Οι μέλισσες μπορούν να βάλουν σε σειρά αριθμούς σε αυξανόμενο μέγεθος από αριστερά προς τα δεξιά, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Παλαιότερο των 360 ημερών
Μπορούν να… μετρήσουν οι μέλισσες; Κι όμως, μπορούν.
Μέχρι στιγμής, οι έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι ακόμη και πριν τα παιδιά μάθουν να μετράνε, αρχίζουν να οργανώνουν αυξανόμενες ποσότητες από αριστερά προς τα δεξιά, κάτι που ονομάζεται «νοητική γραμμή αριθμών».
Ωστόσο, η αντίθετη κατεύθυνση έχει παρατηρηθεί σε ανθρώπους από πολιτισμούς που χρησιμοποιούν αραβική γραφή που διαβάζεται από τα δεξιά προς τα αριστερά.
«Το θέμα εξακολουθεί να συζητείται μεταξύ εκείνων που πιστεύουν ότι η νοητική γραμμή αριθμών έχει έναν έμφυτο χαρακτήρα και εκείνων που λένε ότι είναι πολιτιστικός», δήλωσε ο Martin Giurfa, καθηγητής στο Ερευνητικό Κέντρο για τη Γνωστική των Ζώων στο Πανεπιστήμιο Paul Sabatier στην Τουλούζη της Γαλλίας.
Πρόσφατες ενδείξεις έδειξαν ότι τα νεογέννητα μωρά και ορισμένα σπονδυλωτά ζώα, συμπεριλαμβανομένων των πρωτευόντων, οργανώνουν τους αριθμούς από αριστερά προς τα δεξιά.
Για να το διαπιστώσει, ο Giurfa ηγήθηκε μιας μελέτης, που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), με στόχο να ανακαλύψει εάν το ίδιο ισχύει και για τα έντομα, μέσω ενός πειράματος στις μέλισσες.
«Έχει ήδη αποδειχθεί ότι οι μέλισσες μπορούν να μετρούν -- τουλάχιστον μέχρι πέντε», είπε η Giurfa στο Γαλλικό Πρακτορείο.
«Επεξεργάζονται επίσης πληροφορίες με διαφορετικό τρόπο στα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου τους», πρόσθεσε. «Αυτό το χαρακτηριστικό φαίνεται να μοιράζονται με τους ανθρώπους και πιστεύεται ότι είναι ένας πιθανός λόγος για την ύπαρξη της νοητικής γραμμής αριθμών».
Για το πείραμα, οι ερευνητές έβαλαν μεμονωμένες μέλισσες να πετούν σε ένα ξύλινο κουτί.
Στη συνέχεια χρησιμοποίησαν ζαχαρόνερο για να δελεάσουν τις μέλισσες να επιλέξουν μια εικόνα που εμφανίζει έναν αριθμό αντικειμένων επικολλημένα στα τοιχώματα του κουτιού.
Ο αριθμός παρέμεινε ίδιος για κάθε μέλισσα ξεχωριστά, αλλά διέφερε τυχαία: από ένα, τρία ή πέντε, σε σχήματα κύκλων, τετραγώνων ή τριγώνων.
Μόλις οι μέλισσες εκπαιδεύτηκαν να πετούν προς τον καθορισμένο αριθμό τους, οι ερευνητές τον αφαίρεσαν και έβαλαν έναν άλλο αριθμό, αφήνοντας τη μέση κενή.
Στη συνέχεια αφαίρεσαν το ζαχαρόνερο και παρατήρησαν προς ποια κατεύθυνση πήγαν οι μέλισσες.
«Περίπου το 80 τοις εκατό των φορών που οι μέλισσες επέλεγαν την επιλογή στα αριστερά -- τη ‘σωστή επιλογή’ δηλαδή εάν οι εγκέφαλοι βάζουν σε σειρά τους αριθμούς από αριστερά προς τα δεξιά», είπε ο Giurfa.
Όταν όμως στις ίδιες μέλισσες δόθηκαν δύο «πεντάρια» για να διαλέξουν, πήγαιναν δεξιά, υποστηρίζοντας και πάλι τη νοητική αριθμητική γραμμή.
Και οι μέλισσες που είχαν εκπαιδευτεί να πηγαίνουν για το νούμερο ένα πήγαν προς τα δεξιά για τον αριθμό τρία, ενώ οι μέλισσες που στόχευαν το «πεντάρι» πήγαν αριστερά για το νούμερο τρία τους.
Αν λοιπόν τα ζώα σκέφτονται στην πραγματικότητα αριθμούς από αριστερά προς τα δεξιά, γιατί αυτό δεν ισχύει για όλους τους ανθρώπους; Ο Giurfa απαντά ότι είναι το ζήτημα είναι πιο περίπλοκο από το να επιλέξεις απευθείας ανάμεσα στη φύση και την ανατροφή.
Ακόμα κι αν η νοητική γραμμή αριθμών «είναι έμφυτη, η κουλτούρα μπορεί να την τροποποιήσει, ακόμη και να την αντιστρέψει -- ή αντίθετα να την τονίσει», είπε.
Οι μέλισσες, από την άλλη, πρέπει να τηρούν αυτό που υπαγορεύει η φύση.