Ο κινηματογράφος "βλάπτει σοβαρά την υγεία"

της Φιλουμένας Ζλατάνου

Και τώρα τι θα κάνουμε οι απανταχού καπνιστές όταν θα βλέπουμε ταινίες με τους πρωταγωνιστές να καπνίζουν φιλήδονα ή αγχωμένα ένα τσιγάρο; Μήπως θα απαγορευτεί και στις ταινίες το κάπνισμα; Και τι θα αντικαταστήσει την καύτρα του τσιγάρου που καιγόταν νωχελικά δίνοντας χρόνο στον πρωταγωνιστή να αναλογιστεί παρελθόν, παρόν και μέλλον και στον σκηνοθέτη τη δυνατότητα για σπουδαία πλάνα; Χαρακτηριστική ήταν η σκηνή του πρωταγωνιστή Keanu Reeves στην τελευταία σκηνή του Constantine όταν ο ήρωας αντί για τσιγάρο που κάπνιζε μανιωδώς όλα τα προηγούμενα χρόνια, μασάει μία τσίχλα –nicorette ίσως;

Οι γυναίκες δηλητήριο που αποπλανούν με μαεστρία τους αθώους πρωταγωνιστές τι θα φυσάνε με λαγνεία στα πρόσωπα του αντικείμενου του πόθου τους; Πολλές ερωτήσεις και κλασσικές κινηματογραφικές σκηνές που χαράχτηκαν στη μνήμη και στην ιστορία του κινηματογράφου. Σας παραθέτουμε ορισμένες πολύ σημαντικές.

* Pulp Fiction, 1994. Η ταινία σταθμός του Quentin Tarantino που δε σταματά ακόμα και 15 χρόνια αργότερα να συγκινεί και να αποτελεί σχολή. Η Uma Therman σε πόζα αποπλάνησης με το τσιγάρο στο χέρι. «Girls like me don't make invitations like this to just anyone!» ήταν η κλασσική ατάκα της. 
 

* «Θα έχουμε πάντα το Παρίσι», ατάκα που έμεινε στην ιστορία από την κλασσική ταινία Casablanca, του 1942. Ο μύθος Humphrey Bogart δεν υπήρχε σκηνή που να μην ήταν με ένα τσιγάρο στο χέρι, έχοντας δίπλα του την αγαπημένη του Ingrid Bergman. 
 

* Δε νοείται γουέστερν χωρίς τσιγάρο. Από τον Lucky Luck μέχρι τον Klint Eastwood, όλοι κάπνιζαν. Στο κλασσικό γουέστερν-σπαγγέτι του 1967, «Ο Καλός, ο Κακός και ο Άσχημος», ο Eastwood άφησε εποχή με την ετοιμοπόλεμη πόζα με το τσιγάρο στα χείλη, σε σκηνοθεσία Sergio Leone.


* Και όχι μόνο τσιγάρα! Ένας jeune premier τυχοδιώκτης όπως είναι ο πράκτορας 007 James Bond, δε θα μπορούσε παρά να ανάψει ένα πούρο όπως έχει δίπλα του την εκθαμβωτική Halle Berry, στο Die Another Day. Ο Pierce Brosnan έμεινε στην ιστορία ως ο καλύτερος 007 μετά τον Sean Connery. 
 

* Κλασσικός James Dean με το τσιγάρο στα χείλη έτοιμο να πέσει και το φιλήδονο ατίθασο βλέμμα. Τέτοιου είδους σκηνές δεν υπάρχουν πλέον σε παραγωγές της Disney Co, από τότε που πρώτος ο κολοσσός του κινηματογράφου απαγόρεψε το κάπνισμα στις ταινίες. 
 

* Κατά έναν περίεργο τρόπο στο ασπρόμαυρο το τσιγάρο ήταν ακόμα πιο γοητευτικό. Έτσι και ο Liam Neeson στη «Λίστα του Σίντλερ», του Steven Spielberg, ως Oskar Schindler πριν πάρει τις μεγάλες αποφάσεις κάπνιζε ένα τσιγάρο, με μότο το "Whoever saves one life, saves the world entire"! 
 

* Οι γυναίκες Femme Fatale πάντα κάπνιζαν ένα τσιγάρο αφοπλίζοντας τους άντρες. Η Scarlet Johansson στη «Μαύρη Ντάλια», του Brian De Palma, το 2006, μάγεψε το αντρικό κοινό ως μια άλλη πιο σκοτεινή Marilyn Monroe.


* O William B. Davis ήταν η χαρακτηριστική σκοτεινή φιγούρα των X-Files, με φανατικούς θαυμαστές, με το ζαμανφουτίστικο στυλ που κινούσε τα νήματα, έχοντας ως προέκταση του χεριού του ένα τσιγάρο, γεγονός που του έδωσε το προσωνύμιο The Cigarette smoking Man. Στα τελευταία επεισόδια που πλέον έχει γεράσει, είναι άρρωστος και αναπνέει από ένα σωλήνα στο λαιμό, καθώς πλέον ο αέρας δεν περνάει στους πνεύμονες. Παρόλ’αυτά ανάβει πάλι τσιγάρο.


* O Alfred Hitchcock , ένας από τους κορυφαίους σκηνοθέτες όλων των εποχών δεν αποχωριζόταν ποτέ το πούρο του, γεγονός που φαίνεται και στις ταινίες του, όπου συνήθιζε να κάνει περάσματα. Στη συγκεκριμένη σκηνή πείθει μέχρι και το κοράκι για τα καλά του καπνίσματος. 
 

* Τέλος, η αντικαπνιστική ταινία Thank you For Smoking, του Jason Reitman, που προσπαθεί να καταδείξει τα άσχημα του καπνίσματος και να καταγγείλει τις καπνοβιομηχανίες, λίγο πριν η ζωή μιμηθεί τον κινηματογράφο, 4 μόλις χρόνια πριν, όταν η απαγόρευση του καπνίσματος φάνταζε σενάριο επιστημονικής φαντασίας. 
 

Το κατά πόσον το κάπνισμα είναι επιβλαβές δεν είναι κάτι που θα σχολιάσουμε εδώ- μια που οι κινηματογραφικές εικόνες δεν έχουν από μόνες τους ηθογραφική πρόθεση, παρά μόνο αυτή του δημιουργού τους. Ο εξοστρακισμός του τσιγάρου από τις χολυγουντιανές (και όχι μόνο) ταινίες αφήνει αρνητικές εντυπώσεις για μια βιομηχανία τέχνης που "κάνει αυτό που λέει ο μπαμπάς και η μαμά" ή καλύτερα "αυτό που λέει ο Θείος" (Όσκαρ). 

Ετσι, οι πιτσιρικάδες που θα βλέπουν στο μέλλον την κινηματογραφική βερσιόν του Λούκυ Λουκ δεν θα ξαφνιάζονται βλέποντας τον "Καθιστό Βούβαλο" να προσφέρει στον αρχηγό του ιππικού ένα αυτοκόλλητο nicorrette αντί για την "πίπα της ειρήνης". 

Γιατί προκειμένου για το καλό μας, η τέχνη... μπορεί να κάνει θυσίες.