Ολυμπιακή Αεροπορία: Υψηλή ραπτική που «πετάει»

Μπορεί η «κοπελιά» του Αριστοτέλη Ωνάση, όπως ο ίδιος συνήθιζε να αποκαλεί την Ολυμπιακή Αεροπορία, να έχει περάσει αυτά τα 52 χρόνια λειτουργίας της από τους… σαράντα αιθέρες, οφείλουμε ωστόσο να της αναγνωρίσουμε ότι το έκανε με απαράμιλλο στυλ. Τα επίχρυσα μαχαιροπίρουνα, τα κρυστάλλινα ποτήρια και τα πορσελάνινα πιάτα ήταν ένα πρώτο δείγμα της υπέρμετρης φιλοδοξίας του Ωνάση να την καταστήσει λαμπρή πρωταγωνίστρια στους αερομεταφορείς. Και από την πολυτελή αυτή προσέγγιση στο φαίνεσθαι της Ολυμπιακής δεν θα μπορούσαν βέβαια να λείπουν και τα χρυσά ονόματα της μόδας.

Πρώτος σχεδιαστής των στολών της Ολυμπιακής, λοιπόν, ήταν ο Jean Dessès (ή Γιάννης Ντεσσές, όπως ήταν το ελληνικό του όνομα) από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, ο οποίος υπήρξε από τους σημαντικότερους σχεδιαστές μόδας των δεκαετιών 1940-1960. Ο «Βασιλιάς της Μουσελίνας», όπως ονομάστηκε στην πορεία της καριέρας του, πρότεινε για την Ολυμπιακή του Ωνάση ένα αυστηρό, μεσάτο ταγιέρ με έμφαση στο τότε New Look. Η κακή κατάσταση της υγείας του Dessès, ωστόσο, δεν του επέτρεψε να σχεδιάζει για περισσότερα από δέκα χρόνια, οπότε τα σκήπτρα στα μοντελάκια της Ολυμπιακής πήρε το 1966 η Coco Chanel. Εξίσου συντηρητικό αλλά και πολύ σικ, το ταγιέρ της Chanel φορέθηκε από τις ελληνίδες αεροσυνοδούς για τρία περίπου χρόνια, άφησε όμως το δικό του αποτύπωμα χάρη στο πρωτότυπο, πιο φωτεινό του χρώμα.

Το 1969 επιλέχθηκε από τον Αριστοτέλη Ωνάση ένα από τα πιο τρανταχτά ονόματα της εποχής για να σχεδιάσει τις νέες στολές των αεροσυνοδών. Ο Pierre Cardin έμελλε να είναι και ο πιο δημιουργικός σχεδιαστής από όσους προηγήθηκαν και ακολούθησαν, αφού πέρα από το μίνι φόρεμα με κάπα που πρότεινε αρχικά, ακολούθησαν διάφορες παραλλαγές, πάντα με έμφαση στο μίνι και στην space age, που είχε αρχίσει τότε να γίνεται trend. Χαρακτηριστικό δείγμα της προσωπικής του πινελιάς ήταν το πρωτότυπο τύπου μπονέ καπέλο, που μάλλον σε νοσοκόμα παράπεμπε παρά σε αεροσυνοδό.

Από το 1972 έως το 1976 για την Ολυμπιακή σχεδίασε ο Γιάννης Τσεκλένης. Ο συγκεκριμένος σχεδιαστής, γεννηθείς το 1937, είναι ένας από τους πρωτοπόρους στην Ελλάδα, δημιουργώντας σχολή χάρη στο ταλέντο και την πρωτοτυπία του. Την χρονιά που ασχολήθηκε με την Ολυμπιακή, μάλιστα, τα είδη του πωλούνταν σε 30 περίπου χώρες. Ο Έλληνας σχεδιαστής πήρε τις στολές της Ολυμπιακής ως προσωπική υπόθεση. Επηρεασμένος από την ελληνική παράδοση ο Τσεκλένης πρόσφερε αρχικά στις αεροσυνοδούς της πρώτης θέσης τριάντα μάξι φορέματα, με σήμα τους πλεγμένους ολυμπιακούς κύκλους. Έπειτα, καινοτόμησε δημιουργώντας μία ολόκληρη σειρά με ρούχα και αξεσουάρ για τις αεροσυνοδούς, και μάλιστα σε διάφορα χρώματα και όχι μόνο στο τυπικό μπλε. Μέχρι και ομπρέλες δημιούργησε για αυτές, αλλά και λευκές ελαστικές μπότες -εντελώς hot εκείνη την εποχή- οι οποίες σε συνδυασμό με τα μίνι φορέματά του έδειχναν σούπερ σέξι.

Το 1974 προσωπικά προβλήματα του Αριστοτέλη Ωνάση (ο θάνατος του γιου του και η δική του μυασθένεια) αλλά και διάφορες οικονομικές δυσχέρειες αναγκάζουν τον κροίσο να χαρακτηρίσει την Ολυμπιακή «έναν κουβά με σκατά», δείχνοντας έτσι την απαισιοδοξία του για το μέλλον της. Έναν χρόνο μετά, και αφού ο Ωνάσης έχει πλέον πεθάνει, το ελληνικό κράτος εξαγοράζει την Ολυμπιακή και διοργανώνει διαγωνισμό για την επιλογή του επόμενου σχεδιαστή των στολών. Το 1977 κερδίζει η Ρούλα Στάθη. Λίγο φολκλόρ, λίγο ρετρό, λίγο hippie, οι στολές της θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως εκκεντρικές, αλλά ίσως αυτός, μαζί με την ιδέα της για τα αρχικά ΟΑ, να είναι και ο λόγος που ξεχώρισαν. Το 1981, το χρυσό αγόρι της ελληνικής μόδας, ο περίφημος Billy Bo, εντυπωσιάζει με τα μοντέρνα και πρακτικά του σύνολα αλλά και με την επιβολή του μπορντό, στις στολές των αεροσυνοδών της πρώτης θέσης. (φωτο δεξιά: Η γωνία της Ολυμπιακής στην AXDW 2009, από την Alecca Rox). 

Η πενταετία 1987 έως 1992 είναι μάλλον η πιο αδιάφορη όσον αφορά στις στολές της Ασπασίας Τζερέλ και της Τρουθ Κοντογιώργου, που δεν ξεχώρισαν σε κάτι. Εν αντιθέσει με τον Μάκη Τσέλιο που από το 1992 έως το 1999 άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις με τα σεμνά αλλά και κομψά σύνολά του που χαρακτηρίστηκαν από το πλέον ταξιδιάρικο αξεσουάρ: το φουλάρι. Από το 1999 ξεκινούν ξανά τα οικονομικά προβλήματα για την Ολυμπιακή και οι υποψήφιοι σχεδιαστές διστάζουν. Από τις ελάχιστες συμμετοχές επιλέγεται η εταιρία Artisti Italiani με στολές λιτές, «βιομηχανικές» θα έλεγε κανείς.

Τον περασμένο Μάρτιο και μετά από ατελείωτες διαπραγματεύσεις για το μέλλον της, η Ολυμπιακή ιδιωτικοποιείται για ακόμα μία φορά, ανήκοντας πλέον στον όμιλο της MIG. Με την επιθυμία να επαναφέρει την παλιά της αίγλη, αυτήν της εποχής του Ωνάση, ο Ανδρέας Βγενόπουλος προτείνει την διεξαγωγή on-line διαγωνισμού προκειμένου να επιλεχθεί ο επόμενος σχεδιαστής των στολών της Ολυμπιακής Αεροπορίας. Την περασμένη εβδομάδα ο διαγωνισμός ολοκληρώθηκε και με 22.139 ψήφους νικητές αναδείχθηκαν οι Νίκος και Σήλια Κριθαριώτη (δείτε τα σχέδια αλλά και τους νικητές των εισιτηρίων εδώ). Τα σχέδιά τους ξεχώρισαν για τον κομψό και κάπως ρετρό αέρα τους, ενώ χαρακτηριστικό στοιχείο τους είναι οι χρωματικές αντιθέσεις του μπλε και του πράσινου, που αποτελούν έτσι κι αλλιώς τα επίσημα χρώματα του ομίλου της MIG. Δεν ξέρουμε ακόμα αν η νέα αυτή ιδιοκτησία θα φέρει και το τέλος στα προβλήματα της Ολυμπιακής. Το μόνο σίγουρο είναι ότι μία νέα εποχή ξεκινά για τον εθνικό μας αερομεταφορέα, ο οποίος, πιστός στην στιλιστική του παράδοση, ποζάρει με την ίδια χάρη στα 30.000 πόδια.

Έλενα Μπούλια