Αντιγόνη: Μια σοβαρή πρόταση από τον Μουμουλίδη

της Ιωάννας Μπλάτσου

Πολύ χάρηκα που είδα τόσο κόσμο στο Θέατρο Πέτρας στην Πετρούπολη, στην παράσταση του Θέμη Μουμουλίδη «Αντιγόνη», κόντρα στην πολιτική κατήφεια των ημερών και τον τραπεζικό έλεγχο κεφαλαίων. Χάρηκα, γιατί, τελικά, η ζωή, ναι, συνεχίζεται, παρά τις όποιες δυσοίωνες συνθήκες, και ναι, ο κόσμος, τελικά, βρίσκει διέξοδο στην τέχνη.

Βέβαια, βοηθά και η έξυπνη –και αλληλέγγυα- πολιτική τιμολόγησης εισιτηρίων του Φεστιβάλ Πέτρας αλλά και των παραγωγών της παράστασης (5η Εποχή Τέχνης σε συνεργασία με το ΔH.ΠΕ.ΘΕ. Βέροιας) που κράτησαν τα εισιτήρια στα €13 και €15, παρά τα έντεκα άτομα που απαρτίζουν τη διανομή -συν άλλους επτά συντελεστές της παράστασης.

Επειδή, λοιπόν, οι μέρες που ζούμε είναι άγριες και ουσιαστικά η σφοδρότητα της πραγματικότητας έχει ορθώσει έναν αυστηρό καθρέφτη αυτοκριτικής σε όλα τα επίπεδα, απέναντί μας, όποια καλλιτεχνικά εγχειρήματα έχουν επιβιώσει από την οικονομική λαίλαπα δεν μπορούν να σαχλαμαρίζουν, γιατί πια τα ξερνάει η ίδια η κοινωνική, πολιτική και οικονομική συνθήκη.

Υπό αυτή τη λογική προφανώς, ο Θέμης Μουμουλίδης κάνει μια σοβαρή πρόταση με τη σοφόκλεια «Αντιγόνη» του. Αφήνει κατά μέρος παλιότερες εντυπωσιοθηρικές επιλογές και σκηνοθετικούς μοντερνισμούς χωρίς αντίκρισμα και απλώς κάνει το αυτονόητο: Διαβάζει, ακούει και ακολουθεί προσεκτικά και πιστά το κείμενο. Έτσι, ο λόγος του Σοφοκλή ακούγεται κρυστάλλινος –μέσα από τη μετάφραση της Παναγιώτας Πανταζή, η παράσταση έχει σαφές περίγραμμα και στόχο, οι ηθοποιοί ξέρουν ποιον υποκριτικό δρόμο ακολουθούν.

Η παράσταση ευτυχεί να έχει την Ιωάννα Παππά στον κεντρικό ρόλο της Αντιγόνης. Λιτή στα εκφραστικά της μέσα -και γι’ αυτό άμεση και συγκινητική- διαθέτει τον κοριτσίστικο δυναμισμό αλλά και το σθένος της αταλάντευτης ηθικής και πίστης της σοφόκλειας ηρωίδας. Συνακολούθως, η σκηνική συνύπαρξή της με την Ισμήνη της δωρικής Λουκίας Μιχαλοπούλου είναι απολύτως πετυχημένη. Ο Κρέων του Νικήτα Τσακίρογλου φέρει όλο το κύρος της εμπειρίας του ηθοποιού, ενώ ο Σταύρος Ζαλμάς ως Φύλακας είναι ευχάριστα πιο ανάλαφρος σε σχέση με ό,τι τον έχουμε συνηθίσει ως τώρα. Λειτουργικός, μες στο νεανικό πάθος του Αίμωνα, ο Γιώργος Παπαπαύλου, ενώ αποκάλυψη αποτέλεσε για μένα η βασιλικά αγέρωχη, αλλά με περήφανες ρωγμές πόνου, αυτόχειρας Ευρυδίκη της Μαρούσκας Παναγιωτοπούλου. Ο Τειρεσίας του Νίκου Αρβανίτη προχωρά την παράσταση ένα βήμα παραπέρα ερμηνευτικά και αισθητικά. Τέλος, ένας και ένας οι ηθοποιοί του Χορού των πολιτών της Θήβας: Κώστας Βελέντζας, Μάνος Καρατζογιάννης, Γιώργος Νούσης. Σεμνές παρουσίες, με εξαιρετική άρθρωση και το προσήκον τραγικό βάθος στην τοποθέτηση της φωνής.

Μόνο τρεις ενστάσεις έχω ως προς την κατά Μουμουλίδη «Αντιγόνη»: Αυτά τα μαύρα δερμάτινα σημειωματάρια που κρατούσε ο χορός και συνήθως τα χρησιμοποιούν τα στελέχη επιχειρήσεων στις συσκέψεις, τι τα ήθελαν; Δεν κολλούσαν πουθενά. Επίσης, το μέλος (η μουσική και τα τραγούδια) της παράστασης δεν είναι επιτυχημένο ή δεν χρησιμοποιείται λειτουργικά. Ο συνθέτης Σταύρος Γασπαράτος συνήθως καταθέτει εξαιρετικές μουσικές παράλληλης αφήγησης του κειμένου. Εδώ, η μουσική είναι προβληματική και ενίοτε –στο τραγούδι περί έρωτος- θυμίζει ελληνική ερωτική ταινία του ’70. Τέλος, ωραία τα άχρονα-σύγχρονα σκηνικά και κοστούμια της Παναγιώτας Κοκκορού. Εκείνο το μαύρο cargo παντελόνι του Φύλακα πώς το σκέφτηκαν και δεν το απέρριψαν πάραυτα;