Best of… Ορεινή Αρκαδία

της Ηρώς Κουνάδη 

Τα λιθόκτιστα καλντερίμια της Δημητσάνας. Ο ήχος του Λούσιου, άλλοτε κελάρυσμα και άλλοτε σχεδόν βρόντος, που ακούγεται σε περισσότερα χωριά απ’ όσα θα φανταζόσουν. Η νυχτερινή ζωή της –ολίγον τουριστίκ, αλλά πάντα αγαπημένης– Βυτίνας. Τα πέτρινα αρχοντόσπιτα της Στεμνίτσας. Το κάστρο της Καρύταινας, που το βράδυ φωτισμένο μοιάζει να κρέμεται από τον ουρανό. Ο παππούς στο λιλιπούτειο χωριό Βλαχορράφτη που κερνά τους περαστικούς φρέσκια ρίγανη και καρύδια. Το ταβερνάκι του Φάνη, στα Κάψια. Το αγρόκτημα - ζωολογικός κήπος - ταβερνάκι που λέγεται Παπάκια. Οι απαντήσεις στην ερώτηση «τι είναι αυτό που αγαπάς περισσότερο στην Αρκαδία» τείνουν στο άπειρο.

Συγκεντρώσαμε μερικές από αυτές σε μια “best of” λίστα ανοιχτή σε… αντιρρήσεις, και περιμένουμε τις δικές σας στα σχόλια, στο τέλος του κειμένου.

Top-6 «μυστικά» χωριά
Αλωνίσταινα: Σκαρφαλωμένη σε υψόμετρο 1.200 μέτρων, πνιγμένη στο πράσινο και «χωρισμένη» στα δύο από ένα μικρό ποταμάκι η Αλωνίσταινα είναι ένα από τα ομορφότερα χωριά του Μαινάλου. Τα παραδοσιακά πέτρινα σπιτάκια της με τις τοξωτές καμάρες της έχουν χαρίσει τον χαρακτηρισμό του διατηρητέου οικισμού, ενώ το όνομά της έχει έρθει στο προσκήνιο μόλις τα τελευταία χρόνια, καθώς μικροί, πολυτελείς παραδοσιακοί ξενώνες άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους στα λιθόκτιστα δρομάκια της. Το ελατοδάσος του Μαινάλου ξεκινά από τα… πόδια του χωριού, και εκτείνεται σε χιλιόμετρα επί χιλιομέτρων, ενώ σε απόσταση αναπνοής βρίσκεται και το ομώνυμο χιονοδρομικό κέντρο.

Βαλτεσινίκο: Κτισμένο σε υψόμετρο που ξεπερνά τα 1.200 μέτρα, μέσα στα έλατα και τις πηγές, με υπέροχη θέα, παραδοσιακή αρχιτεκτονική και ιδιαίτερη φυσική ομορφιά, το μικρό χωριουδάκι του Μαινάλου προσφέρεται για ατελείωτες εξερευνήσεις. Σταθερά αναπτυσσόμενο ως ο νέος must προορισμός της Αρκαδίας, το Βαλτεσινίκο απέκτησε πρόσφατα έναν ολοκαίνουριο ξενώνα, σωστό… Πέτρινο Πύργο, όνομα και πράγμα, που μαζί με τους ήδη γνωστούς κι αγαπημένους ξενώνες Βασιλικού και Θόλος και το Valtessiniko Studios συμπληρώνει το καρέ της value for money διαμονής: οι τιμές των δωματίων κυμαίνονται από 60 έως 90 ευρώ με πρωινό.

Καστάνιτσα: Ανακηρυγμένη Ιστορικό Διατηρητέο Μνημείο και Τόπος Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους από την UNESCO, η Καστάνιτσα δε χρειάζεται να προσπαθήσει για να σε πείσει να μείνεις εδώ. Ένα κουκλίστικο χωριό κρυμμένο πίσω από το πυκνό ελατοδάσος του Πάρνωνα, ξεχωρίζει για την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική της, με τα αμφιθεατρικά κτισμένα, ολόλευκα πυργόσπιτα να σκεπάζονται από τον χαρακτηριστικό καφεγκρί σχιστόλιθο και να πλαισιώνονται από ξύλινα μπαλκόνια. Ελλείψει τουριστικής ανάπτυξης, ο παραδοσιακός Ξενώνας Αντωνίου (τηλ.: 27550 52255, 6979003530) που στεγάζεται σε ένα αναστηλωμένο αρχοντικό, είναι η μοναδική –κυριολεκτικά και μεταφορικά– επιλογή για τη διαμονή σας. Ακόμη κι αν δεν επιλέξετε να μείνετε εδώ, κάντε μια στάση για σπιτικό φαγητό στο Στολίδι, στην πλατεία, και παραγγείλτε χοιρινό με κάστανο, αρνάκι κοκκινιστό, ή ρεβίθια με κάστανο. Θα μας θυμηθείτε.

Κάψια: Το πρώτο από τα χωριά που συναντάτε ερχόμενοι στην Αρκαδία από την Αθήνα, ήταν μέχρι πρότινος γνωστό μόνο για το εντυπωσιακό Αρχοντικό Καλτεζιώτη, το boutique hotel - προορισμό αφ’ εαυτού. Με το άνοιγμα του ομώνυμου σπηλαίου, το μικρό χωριό του Μαινάλου αναμένεται να γίνει το επόμενο... talk of Μαίναλο. Λιθόκτιστα καλντερίμια, όμορφα πέτρινα σπιτάκια, πανοραμική θέα στον κάμπο της Μαντίνειας και… το ταβερνάκι του Φάνη, με τις γιγάντιες μερίδες και τα λαχταριστά ψητά είναι μερικά μόνο από τα δυνατά χωριά του χωριού.

Πιάνα: Το «μουσικό» όνομά της οφείλεται στον θεό Πάνα, που σύμφωνα με τον μύθο γεννήθηκε εδώ. Το χαρακτηρισμένο ως παραδοσιακός οικισμός χωριουδάκι μπορεί να στερείται εντυπωσιακών αξιοθέατων, γοητεύει όμως τον επισκέπτη με τα γραφικά καλντερίμια του, την πλακόστρωτη πλατεία με τα δύο αιωνόβια πλατάνια, την υπέροχη πανοραμική θέα του φυσικού τοπίου από το προαύλιο της εκκλησίας του Άι-Γιώργη και τις ατελείωτες βόλτες στις κοίτες του ποταμού Ελισσώνα. Επτά χιλιόμετρα δυτικά της Πιάνας θα βρούμε το ιστορικό Λιμποβίσι, όπου το σπίτι του Κολοκοτρώνη έχει αναστηλωθεί και λειτουργεί ως μουσείο.

Βλαχοράφτη: Μια γειτονιά όλο κι όλο, ένα χωριουδάκι τσέπης το γύρο του οποίου κάνεις άνετα σε δέκα λεπτά με τα πόδια, διεκδικεί επάξια μια θέση στη λίστα με τα αγαπημένα μας «μυστικά» χωριά, κι ας μην διαθέτει κανέναν γραφικό ξενώνα, κανένα ταβερνάκι που να σερβίρει τοπικές σπεσιαλιτέ. Κι ας έχει μόνο ένα δρόμο, ένα μικρό πέτρινο εκκλησάκι και την βάση της Trekking Αρκαδίας, απ’ όπου ξεκινούν κάθε τόσο τα βανάκια που κατεβάζουν τους περιπετειώδεις τύπους στον Λούσιο για rafting και canyoning. Τα πέτρινα αρχοντόσπιτά της, σε συνδυασμό με το καταπράσινο τοπίο που την πλαισιώνει και την πανοραμική θέα στις ελατοσκέπαστες βουνοπλαγιές από τα στρατηγικά τοποθετημένα παγκάκια της –στα οποία μπορείς να περάσεις ώρες χωρίς να το καταλάβεις– και οι αυθεντικά φιλόξενοι κάτοικοί της αξίζουν όσο μερικές “hot” διευθύνσεις για φαγητό και socializing. Ίσως και λίγο παραπάνω.

Top-6 αξιοθέατα
Το Κάστρο της Καρύταινας: Το κάστρο που στόλιζε τα πάλαι ποτέ πεντοχίλιαρα, χρονολογείται από τον 13ο αιώνα και είναι επισκέψιμο κάθε ώρα της ημέρας, χωρίς ωράρια και εισιτήρια. Τα βράδια με Πανσέληνο, όταν ο καιρός το επιτρέπει, μπορείτε να σκαρφαλώσετε το λιθόκτιστο μονοπάτι, που φωτίζεται επαρκώς, και να νιώσετε ότι βρίσκεστε στην κορυφή του κόσμου. Την ημέρα, το κάστρο απολαμβάνει πανοραμική θέα στο αμφιθεατρικά κτισμένο χωριουδάκι και το φαράγγι του Λούσιου.

Το Μουσείο Υδροκίνησης στη Δημητσάνα: Ένα καταπράσινο πάρκο με τρεχούμενα νερά, 1,5 χιλιόμετρο έξω από τη Δημητσάνα, φιλοξενεί το Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης, που υπόσχεται να σας μάθει τα πάντα για το νερό και τη… δύναμή του. Τα αναστηλωμένα κτίρια ενός νερόμυλου με την συστεγασμένη νεροτριβή, ενός βυρσοδεψείου με την κατοικία του βυρσοδέψη και ενός μπαρουτόμυλου ζωντανεύουν τα παραδοσιακά επαγγέλματα της προβιομηχανικής κοινωνίας και τις εργασίες που στηρίζονταν στη χρήση του νερού. Κάθε ένα από τα αποκαταστημένα κτίρια των παλιών παραδοσιακών εργαστηρίων φιλοξενεί μια μόνιμη έκθεση με θεματικό περιεχόμενο σχετικό με το εργαστήριο στο οποίο στεγάζεται, ενώ στους εξωτερικούς χώρους του μουσείου οι επισκέπτες πληροφορούνται για τις υπόλοιπες μορφές χρήσης της υδροενέργειας. Ωράριο λειτουργίας: καθημερινά 10.00 - 17.00. Κλειστό κάθε Τρίτη. Είσοδος: 3 ευρώ. Περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο 27950 31630.

Το Σπήλαιο Κάψια: Άνοιξε –επιτέλους– τις πύλες του πριν από λίγες μέρες, αφήνοντας τους πρώτους του επισκέπτες άφωνους, με τους πολύχρωμους σταλακτίτες και σταλαγμίτες του, τα 330 μέτρα μονοπατιών που διακλαδώνονται στο εσωτερικό του, και τον εντυπωσιακό φωτισμό του. Το σπήλαιο φαίνεται να πρωτοκατοικήθηκε από τον άνθρωπο κατά την νεολιθική εποχή, ενώ έχει χαρακτηριστεί ένα από τα δέκα σημαντικότερα σπήλαια στην Ελλάδα. 

Η Αρχαία Γόρτυνα: Ακριβώς δίπλα στην όχθη του Λούσιου, 4 χιλιόμετρα από το χωριό Ατσίχωλο, ο αρχαιολογικός χώρος της Γόρτυνας φιλοξενεί τα ιαματικά λουτρά και το ιερό του Ασκληπιού, ενώ λίγο πιο μακριά, 2,5 χιλιόμετρα από το Ατσίχωλο, βρίσκονται τα ερείπια της Ακρόπολης. Δείτε περισσότερες λεπτομέρειες για την Αρχαία Γόρτυνα εδώ. 

Η Αρχαία Λυκόσουρα: Η «αρχαιότερη πόλη του κόσμου», σύμφωνα τουλάχιστον με την περιγραφή του Παυσανία, δε θα μπορούσε παρά να βρίσκεται –κι αυτή– στην Αρκαδία. Η ιερή πόλη των Αρκάδων, που ιδρύθηκε από τον Λυκάωνα, γιό του Πελασγού, απέχει περί τα 12 χιλιόμετρα από την Μεγαλόπολη. Μέσα στον αρχαιολογικό χώρο βρίσκεται και το ομώνυμο Μουσείο, που φιλοξενεί ευρήματα από τις τοπικές ανασκαφές. Δεκαοκτώ χιλιόμετρα έξω από τη Λυκόσουρα, θα επισκεφτείτε το Ιερό του Λυκαίου Διός, στην κορυφή του Λυκαίου Όρους.

Τα μοναστήρια στο Φαράγγι του Λούσιου: Οι γνωστότερες όλων Μονές Φιλοσόφου –παλαιά και νέα– οι λιγότερο δημοφιλείς Μονές Τιμίου Προδρόμου και Καλαμίου, και τα εικοσιπέντε περίπου ασκητήρια που περιβάλλουν τον Λούσιο είναι σχεδόν στο σύνολό τους λαξευμένα στους βράχους, στην καρδιά μοναδικών φυσικών τοπίων με soundtrack το κελάρυσμα του «μαγεμένου» ποταμού. Ακόμη και αν ο «θρησκευτικός τουρισμός» δεν είναι η αγαπημένη σας ασχολία, το φαράγγι του Λούσιου είναι από μόνο του αξιοθέατο, κι η πεζοπορική διαδρομή που θα σας οδηγήσει σε καθεμιά από τις μονές αξίζει ούτως ή άλλως.

Top-6 γεύσεις
Δρυμώνας, Δημητσάνα: Μαγειρευτά «της μαμάς», hit ο κρασάτος κόκορας με σπιτικές χυλοπίτες, ζουμερή σχάρα και υπέροχη θέα σε όλο το χωριό και την ελατοσκέπαστη πλαγιά του Μαινάλου, από τα τραπεζάκια που βγαίνουν έξω όταν ο καιρός είναι καλός.

Ταβέρνα του Φάνη, Κάψια: Ντόπια κρεατικά στη σχάρα, που σερβίρονται σε γιγάντιες μερίδες, παρέα με κομμένες στο χέρι τηγανιτές πατάτες και μυρωδάτες σαλάτες. Η λαχταριστή γοητεία της απλότητας.

Παπάκια, Καρύταινα: Σπιτικά μαγειρευτά –hit το κρασάτο αγριογούρουνο– και ζουμερή σχάρα, σε ένα αγρόκτημα - εστιατόριο, με κύκνους, αλεπούδες, φασιανούς, παπάκια και άλλους εκπροσώπους του ζωικού βασιλείου. Θα το βρείτε περί τα δύο χιλιόμετρα έξω από την Καρύταινα, στο δρόμο προς Μεγαλόπολη.

Το Στολίδι, Καστάνιτσα: «Μαμαδίσια» κουζίνα και τοπικές σπεσιαλιτέ με βάση –το μαντέψατε– το κάστανο: χοιρινό με κάστανο, ρεβίθια με κάστανο, και αρνάκι κοκκινιστό για όσους δεν είναι φίλοι του κάστανου.

Ζέρζοβα, Παναγιά: Το ταβερνάκι που έκανε δημοφιλές το κατά τα άλλα άγνωστο χωριό αξίζει τις δάφνες του: τοπικά προϊόντα σε «πειραγμένες» συνταγές, με έμπνευση από παραδοσιακές σπεσιαλιτέ, που θα σας ενθουσιάσουν.

Κληματαριά, Βαλτεσινίκο: Ζουμερή σχάρα και σπιτικά μαγειρευτά, τραπεζάκια έξω όταν ο καιρός το επιτρέπει, και ντόπιο, χύμα κρασί για να συνοδεύσετε ιδανικά τις νοστιμιές στο τραπέζι σας.

Top-6 ξενώνες
Πύργος Ξενίου, Δημητσάνα (τηλ.: 27950 31675): Αναπαλαιωμένο αρχοντικό του 19ου αιώνα, με μοναδικά διακοσμημένα δωμάτια και σουίτες, σε τιμές που κυμαίνονται στα 80 ευρώ με παραδοσιακό πρωινό στην ειδυλλιακή… σπηλιά του υπογείου.

Βρένθη, Καρύταινα (τηλ.: 27910 31650): Λιτά αλλά περιποιημένα δωμάτια, σε ένα εντυπωσιακό πέτρινο κτίριο με μπαλκονάκια και αυλές που απλώνονται σε διαφορετικά επίπεδα, κι απολαμβάνουν εντυπωσιακή θέα στο κάστρο. Οι τιμές κινούνται σε χαμηλά επίπεδα, ξεκινώντας από 50 ευρώ για το δίκλινο δωμάτιο.

Πέτρινος Πύργος, Βαλτεσινίκο: Αρχοντικό πυργόσπιτο στο κέντρο του γραφικού χωριού, με πέτρινους τοίχους, ξύλινα ταβάνια και σκαλιστά έπιπλα, που άνοιξε τις πόρτες του πριν από λίγες μόνο μέρες, και προσφέρει εντυπωσιακά δωμάτια σε τιμές που ξεκινούν από 80 ευρώ με τζάκι και πρωινό.

Αρχοντικό Καλτεζιώτη, Κάψια: Δωμάτια που μοιάζουν βγαλμένα από την εικονογράφηση παιδικού παραμυθιού, πολυτελείς σουίτες και άλλα που παραπέμπουν σε ορεινό resort, όλα με υπέροχη θέα στις χιονισμένες πλαγιές του Μαινάλου. Οι τιμές ξεκινούν από 130 ευρώ για το δίκλινο με πλούσιο, παραδοσιακό πρωινό.

Ξενοδοχείο Πλατανίτη, Αλωνίσταινα: Πανέμορφο, πετρόχτιστο αρχοντικό του 1850 με ρομαντική διακόσμηση, cozy κοινόχρηστους χώρους και κουκλίστικα, διαφορετικά μεταξύ τους δωμάτια. Οι τιμές ξεκινούν από 90 ευρώ για το δίκλινο με πρωινό.

Μπελαίικο, Στεμνίτσα: Το όνομά του έχει γίνει σχεδόν συνώνυμο του παραδοσιακού ξενώνα και όχι άδικα: πέτρινο αρχοντικό, διατηρημένο ακριβώς όπως ήταν τα παραδοσιακά στεμνιτσιώτικα σπίτια, με ανώγια και κατώγια, με ρουστίκ δωμάτια με τζάκι και πρωινό που μοσχοβολά παράδοση. Οι τιμές ξεκινούν από 90 ευρώ για το δίκλινο με πρωινό.