Ανήκετε στους ανθρώπους της τελευταίας στιγμής; Το παιδί σας δεν ανοίγει τα βιβλία παρά μόνο λίγο πριν από τις εξετάσεις; Ίσως αυτή να είναι η καλύτερη στρατηγική, σύμφωνα με ερευνητές που βρήκαν ότι το άγχος ενδυναμώνει τη διαδικασία της μάθησης ενισχύοντας την ικανότητα απομνημόνευσης του εγκεφάλου.
Σε πρόσφατη έρευνά τους, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι οι ορμόνες που παράγονται όταν είμαστε στρεσαρισμένοι προκαλούν αλλαγές στα εγκεφαλικά κύτταρα, οι οποίες βοηθούν τη μνήμη και την αποδοτικότερη αποθήκευση των αναμνήσεων. Η αυξημένη έκκριση κορτιζόλης και αδρεναλίνης διαφοροποιούν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν τα γονίδια στους νευρώνες, τονώνοντας τη μαθησιακή ικανότητα.
Ο καθηγητής Hans Reul, νευροεπιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, εξηγεί ότι οι ορμόνες του στρες δίνουν ώθηση σε ένα μηχανισμό -γνωστό ως επιγενετική τροποποίηση- που «επαναπρογραμματίζει» το DNA στον εγκέφαλο έτσι ώστε να αυξάνει ή να μειώνει την εκδήλωση συγκεκριμένων γονιδίων.
«Συχνά διαπιστώνουμε ότι οι δυσάρεστες αναμνήσεις είναι αυτές που δεν φεύγουν με τίποτα, και όχι οι ευχάριστες. Αυτό οφείλεται στον ρόλο που παίζει το άγχος – είναι ξεκάθαρα σημαντικό από βιολογική σκοπιά να θυμόμαστε κάτι που μας πλήγωσε ή μας απείλησε. Φαίνεται ότι οι ορμόνες του άγχους δεσμεύονται σε συγκεκριμένους εγκεφαλικούς υποδοχείς που ενισχύουν τον έλεγχο των επιγενετικών μηχανισμών που εμπλέκονται με τη μάθηση και τη μνήμη. Επομένως, ουσιαστικά οι ορμόνες του άγχους ενισχύουν τη φυσιολογική διαδικασία μάθησης».
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι ο επαναπρογραμματισμός των γονιδίων στον εγκέφαλο ως αντίδραση στο άγχος, έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση στο μέγεθος των νευρικών κυττάρων και την ανάπτυξη ευρύτερων δικτύων επικοινωνίας.
Ωστόσο, ο Dr Reul προειδοποιεί ότι ενώ το «λογικό» άγχος λειτουργεί θετικά για τη μνήμη, το υπερβολικό στρες μπορεί να έχει ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα.
«Όταν είμαστε εξαιρετικά αγχωμένοι δεν μπορούμε να αποθηκεύσουμε καμία νέα πληροφορία. Ο εγκέφαλος αγνοεί τα ερεθίσματα και ο σχηματισμός αναμνήσεων δεν είναι αποτελεσματικός. Το χρόνιο, μακροπρόθεσμο άγχος επίσης δεν είναι καλό».
Τα ευρήματα της έρευνας παρουσιάστηκαν στο ετήσιο συνέδριο της Βρετανικής Ένωσης Νευροεπιστημών και στο επιστημονικό έντυπο Experimental Neurology.
Πηγή: Telegraph