό,τι φαίνεται, θα εξοργιζόμαστε πάντα με εκείνους που τα βλέπουν μέσα από το πρίσμα της δικής τους, διαφορετικής ζωής, και των αλλιώτικων συνεπειών που είχαν σε αυτή.
