Η Πειραματική Σκηνή του Εθνικού ξεκινά με φόρα

της Ιωάννας Γκομούζα

Με εικόνες από τα παλιά και χαλαρές συζητήσεις για τα επόμενα βήματα, με μουσικές, πολλά γέλια και δωρεάν… κουρέματα, η Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου άνοιξε ξανά μετά από 8 χρόνια. Ήμασταν εκεί και αναμεταδίδουμε.

Δεν έπεφτε καρφίτσα το βράδυ της Παρασκευής 6/11 στο επίπεδο -1 του Ρεξ. Σε καρέκλες, σκαλοπάτια αλλά και ακροβολισμένοι στις «παρειές» της αίθουσας, καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι και θεατρόφιλοι είχαν στήσει ζωηρά «πηγαδάκια» περιμένοντας τι θα φέρει η επαναλειτουργία μετά από 8 χρόνια της Πειραματικής Σκηνής του πρώτου θεάτρου της χώρας.

Όταν η μελωδία του «Je vois la vie en rose» (ως αισιόδοξη μουσική επωδός και στη λήξη της παρουσίασης) έσβησε από τα ηχεία, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Στάθης Λιβαθινός, εμφανώς συγκινημένος και παίρνοντας μια βαθιά ανάσα, ανέλαβε το καλωσόρισμα. «Αυτό το ξεκίνημα θα θέλαμε πάρα πολύ να μην έχει καμία σχέση με ό,τι κάναμε εμείς» σημείωσε. «Το μόνο πράγμα ίσως που θα θέλαμε να πούμε σε όλες τις ομάδες και τους νέους δημιουργούς που θα ‘ρθουν κοντά μας και θα ανοίξουν τα φτερά τους μέσα εδώ, εκτός από το ότι θα θέλαμε να κάνουν κάτι καινούργιο, να καταστρέψουν το παλιό, να φτιάξουν ένα χώρο τολμηρό από προτάσεις και ιδέες.

»Αυτό εδώ θα είναι ένα ανεξάρτητο παιδί αλλά θα έχει πατέρα το Εθνικό Θέατρο κι εμείς θα είμαστε κοντά του. Θα μας γεμίσει χαρές, περηφάνια, ανακαλύψεις, πειραματισμούς, τόλμη, απογοητεύσεις, δάκρυα, γέλια, όλα όσα κάποτε νιώσαμε κι εμείς αλλά με καινούργιο τρόπο. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα σας έχουμε κοντά μας και θα δημιουργήσουμε ένα καινούργιο κοινό, που θα διψά, θα περιμένει, που θα το εξοργίζουμε πότε πότε και πότε πότε θα το αιφνιδιάζουμε».

Ένα βίντεο με σκηνικά στιγμιότυπα ζωντάνεψε στη μνήμη τα έργα και τις ημέρες της Πειραματικής από την ίδρυσή της το 1996 έως το 2007, ώσπου οι… τιμονιέρηδες της καινούργιας περιόδου, δύο δημιουργοί της νέας γενιάς, ανέλαβαν να δώσουν το στίγμα για όσα έρχονται. Ο σκηνοθέτης Ανέστης Αζάς και ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Πρόδρομος Τσινικόρης, ως καλλιτεχνικοί υπεύθυνοι πλέον, αναφέρθηκαν στην αρχιτεκτονική παρέμβαση που γύρισε το χώρο... ανάποδα αντιστρέφοντας τη σχέση σκηνής-πλατείας με πρόθεση να δημιουργηθεί μια πιο άμεση σχέση με το κοινό, αλλά και στο ανακαινισμένο φουαγιέ το οποίο διαθέτει πλέον Ίντερνετ.

Μοιράστηκαν τους στόχους και τα ζητούμενά τους για μια σκηνή εξωστρεφή, ανοιχτή στην έρευνα, σε νέες ομάδες, καλλιτέχνες, ρεύματα αλλά και στη νέα γραφή, για έναν χώρο σε διαρκή εγρήγορση και διάλογο με το ευρύτερο κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό μας περιβάλλον, που προσδοκά και την ψυχαγωγία και τον κοινωνικό προβληματισμό.

Μας προϊδέασαν για τις νέες δράσεις της Πειραματικής: Τις συζητήσεις με δημιουργούς, διανοούμενους και ειδικούς (για το προσφυγικό ζήτημα, τα γηρατειά κ.ά.) με αφετηρία τα έργα που θα παρουσιαστούν και τη θεματολογία τους. Τις εκδηλώσεις του Open Stage με ελεύθερη είσοδο κάθε Τετάρτη από τον Δεκέμβριο. Το θεματικό φεστιβάλ με επίκεντρο τον ελληνικό Εμφύλιο την ερχόμενη άνοιξη. Τις ιντριγκαδόρικες μετακλήσεις του Ελβετού Κρίστοφ Μάγιερχανς (σε μια περφόρμανς εμπνευσμένη από την αθηναϊκή δημοκρατία) και του Καταλανού σκηνοθέτη Ροζέρ Μπερνάτ –ετοιμαστείτε να αναλάβετε ρόλο θεατή-ενόρκου στη δίκη του Άμλετ για τη δολοφονία του Πολώνιου! Και πριν σπάσουν στο σανίδι το ρόδι για ένα καλότυχο ποδαρικό και μας δώσουν ραντεβού για τη μουσική συνέχεια της βραδιάς και… κούρεμα από κομμωτές του Εθνικού Θεάτρου στην είσοδο του Ρεξ, φρόντισαν φυσικά να μας συστήσουν τις παραστάσεις της νέας περιόδου συζητώντας χαλαρά, εν μέσω γέλιων και χειροκροτημάτων, με τους σκηνοθέτες τους.

Η Γεωργία Μαυραγάνη («Το γήρας – Ένα χορικό») μίλησε για την απόφασή της να καταπιαστεί με μια θεατρική αφήγηση για τα γηρατειά που θα φέρει επί σκηνής έξι νέους ηθοποιούς και έξι ηλικιωμένους, με άξονα το τρίτο στάσιμο από τον «Οιδίποδα επί Κολωνώ» του Σοφοκλή. Η Πηγή Δημητρακοπούλου μας αποκάλυψε κάποια από τα «υλικά» του νέου της έργου «Ισορροπία του Nash», με θέμα τους αξιακούς κώδικες των ανθρώπων, τη δικαιοσύνη, την έννοια της αυτοδικίας και την τρομοκρατία στην πρόσφατη ελληνική ιστορία. Για χάρη του άλλωστε διάβασε ακόμα και την περίληψη των πρακτικών της δίκης της 17 Νοέμβρη - μιλάμε για 6.600 σελίδες.

Ο Γιάννος Περλέγκας αναπόλησε την πρώτη του επαφή, σε νεαρή ηλικία, με τη δουλειά του Τόμας Μπέρνχαρντ και την απόφασή του ν’ ανεβάσει σε πανελλαδική πρεμιέρα το «Ο Αδαής και ο Παράφρων» του Αυστριακού συγγραφέα. Όπως το περιέγραψε ο ίδιος: «μια κωμωδία για την τραγωδία του να είσαι καλλιτέχνης, το τι μπορείς να πάθεις από την πολλή τέχνη, το πώς η επιστήμη και η τέχνη, ενώ είναι τα όπλα για να αντιμετωπίσεις τη ζωή, γίνονται τα όπλα που αφαιρούν τη ζωή, σε συνδυασμό με τον αποτρόπαιο και φριχτό ρόλο που μπορεί να παίξει ένας γονιός σε όλη αυτή την ιστορία».

Η Μαρία Πανουργιά εστίασε στο στοίχημα του να ανεβάζεις το διάσημο μυθιστόρημα «Ο Μαιτρ και η Μαργαρίτα» του Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ μόνο με 5 ηθοποιούς (τους Κωνσταντίνο Αβαρικιώτη, Γιάννη Κλίνη, Θεανώ Μεταξά, Ηρώ Μπέζου και Μπλέιν Ρέινινγκερ). Η Μαρία Πρωτόπαππα πάλι, στη δεύτερη σκηνοθετική της απόπειρα, αποκάλυψε -προκαλώντας άφθονα γέλια- πώς έφτασε να γράψει το έργο «Η γλυκιά τυραννία του Οιδίποδα» μετά από μια μάλλον τραυματική επίσκεψη σ’ έναν γιατρό καθώς και τι σχέση μπορεί να έχει αυτό με τον τραγικό ήρωα της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας!

Η σεζόν 2015-2016 ξεκινά με δύο δουλειές των ίδιων των καλλιτεχνικών υπευθύνων της Πειραματικής Σκηνής, οι οποίες έχουν ήδη συναντήσει το κοινό του Φεστιβάλ Αθηνών. Μέχρι τις 20/11 «Στη μέση του δρόμου», στην παράσταση του Πρόδρομου Τσινικόρη και των συνεργατών του, ανοίγει κουβέντα για τους άστεγους της Αθήνας, ενώ από τις 14/11 επιστρέφει και η «Υπόθεση Φαρμακονήσι ή το Δίκαιο του νερού», ένα ντοκουμέντο γύρω από την προβληματική του σύγχρονου προσφυγικού ζητήματος, σε σκηνοθεσία Ανέστη Αζά.