Από πού πήραν τα ονόματά τους οι ελληνικές παραλίες;
Ποιος ναυάγησε στο Ναυάγιο; Τι δουλειά είχε ο Καϊάφας στην Πελοπόννησο; Και άλλες ιστορίες που διηγούνται οι παραλίες της Ελλάδας.
της Ηρώς Κουνάδη
Αν βγάλουμε τα πολύ προφανή (Ψιλή Άμμος, Μακρύς Γιαλός…) και τα ονόματα αγίων, μερικές παραλίες στην Ελλάδα είναι πραγματικά να απορείς ποιος σκέφτηκε να τις… βαφτίσει. Κι όμως, στις περισσότερες περιπτώσεις, όλα εξηγούνται. Και μάλιστα με ενδιαφέρουσες ιστορίες για δράκους και πειρατές και πολιορκίες και ναυάγια.
Τον χειμώνα του 1982, το πλοίο Παναγιώτης, που ανήκε σε έναν κεφαλλονίτη, σάλπαρε από την Τουρκία φορτωμένο λαθραίες κούτες τσιγάρων, με στόχο να φτάσει σε προσυμφωνημένο σημείο σε διεθνή ύδατα για να τις πουλήσει. Ο καιρός, όμως, και η τύχη δεν ήταν με το μέρος του –ο «Παναγιώτης» ναυάγησε στα βορειοανατολικά της Ζακύνθου, στην παραλία που οι ντόπιοι τότε έλεγαν Άγιο Γεώργιο, και εμείς σήμερα Ναυάγιο.
Όχι, δεν είναι αυτό που νομίζετε. Για την ακρίβεια, η ιστορία πίσω από το όνομα της παραλίας είναι μάλλον τραγική: Σύμφωνα με τον τοπικό θρύλο, ο χαρακτηριστικός βράχος μέσα στην θάλασσα είναι η ηλικιωμένη γυναίκα που αυτοκτόνησε πέφτοντας από τον γκρεμό, μεταμελημένη που συνωμότησε με τα οθωμανικά στρατεύματα για να τα οδηγήσει μέσα στο φρούριο του νησιού, όπου είχαν κλειστεί οι Έλληνες πολεμιστές.
Τραγική ιστορία και αυτή: Ο Σίμος ήταν ένας σφουγγαράς από την Κάλυμνο, που κατά μία εκδοχή πνίγηκε ανοιχτά της παραλίας, και κατά μία άλλη πέθανε στην αμμουδιά της από την νόσο των δυτών.
Δε λέγεται Ελαφονήσι –και λογικό, αφού κανείς δεν έχει δει ποτέ εκεί ελάφια– αλλά Λαφονήσι, γιατί υπήρξε κάποτε κρησφύγετο πειρατών, που έκρυβαν εδώ τα λάφυρά τους.
Δύο εκδοχές υπάρχουν για τον «φονιά» της υπέροχης παραλίας στη μεσσηνιακή Μάνη. Σύμφωνα με την πρώτη, ήταν ένας πειρατής που ναυάγησε εδώ και σκότωνε τους περαστικούς για να τους ληστέψει μέχρι να καταφέρει να επισκευάσει το πλοίο του. Η δεύτερη, πάλι, θέλει τον φονιά να είναι ένα γιγάντιο φίδι, που κατασπάραζε τα κοπάδια των καλόγερων στο καστρομονάστηρο της Βαϊδενίτσας. Κάποτε οι ντόπιοι προσπάθησαν να το κάψουν, κι εκείνο, τσουρουφλισμένο από τη φωτιά, έσπευσε να πέσει στο ρέμα που οδηγούσε στην θάλασσα και πνίγηκε εκεί.
Μια από τις ωραιότερες παραλίες της Κεφαλονιάς έχει ένα από τα πιο παράξενα ονόματα παραλιών στην Ελλάδα. Το πήρε από το σχήμα του όρμου της, που αν τον δείτε στους χάρτες μοιάζει όντως πολύ με μικρό ξ.
Πήρε, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, το όνομά του από τον γνωστό Καϊάφα, ο οποίος ναυάγησε πηγαίνοντας από την Ιερουσαλήμ στη Ρώμη, βγήκε στη στεριά και πλύθηκε στα ιαματικά νερά της λίμνης που βρίσκεται απέναντι από την παραλία. Ο θρύλος, μάλιστα, θέλει τα νερά της λίμνης να πότισαν από το βαρύ του αμάρτημα –της καταδίκης του Χριστού– και να απέκτησαν τότε την άσχημη μυρωδιά τους.
Αν βγάλουμε τα πολύ προφανή (Ψιλή Άμμος, Μακρύς Γιαλός…) και τα ονόματα αγίων, μερικές παραλίες στην Ελλάδα είναι πραγματικά να απορείς ποιος σκέφτηκε να τις… βαφτίσει. Κι όμως, στις περισσότερες περιπτώσεις, όλα εξηγούνται. Και μάλιστα με ενδιαφέρουσες ιστορίες για δράκους και πειρατές και πολιορκίες και ναυάγια.
Το Ναυάγιο της Ζακύνθου
Τον χειμώνα του 1982, το πλοίο Παναγιώτης, που ανήκε σε έναν κεφαλλονίτη, σάλπαρε από την Τουρκία φορτωμένο λαθραίες κούτες τσιγάρων, με στόχο να φτάσει σε προσυμφωνημένο σημείο σε διεθνή ύδατα για να τις πουλήσει. Ο καιρός, όμως, και η τύχη δεν ήταν με το μέρος του –ο «Παναγιώτης» ναυάγησε στα βορειοανατολικά της Ζακύνθου, στην παραλία που οι ντόπιοι τότε έλεγαν Άγιο Γεώργιο, και εμείς σήμερα Ναυάγιο.
Της Γριάς το Πήδημα στην Άνδρο
Όχι, δεν είναι αυτό που νομίζετε. Για την ακρίβεια, η ιστορία πίσω από το όνομα της παραλίας είναι μάλλον τραγική: Σύμφωνα με τον τοπικό θρύλο, ο χαρακτηριστικός βράχος μέσα στην θάλασσα είναι η ηλικιωμένη γυναίκα που αυτοκτόνησε πέφτοντας από τον γκρεμό, μεταμελημένη που συνωμότησε με τα οθωμανικά στρατεύματα για να τα οδηγήσει μέσα στο φρούριο του νησιού, όπου είχαν κλειστεί οι Έλληνες πολεμιστές.
Η παραλία του Σίμου στην Ελαφόνησο
Τραγική ιστορία και αυτή: Ο Σίμος ήταν ένας σφουγγαράς από την Κάλυμνο, που κατά μία εκδοχή πνίγηκε ανοιχτά της παραλίας, και κατά μία άλλη πέθανε στην αμμουδιά της από την νόσο των δυτών.
Το Ελαφονήσι της Κρήτης
Δε λέγεται Ελαφονήσι –και λογικό, αφού κανείς δεν έχει δει ποτέ εκεί ελάφια– αλλά Λαφονήσι, γιατί υπήρξε κάποτε κρησφύγετο πειρατών, που έκρυβαν εδώ τα λάφυρά τους.
Ο Φονέας της Μάνης
Δύο εκδοχές υπάρχουν για τον «φονιά» της υπέροχης παραλίας στη μεσσηνιακή Μάνη. Σύμφωνα με την πρώτη, ήταν ένας πειρατής που ναυάγησε εδώ και σκότωνε τους περαστικούς για να τους ληστέψει μέχρι να καταφέρει να επισκευάσει το πλοίο του. Η δεύτερη, πάλι, θέλει τον φονιά να είναι ένα γιγάντιο φίδι, που κατασπάραζε τα κοπάδια των καλόγερων στο καστρομονάστηρο της Βαϊδενίτσας. Κάποτε οι ντόπιοι προσπάθησαν να το κάψουν, κι εκείνο, τσουρουφλισμένο από τη φωτιά, έσπευσε να πέσει στο ρέμα που οδηγούσε στην θάλασσα και πνίγηκε εκεί.
Το Ξι της Κεφαλονιάς
Μια από τις ωραιότερες παραλίες της Κεφαλονιάς έχει ένα από τα πιο παράξενα ονόματα παραλιών στην Ελλάδα. Το πήρε από το σχήμα του όρμου της, που αν τον δείτε στους χάρτες μοιάζει όντως πολύ με μικρό ξ.
Το Σαρακήνικο της Μήλου
Όπως εύκολα θα μπορούσατε να μαντέψετε, η παραλία με το απόλυτα σεληνιακό τοπίο πήρε το όνομά της από τους Σαρακηνούς πειρατές που τη χρησιμοποιούσαν ως κρησφύγετο –αν το καλοσκεφτείτε, οι διαδοχικοί κολπίσκοι που σχηματίζουν τα βράχια της είναι ιδανική κρυψώνα για κάποιον που θέλει να κρυφτεί.
Ο Καϊάφας της Πελοποννήσου
Πήρε, σύμφωνα με την τοπική παράδοση, το όνομά του από τον γνωστό Καϊάφα, ο οποίος ναυάγησε πηγαίνοντας από την Ιερουσαλήμ στη Ρώμη, βγήκε στη στεριά και πλύθηκε στα ιαματικά νερά της λίμνης που βρίσκεται απέναντι από την παραλία. Ο θρύλος, μάλιστα, θέλει τα νερά της λίμνης να πότισαν από το βαρύ του αμάρτημα –της καταδίκης του Χριστού– και να απέκτησαν τότε την άσχημη μυρωδιά τους.
