της Chrystia Freeland
Όποτε οι FT δημοσιεύουν μία φωτογραφία της Hilary Clinton, δέχομαι μία χιονοθύελλα από e-mail, γράμματα και τηλεφωνήματα. Κάθε κηλίδα ή ρυτίδα στο πρόσωπό της ”διαβάζεται” από τους εχθρούς και τους φίλους της με τον ίδιο τρόπο, σαν σημάδι πολιτικής μεροληψίας εκ μέρους μας. Όπως παραπονέθηκε ένας ανταποκριτής από τη Florida, ο οποίος προσδιόρισε τον εαυτό του ως ”μη υποστηρικτή”: Η αλήθεια να λέγεται. Η Ηilary είναι πάντα θύμα κριτικής, αλλά… εδώ πρόκειται για μηχανορραφία.
Οι υπεύθυνοι φωτογραφικού υλικού, σας βεβαιώνω, δεν διεξάγουν προσωπική πολιτική καμπάνια. Ωστόσο, είμαι δεκτική στα σχόλια των αναγνωστών μας. Η πικρή αλήθεια είναι πως ακόμα και σήμερα, με τη Nancy Pelosi ως ομιλήτρια στον Οίκο των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, την Angela Merkel να κυβερνά μία από τις G7 χώρες, και τις Hilary Clinton και Segolene Royale να έχουν μεγάλες πιθανότητες νίκης στις ερχόμενες εκλογές, η εμφάνιση μίας γυναίκας παραμένει ένας βασικός παράγοντας του πώς την κρίνουμε.
Το 1990, η Naomi Wolf το αποκάλεσε ”ο μύθος της ομορφιάς” και υποστήριξε πως ανέρχεται σε ”βίαιο χτύπημα κατά του φεμινισμού που χρησιμοποιεί εικόνες της γυναικείας ομορφιάς σαν πολιτικό όπλο ενάντια στην γυναικεία εξέλιξη”. Έτεινα να συμφωνήσω μαζί της και ένας χρόνος στη Νέα Υόρκη εμβάθυνε περισσότερο την εκτίμησή μου στην άποψή της. Σύμφωνα με τη Nora Ephron, που δεν είναι ακριβώς μία Stepford wife, οι γυναίκες άνω των 60 στο Μανχάταν είναι υποχρεωμένες να ξοδεύουν οχτώ ώρες την εβδομάδα και τεράστια χρηματικά ποσά απλά και μόνο για να διατηρήσουν την εμφάνισή τους.
Ωστόσο, με την πάροδο των τελευταίων χρόνων, άρχισα να αναρωτιέμαι αν πραγματικά είναι μόνο η πατριαρχικότητα πίσω από αυτή την έντονη πίεση προς τις Αμερικανίδες, να είναι οι πιο τέλειοι φυσικοί εαυτοί τους. Το πρόβλημα είναι ότι και οι άνδρες αρχίζουν να παίρνουν μέρος σ’αυτό τον αγώνα ομορφιάς.
Έτσι τους τελευταίους μήνες είδαμε ήδη ένα υποψήφιο πρόεδρο να παίρνει μία ελκυστική πόζα στο εξώφυλλο μίας έκδοσης της Conde Nast -αυτός ήταν ο πολύ αρσενικός Barack Obama. Έχουμε επίσης δει σε φωτογραφίες από παπαράτσι τον κατώτερο γερουσιαστή του Illinois μαυρισμένο και σε φόρμα, φορώντας το μαγιό του. Και αν νομίζετε πως μόνο οι αναγνώστες του People εστιάζουν στο κορμί του/της κάθε υποψηφίου, σε κάποιο δείπνο ένα από αυτά τα βράδια άκουσα έναν σθεναρό υποστηρικτή της Hilary να απαντά με ένα ιδιαίτερα πολιτικοποιημένο σχόλιο, όταν ένας άλλος άνδρας του έκανε κομπλιμέντο για το κοστούμι του: ”ναι, σκοπεύω να ψηφίσω τη Hilary, αλλά στο ντύσιμο προτιμώ τον Obama.”
Και δεν είναι μόνο οι άνδρες του δημοκρατικού κόμματος που κρίνονται για την εμφάνισή τους. Μία έρευνα που έκανα στο Google για τον ”Mitt Romney και την καλή εμφάνιση” απέδωσε πάνω από ένα εκατομμύριο αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένων και των θετικών σχολίων ως προς τη φυσική γοητεία του πρώην κυβερνήτη από το NPR, την Washington Post και την Salt Lake Tribune.
Η γοητεία, είναι γεγονός, δεν αποτελεί καινοτόμο πολιτικό εργαλείο -σκεφτείτε τον Ronald Reagan και τον JFK. Αλλά τι γίνεται με τη Wall Street; Όταν ο Brandy Dougan πρόσφατα έγινε ο πρώτος Αμερικάνος διευθυντής της Credit Suisse, όλα τα ακόλουθα βιογραφικά αποσπάσματα ανέφεραν τη έντονη, συστηματική του εξάσκηση, μαζί με φωτογραφίες που προέβαλλαν το προφίλ με το θεληματικό πιγούνι και τη λεπτή σιλουέτα. Ένας από τους επικεφαλείς ιδιωτικούς μετόχους που αυτή τη στιγμή στοχεύει στον υψηλότερο τίτλο, μου είπε πριν δύο μήνες ότι ξεκίνησε δίαιτα και άρχισε να γυμνάζεται τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας στις 5 το πρωί για να αποφύγει να μοιάζει με ”χοντρό γουρουνάκι”. Ένα διευθυντικό στέλεχος που μου έδωσε συνέντευξη αυτή τη χρονιά είναι ακόμα πιο Σπαρτιάτης -γυμνάζεται στις 4 π.μ.
Για τους φεμινιστές και τις φεμινίστριες, δεν υπάρχει κάτι που να εκπλήσσει σχετικά με την επιδεκτικότητα των γυναικών στο μύθο της ομορφιάς (κατηγορούμε το σεξισμό, γενικά, και τις κοινωνικές συνθήκες και την οικονομική εξάρτηση, συγκεκριμένα). Αλλά τι συμβαίνει με όλους αυτούς τους πλούσιους και ισχυρούς άνδρες; Η εξελικτική βιολογία προσφέρει έναν αριθμό εξηγήσεων. Πέρα από όλες αυτές τις παιδικές εξηγήσεις, πως η ομορφιά είναι μόνο επιφανειακή, σαν είδος είμαστε δέσμιοι να ανταποκρινόμαστε στην καλή εμφάνιση. Ένα από τα πιο τρομακτικά αποδεικτικά στοιχεία ήρθε από μία έρευνα που έγινε στο κολέγιο της πόλης που μεγάλωσα, το Πανεπιστήμιο της Αλμπέρτα. Οι ερευνητές βρήκαν πως οι γονείς αφοσιώνονται περισσότερο στα όμορφα παιδιά τους, ειδικά στα αγόρια, όπως μετρήθηκε, για παράδειγμα, από το πόσο πιθανό είναι τα παιδιά να δένονται στα καροτσάκια του σούπερ μάρκετ.
Υποψιάζομαι πως η τεχνολογία έχει κάνει αυτό που η Maureen Dowd αποκαλεί ”προκατάληψη της ομορφιάς” ακόμα πιο έντονο. Στην εποχή του YouTube, των κινητών με φωτογραφική, της HDTV και μίας παθιασμένης blogo-σφαιρας στο να σχολιάζει τις αποδείξεις που συλλέγονται από όλα τα παραπάνω, ακόμα και οι άνθρωποι που δε μας έχουν δει αυτοπροσώπως μπορούν να γνωρίζουν πώς είμαστε. Αυτό το μεγεθυντικό αντίκτυπο του Web 2.0 εφαρμόζεται περισσότερο από όλους στους πολιτικούς.
Για τους χρηματιστές, η διαίσθησή μου είναι πως τα ίδια ανταγωνιστικά οικονομικά ένστικτα που οδηγούν τις καριέρες τους έχουν αρχίσει να υπαγορεύουν την περιποίησή τους. Το να βρεις χρόνο για άθληση και χρήμα για να προσλάβεις τον κατάλληλο προσωπικό γυμναστή, τον σεφ που έχει επίγνωση των θερμίδων, τον αισθητικό οδοντίατρο και τον μανικιουρίστα μπορεί να είναι απλά άλλη μία μορφή επιδεικτικής κατανάλωσης, με το προστιθέμενο, αντίπαλο δέος, του να προσφέρει κανείς οπτική απόδειξη σθένους.
Ως αυτοδιακηρυγμένη φεμινίστρια -αλλά και επαγγελματία γυναίκα δημοσιογράφο- μπορεί να φαντάζεστε πως απολαμβάνω αυτά τα σημάδια που δείχνουν την τυραννία της ομορφιάς να γίνεται όλο και λιγότερο φυλετικά εξειδικευμένη. Στην πραγματικότητα, με λυπούν. Αν το να είναι κανείς άνδρας και δισεκατομμυριούχος δεν αποτελεί αρκετή άμυνα ενάντια στις απαιτήσεις και τη ρουτίνα του καθρέφτη, τι ελπίδα υπάρχει για τους υπόλοιπους από εμάς;
Πηγή: FT.com
