Ρινόκερος: Ο Θωμάς Μοσχόπουλος ξανακάνει το θαύμα του

της Ιωάννας Κλεφτόγιαννη

Ο Θωμάς Μοσχόπουλος βρήκε τη μαγική φόρμουλα του φτωχού, σωματικού θεάτρου στον Ντάριο Φο (το «Mistero Buffo» δικαίως έγινε μύθος) και την κράτησε ως βάση και στον «Ρινόκερο» του Ιονέσκο, μια καίρια στις μέρες μας επιλογή. Και έχτισε στο Θέατρο Θησείον, βασισμένος στις δυνατότητες των ηθοποιών του και τη φαντασία των θεατών του, μια παράσταση υπόδειγμα μινιμαλιστικής σκηνικής, με πολιτική αιχμή. Χωρίς καμία υπερβολή, ίχνος τυμπανοκρουσίας κατορθώνει και μάς ταρακουνά, ακριβώς όπως θα ήθελε και ο Ιονέσκο να συμβαίνει στην προοπτική ενός μέλλοντα χρόνου.

Με ελάχιστα σκηνικά στοιχεία και καδράκια με πορτρέτα ανθρώπων όλων των ηλικιών που σταδιακά αντικαθίστανται με πορτρέτα ρινοκέρων, παρακολουθούμε με θυμηδία πώς μια ολόκληρη πολιτεία μετατρέπεται σταδιακά σε ζωολογικό κήπο, με μια και μοναδική εξαίρεση. Είναι εντυπωσιακό το ότι ο Ιονέσκο για να χλευάσει τον εύκολο εκφασισμό των μαζών, ως μοναδικό αντιστασιακό που επιμένει να παραμένει άνθρωπος, δηλαδή δημοκράτης αντιφασίστας, όταν ακόμη και η αγαπημένη του ασπάστηκε τη ρινοκερίτιδα (φασισμό) παρουσιάζει έναν τυπικό loser. Μέθυσο, εγκαταλελειμμένο, κοινωνικά αποτυχημένο.

Όπως πολιτικοί αναλυτές έχουν επισημάνει, κρίνοντας από τα ιστορικά παραδείγματα, ότι την επανάσταση την κάνουν τελικά αυτοί που δεν σε προϊδέαζαν για κάτι ανάλογο, έτσι κι ο Μπερανζέ, που υποδύεται με τρόπο αφοπλιστικό ο Μανώλης Μαυροματάκης, μοιάζει, δίπλα στους λεονταρισμούς των οικείων του, να είναι ο αδύναμος κρίκος που θα τον παρασύρει χωρίς αντίσταση το ρεύμα της Ιστορίας. Κι όμως, σε μια απόλυτη κατάφαση της αισιόδοξης (καντιανής) αντίληψης για την ανθρώπινη φύση, κάνει την υπέρβαση. Και καταλήγει στη μνημειώδη δήλωση πως οτιδήποτε και να συμβεί, θα παραμείνει ο μοναδικός επί γης άνθρωπος.

Σε ένα θίασο που λειτουργεί σαν καλοκουρδισμένο ρολόι, με καλές επιδόσεις (Θανάσης Δήμου, Ευαγγελία Καρακατσάνη, Γιώργος Χρυσοστόμου) και ίσως κάπως υπερβολικό τον Γιώργο Παπαγεωργίου, «λάμπει» κυριολεκτικά η Ηρώ Μπέζου.



Η ταυτότητα της παράστασης
Μετάφραση – σκηνοθεσία Θωμάς Μοσχόπουλος
Σκηνικά – κοστούμια Μαγδαληνή Αυγερινού, Ελλη Παπαγεωργακοπούλου
Κίνηση Χρήστος Παπαδόπουλος
Φωτισμοί Σοφία Αλεξιάδου
Σχεδιασμός ήχου Κορνήλιος Σελαμσής
Βοηθός σκηνοθέτης Αννα Μιχελή
Βοηθός σκηνοθέτη Εμη Πανουργιά
Παίζουν οι ηθοποιοί Θανάσης Δήμου, Ευαγγελία Καρακατσάνη, Μανώλης Μαυροματάκης, Ηρώ Μπέζου, Γιώργος Παπαγεωργίου, Γιώργος Χρυσοστόμου