Γιατί είναι λιγότεροι οι έγχρωμοι πλούσιοι;
Μία απλή προσέγγιση σχετικά με το πώς οι αφροαμερικανοί βρίσκονται σε πιο δυσχερή σχέση στο κυνήγι του πλούτου.
της Κατερίνας Σπανού
Λίγο μετά την εκλογή του, συγκεκριμένα τον Φεβρουάριο του 2021, πρώτη φορά ο Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε σκέψη δημιουργίας μιας επιτροπής η οποία θα εξετάσει το χρονικό της σκλαβιάς των αφροαμερικανών με σκοπό την καταβολή αποζημίωσης σε αφροαμερικανούς φοιτητές.
Εδώ και χρόνια συζητιέται η πιθανότητα καταβολής αποζημιώσεων στους αφροαμερικανούς απόγονους των σκλάβων, συζήτηση η οποία έβρισκε διαρκώς τοίχο. Ωστόσο, για πρώτη φορά στα χρονικά, με την υποστήριξη του νέου προέδρου των ΗΠΑ, και δύο μήνες αργότερα από τη συζήτηση περί φοιτητικών αποζημιώσεων, η πρόταση σύστασης μιας επιτροπής για τη μελέτη των αποζημιώσεων σε αφροαμερικανούς έγινε δεκτή από τη Δικαστική Επιτροπή της Βουλής με 25 ψήφους υπέρ και 17 κατά. Κι όχι μόνο φοιτητικών αποζημιώσεων.
Ακόμη κι όταν οι σκλάβοι με την 13η τροπολογία του Αβραάμ Λίνκολν απελευθερώθηκαν, οι νόμοι «Τζιμ Κρόου» πρακτικά κρατούσαν ακόμη τους έγχρωμους υπό τα δεσμά των λευκών. Οι εν λόγω μαύροι κώδικες (black codes) ήταν εξαιρετικά αυστηροί και έλεγχαν σε ακραίο βαθμό τη ζωή ενός μαύρου πολίτη. Ο φυλετικός διαχωρισμός ήταν ο βασικός πυλώνας των νόμων με την εφαρμογή του να ξεκινά από τα μέσα μαζικής μεταφοράς όπου οι λευκοί κάθονταν σε διαφορετικό μέρος από τους έγχρωμους. Κι ο διαχωρισμός δεν περιοριζόταν εκεί· οι μαύροι πολίτες πήγαιναν σε ξεχωριστά σχολεία, νοσοκομεία, εκκλησίες, τουαλέτες, ακόμη και νεκροταφεία. Ωστόσο, μία από τις πιο συγκλονιστικές νομοθεσίες -αν κι όλες εξίσου συγκλονιστικές, βγαλμένες από εφιάλτη- είναι αυτή που περιόριζε το είδος ιδιοκτησίας που θα μπορούσαν οι μαύροι να κατέχουν.
Οι νόμοι Τζιμ Κρόου ακολουθούσαν για πολλά χρόνια τους αφροαμερικανούς. Μετά, και κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι έγχρωμοι πολίτες άρχισαν να μεταναστεύουν σε βιομηχανικές πόλεις με στόχο να βρουν δουλειά. Τα εμπόδια που συνάντησαν ήταν μεγάλα. Τα ενοίκια ήταν αρκετά υψηλά στις περιοχές όπου διέμεναν οικογένειες, με αποτέλεσμα οι μόνες εναλλακτικές τους να είναι οι περιθωριοποιημένες γειτονιές. Εδώ είναι που έρχονται οι νόμοι Τζιμ Κρόου και χειροτερεύουν την κατάσταση για τους αφροαμερικανούς. Τα σχολεία στις γειτονιές των αφροαμερικανών ήταν χαμηλότερου μορφωτικού επιπέδου. Τα στεγαστικά δάνεια ήταν κυριολεκτικά απλησίαστα για τους έγχρωμους πολίτες, άρα στο μεγαλύτερο ποσοστό τους, ήταν καταδικασμένοι να μένουν στις ίδιες γειτονιές, λαμβάνοντας την αντίστοιχη εκπαίδευση και κοινωνική περίθαλψη -στους λίγους που τη δικαιούνταν.
Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο η κατάσταση εξακολουθούσε να είναι εις βάρος των αφροαμερικανών. Η νομοθεσία που καλούταν να φέρει φυλετική και ταξική ισορροπία ψηφίστηκε για μία ακόμη φορά με βάση τα προνόμια των λευκών. Οι έγχρωμοι τοποθετούνταν σε θέσεις οι οποίες δεν απαιτούσαν ικανότητες, σε αντίθεση με τους λευκούς -ενώ τα στεγαστικά δάνεια εξακολουθούσαν να είναι άπιαστο όνειρο για τους έγχρωμους πολίτες.
Η ζοφερή πραγματικότητα δεν σταματούσε εκεί. Οι βετεράνοι του πολέμου είχαν το δικαίωμα να γραφτούν σε πανεπιστήμια. Οι έγχρωμοι μπορούσαν να φοιτήσουν σε υποστελεχωμένα πανεπιστήμια με πολύ χαμηλές χρηματοδοτήσεις, ξανά σε αντίθεση με τους λευκούς.
Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ‘40, οι έγχρωμοι εξακολουθούσαν με τη βοήθεια του νόμου να στερούνται τη γη τους. Μοιραία λοιπόν, σε μία καπιταλιστική κοινωνία, είναι λιγάκι απίθανο μία κοινωνική ομάδα χωρίς ιδιοκτησία, χωρίς υγειονομική περίθαλψη, χωρίς την απαραίτητη μόρφωση, χωρίς καμία απολύτως ανάσα βοήθειας να ορθοποδήσει τόσο ώστε να διευκολύνει και τους απογόνους της.
Με στοιχεία από washingtonpost.com
