Ο Richard Wright και το εφήμερο της τέχνης (επιτέλους βραβεύονται)

Η βράβευση του Βρετανού Richard Wright με το Βραβείο Turner της Tate του Λονδίνου θα μπορούσε να είναι η επισφράγιση του θριάμβου της εποχής της ταχύτητας επί της πεποίθησης –ή μήπως της ελπίδας;– ότι κάποια πράγματα (θα έπρεπε να) είναι διαχρονικά. Κι αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό.

Γνήσιο τέκνο της εποχής του, ο Richard Wright ζωγράφισε τους τοίχους της διασημότερης παγκοσμίως γκαλερί, απορρίπτοντας τον καμβά κι επιλέγοντας να παρουσιάσει τις αιθέριες –όπως έχουν χαρακτηριστεί από κριτικούς τέχνης παγκοσμίως– δημιουργίες του σε ένα υλικό πολύ πιο συμπαγές, αλλά σε αυτήν την περίπτωση πολύ πιο εφήμερο. Σημειολογικό;

Σχεδόν ταυτόσημο με την κουλτούρα της εποχής. Μιας εποχής που ανεβάζει τις ιδέες της στο internet, όπου θεωρητικά μπορούν να μείνουν για πάντα. Πρακτικά, όμως, θα αντικατασταθούν από εκείνες που θα ανέβουν μετά από λίγες μέρες. Ίσως και μετά από λίγες ώρες.

Γιατί, άλλωστε, πρέπει η τέχνη να ζει αιώνια; Γιατί μια εποχή που ασπάζεται την ταχύτητα της σκέψης, της δημιουργίας και της διάδοσης τους να εμμένει να ξορκίζει το φόβο του θανάτου εξασφαλίζοντας ότι, τουλάχιστον ορισμένες δημιουργίες της, θα μείνουν εδώ για τις επόμενες γενιές; Και ποιος μας εγγυάται, τελικά, ότι οι επόμενες γενιές θα εκτιμούσαν περισσότερο τη βαριά κληρονομιά μας από το χώρο που θα μπορούσαμε να τους έχουμε αφήσει για να σκεφτούν και να εκφράσουν αυτή τη σκέψη για τον εαυτό τους;

Σίγουρα δεν είναι η πρώτη φορά που ένας καλλιτέχνης τολμά να βγάλει τη γλώσσα σε παγιωμένες κοινωνικές συμβάσεις. Είναι, όμως, η πρώτη φορά που ο εμπαιγμός στρέφεται σε μια εξίσου παγιωμένη κοινωνικά φοβία –αυτήν της έλλειψης της συνέχειας– κι αυτό του το «θράσος» βραβεύεται.

Ίσως, βέβαια, να μην πρόκειται καν για εμπαιγμό. Ίσως αυτός ο τρόπος έκφρασης να είναι απλά μια ενθαρρυντική δήλωση, ότι οι κοινωνικές συμβάσεις –που καμιά φορά επιβάλλουν και φοβίες– δεν είναι χαραγμένες στην πέτρα. Ακριβώς όπως και η τέχνη του, που σε όσο συμπαγές υλικό κι αν «πατάει» μετά από λίγο καιρό θα χαθεί.

Ηρώ Κουνάδη