Gay-friendly τουρισμός: Ταξιδεύοντας... εναλλακτικά

της Ηρώς Κουνάδη

Η ερώτηση «γιατί gay τουρισμός;» –που συνοδεύεται, από πλευράς straight αναγνωστικού κοινού, από σηκωμένο φρύδι και ειρωνικό μειδίαμα– παραπέμπει στην τεράστια συζήτηση «γιατί gay pride;» και «γιατί να το κάνεις θέμα;» και «γιατί ειδικά δικαιώματα;». Η απάντηση, πιστεύω, έχει να κάνει με τη θεωρία δράσης και αντίδρασης, και με το γεγονός ότι οι διακρίσεις οδηγούν σχεδόν πάντα αναπόφευκτα σε άλλες διακρίσεις.

Με απλά λόγια, αν τον 21ο αιώνα υπάρχουν ακόμα καθεστώτα που τιμωρούν την ομοφυλοφιλία δια της θανατικής ποινής ή, απλούστερα, αν υπάρχουν αφιλόξενοι προς τα gay ζευγάρια ιδιοκτήτες ξενοδοχείων, σαφώς και θα υπάρχουν και ειδικά πακέτα διακοπών, ειδικά προγράμματα και ειδικά ταξιδιωτικά γραφεία προσανατολισμένα στο να βοηθήσουν τους πελάτες τους να αποφύγουν τέτοιες και χειρότερες κακοτοπιές.

Χωρίς, βέβαια, το παραπάνω να σημαίνει πως τα εν λόγω γραφεία και προγράμματα φτιάχτηκαν από ανθρωπιστές και πολέμιους της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με μοναδικό σκοπό ζωής να βοηθήσουν τους συνανθρώπους τους να μην ξαναπέσουν ποτέ θύματα διακρίσεων και εχθρικών συμπεριφορών στις διακοπές τους. Γεγονός είναι πως αυτό που ο βρετανικός Τύπος ονόμασε πριν από 2-3 χρόνια «ροζ χρήμα» ρέει άφθονο και δελεάζει πολλούς: ο τζίρος του gay τουρισμού για το 2006 ανήλθε σε περισσότερα από 70 δισεκατομμύρια ευρώ –επί συνόλου 650 δισεκατομμυρίων που ήταν ο συνολικός τουριστικός τζίρος παγκοσμίως– και αναμένεται να αυξηθεί κατά 14 δισεκατομμύρια ευρώ μέσα στην επόμενη πενταετία.

Εννοείται πως το μεγαλύτερο μέρος του ποσού αυτού δαπανάται στις πέντε χώρες που έχουν νομιμοποιήσει το γάμο μεταξύ ομοφυλόφιλων ζευγαριών, οι οποίες είναι, άλλωστε, και η κορυφή της λίστας των δημοφιλέστερων προορισμών για το συγκεκριμένο target group. Όπως θα το θέταμε, δηλαδή, στη γλώσσα της… πιάτσας, τα χοντρά λεφτά παίζονται στην Ολλανδία, το Βέλγιο, την Ισπανία, τη Νότια Αφρική και τον Καναδά, όπου τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια καταφεύγουν για να επισημοποιήσουν τη σχέση τους, και ακολουθούν τα κλασσικά “vacation spots” της Μυκόνου, της Ίμπιζα και του Λονδίνου.

Στον αντίποδα, οι χώρες τις οποίες τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια δεν ενθαρρύνονται να επισκεφθούν είναι, κατ’ αρχάς, οι οκτώ χώρες στις οποίες η ομοφυλοφιλία επισύρει την ποινή του θανάτου: συγκεκριμένα, το Αφγανιστάν, το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Μαυριτανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Υεμένη, το Πακιστάν και το Σουδάν καθώς και η περιοχή της Τσετσενίας.

Παρά το γεγονός ότι, όπως αναφέρει και ο έγκυρος γαλλικός ταξιδιωτικός οργανισμός Routard, οι ταξιδιώτες τυγχάνουν σε γενικές γραμμές καλύτερης μεταχείρισης σε σχέση με τους πολίτες των χωρών αυτών, ιδιαίτερη προσοχή στις δημόσιες εκδηλώσεις και τη συμπεριφορά εν γένει συνίσταται στα ομοφυλόφιλα ζευγάρια που ταξιδεύουν τόσο σε αυτές όσο και σε ογδόντα ακόμη χώρες του κόσμου όπου η ομοφυλοφιλία θεωρείται ποινικό αδίκημα –η Σενεγάλη, η Νικαράγουα και το Πουέρτο Ρίκο είναι μερικά παραδείγματα– και τιμωρείται με βαριές ποινές φυλάκισης, που μπορούν να φτάσουν έως και δέκα χρόνια. Όσο κι αν προκαλεί έκπληξη, το δουκάτο του Λουξεμβούργου επιβάλλει περιορισμούς στην ελευθερία έκφρασης των ομοφυλόφιλων.

Όλοι αυτοί οι νόμοι, βέβαια, δε θα πρέπει σε καμία περίπτωση να συγχέονται με την καθημερινή πραγματικότητα των πολιτών των συγκεκριμένων χωρών –το ότι η ομοφυλοφιλία απαγορεύεται δια νόμου στη Νικαράγουα δε σημαίνει ότι όλοι οι ομοφυλόφιλοι της χώρας έχουν μεταναστεύσει στην Ολλανδία. Οι LGBT κοινότητες υπάρχουν στις χώρες αυτές όσο και στις αντίστοιχες ευρωπαϊκές, με τη διαφορά, βέβαια, ότι ζουν και κινούνται πολύ πιο υπόγεια και πολύ πιο προσεκτικά.

Στην… ηλιόλουστη πλευρά των πραγμάτων, υπάρχουν κάποιοι –αν και λίγοι– νόμοι στη Ναμίμπια, τη Νότια Αφρική, την Ταϊβάν, την Κόστα Ρίκα, σε πολιτείες των ΗΠΑ και πόλεις της Λατινικής Αμερικής όπως η Πόλη του Μεξικού, το Buenos Aires και κάποιες πόλεις της Βραζιλίας που απαγορεύουν ρητά τις διακρίσεις με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό και τις ομοφοβικές εκδηλώσεις. Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεσμεύονται από τη Συνθήκη του Άμστερνταμ να θεσμοθετήσουν νόμους κατά των διακρίσεων.

Αλλά αρκετά με το γράμμα του νόμου. Ειδικευμένα ταξιδιωτικά γραφεία έχουν αρχίσει να δημιουργούνται και να κερδίζουν έδαφος στην Ευρώπη, ενώ τα αντίστοιχα πακέτα των «παραδοσιακών» ταξιδιωτικών γραφείων αυξάνονται και πληθύνονται. Στην Ελλάδα, το Windmills Travel προσφέρει custom packages, ήτοι εκδρομές και μεγάλα ταξίδια κομμένα και ραμμένα στα μέτρα των πελατών του –σε ό,τι αφορά, για παράδειγμα, τη διάρκεια του ταξιδιού ή τα ξενοδοχεία– ενώ αναλαμβάνει μεμονωμένα ταξίδια ανά τον κόσμο προσαρμοσμένα στις ανάγκες των ομοφυλόφιλων ζευγαριών. Aν αναζητάτε, ας πούμε, ένα ξενοδοχείο πολυτελείας με διακριτική ή ακόμα καλύτερα gay-friendly φιλοσοφία στο Μαυρίκιο, που δε φημίζεται για την ανοχή απέναντι στην ανδρική ομοφυλοφιλία, θα απευθυνθείτε οπωσδήποτε στους ανθρώπους του.

Τα αντίστοιχα ταξιδιωτικά δίκτυα, όπως το καναδέζικο Lesbian and Gay Hospitality Exchange International, που είναι, ουσιαστικά, το Couch Surfing στην πιο gay-friendly εκδοχή του και βασίζεται στην αρχή της ανταλλαγής δωρεάν φιλοξενίας μεταξύ των ταξιδιωτών, επίσης αυξάνονται συνεχώς. Το ίδιο ισχύει και για τις εξειδικευμένες online υπηρεσίες: το Navigaytor είναι η απόλυτη μηχανή αναζήτησης gay-friendly ξενοδοχείων ανά τον κόσμο, τα άρθρα στο ταξιδιωτικό section του GayWired προτείνουν τα καλύτερα tips διαμονής, εξόδου και shopping στους «καλύτερους gay προορισμούς του κόσμου», ενώ το αμερικανικό gay ταξιδιωτικό περιοδικό Passport διαθέτει ολόκληρο το περιεχόμενό του online.

Αρκετοί οργανισμοί τουρισμού διαφόρων χωρών έχουν κάνει σοβαρότατη δουλειά στα gay sections τους. Από τα sites που αξίζει να δείτε, είναι αυτό του Βρετανικού Οργανισμού Τουρισμού, το αντίστοιχο του Μόντρεαλ και αυτό της Νέας Ζηλανδίας. Απενοχοποιημένα, χρηστικότατα, κεφάτα και γεμάτα πληροφορίες. Παράδειγμα για όλους.