Ο θάνατος του εμποράκου: Zητά μια ευκαιρία για να συνεχίσει

της Κατερίνας Σφοντούρη

Ένα από τα θεατρικά αριστουργήματα του 20ού αιώνα είχαμε την χαρά να παρακολουθήσουμε στο ανακαινισμένο θέατρο Ζίνα. Ο λόγος για τον «Θάνατο του εμποράκου» του Άρθουρ Μίλλερ, με πρωταγωνιστή τον Θύμιο Καρακατσάνη.

Έργο που «μιλάει» στη ψυχή μας
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Θύμιος Καρακατσάνης καταπιάνεται με το έργο αυτό. Ήταν το 1985 όταν «Ο θάνατος του εμποράκου» ανέβηκε από τη Νέα Ελληνική Σκηνή, σε σκηνοθεσία Κώστα Μπάκα με τον Θ. Καρακατσάνη στον πρωταγωνιστικό ρόλο, του Γουίλλυ.

Ένα έργο που αναφέρεται στη δύσκολη σχέση πατέρα-γιων, στη φτώχια, στην αστάθεια του επαγγέλματος του εμπόρου, στις ευκαιρίες που χάθηκαν. Μια ιστορία που όλοι λίγο-πολύ έχουμε βιώσει ορισμένα κομμάτια της, ο «θάνατος του εμποράκου», μας συγκινεί και μας ζητά να την ακούσουμε με σεβασμό.

Ο Γουίλυ Λόμαν, είναι ένας εμποράκος ο οποίος ζει την τελευταία μέρα της ζωής του. Σε αρκετά μεγάλη ηλικία πλέον, έχει μείνει στα «αζήτητα», χωρίς δουλειά, αλλά κυρίως χωρίς συμπαράσταση από τους αγαπημένους του γιους. Αυτοί τώρα, πρέπει να είναι οι συνεχιστές του έργου του. Αλλά οι δύο νέοι, εγωιστές και καλοπερασάκηδες πώς βλέπουν το μέλλον; Με μια βαλίτσα στο χέρι, ό,τι δηλαδή του έχει απομείνει από την-κάποτε-επιτυχημένη δουλειά του, ο Γούιλυ μεταφέρει στους θεατές το μύθο του Αμερικανικού ονείρου. Όταν μετά την μαύρη εποχή του Κραχ του χρηματιστηρίου, οι άνθρωποι ήλπιζαν σε κάτι καλύτερο εξέφραζαν όμως και τους φόβους τους.

Ο Γουίλυ του Θ. Καρακατσάνη
Η σκηνοθετική προσέγγιση του Γιάννη Ιορδανίδη, δίνει άπλετο χώρο στο αστέρι του Γουίλλυ, να λάμψει, έστω για μία τελευταία φορά. Ο Γουίλλυ του Θ. Καρακατσάνη, είναι ένας εμποράκος που δεν μπορεί να αντικρύσει την πραγματικότητα. Ζει ανάμεσα στο παρόν και κυρίως στο παρελθόν, τότε που οι ευκαιρίες του δίνονταν απλόχερα. Μιλάει συνεχώς, προσπαθεί να φτιάξει το διαλυμμένο παρόν. Βλέπει πλέον μέσα από τα μάτια των γιων του, όμως αυτό δεν αρκεί. Δεν διστάζει μάλιστα να πλησιάσει το νέο αφεντικό και να απαιτήσει δουλειά. Κι όλα αυτά, έχοντας τόσους ανοιχτούς λογαριασμούς που τρέχουν.

Συγκινητικός κι εκφραστικός, ο Θ. Καρακατσάνης παρουσιάζει το πορτρέτο του Γουίλλυ Λόμαν με κάθε λεπτομέρεια, λες και ζει στην πραγματικότητα την κάθε στιγμή του. Ζητά την ευκαιρία να συνεχίσει, δανείζεται χρήματα που υπόσχεται ότι θα επιστρέψει. Δεν ζητά ελεημοσύνη, πιστεύει στον εαυτό του μέχρι την τελευταία στιγμή, όμως όλα πια είναι μια ψευδαίσθηση. Είναι ένας τραγικός ήρωας της σύγχρονης εποχής και ο Θ. Καρακατσάνης σηκώνει το «βαρύ φορτίο» της μεταφοράς του επί σκηνής.

Ο περίγυρος του Γουίλλυ
Ο χώρος που κινείται ο Γουίλλυ και η οικογένειά του, είναι λειτουργικός. Το παρόν «παντρεύεται» με το παρελθόν μέσα από τους καθρέπτες που χρησιμοποιεί ο Γιώργος Πάτσας αλλά και από τους υποβλητικούς φωτισμούς του έμπειρου Λευτέρη Παυλόπουλου. Ένα ρεαλιστικό σκηνικό με τις βαλίτσες σε πρώτο «πλάνο», να μας υπενθυμίζουν την άστατη ζωή του εμποράκου.

Μοναδική σύντροφος που υποστηρίζει τον Γουίλλυ σε κάθε στιγμή είναι η Λίντα, την οποία υποδύεται η Αφροδίτη Γρηγοριάδου. Παραδειγματική σύζυγος, γεμάτη ευασθησία αλλά και δυναμισμό, όταν πρέπει. Έχει να αντιμετωπίσει την πτώση του συζύγου της από τη μία, τον εγωισμό των γιων της από την άλλη. Μια ζωή γεμάτη αγωνίες.

Τον ρόλο του μεγαλύτερου γιου του εμποράκου ενσαρκώνει ο Μιχάλης Μαρκάτης ενώ του μικρότερου ο Γρηγόρης Σταμούλης. Ο Μπιφ και ο Χάππυ, δυο καλομαθημένοι νέοι, περιμένουν την τύχη να έρθει στα χέρια τους, δεν την κυνηγούν. Και οι δύο ηθοποιοί εμφανίζονται στη σκηνή δυναμικοί και υπόσχονται χωρίς ωστόσο ποτέ να πραγματοποιούν.

Ευχάριστη έκπληξη αποτελεί ο Στάθης Κακαβάς. Είναι ο πεθαμένος αδερφός του Γουίλλυ, που μέσα από τις ανακλήσεις του παρελθόντος δίνει το παρόν και επηρεάζει τη ζωή του εμποράκου. Είναι μια φιγούρα, βγαλμένη από τις αναμνήσεις του Γουίλλυ.

Φεύγοντας
Μπορεί η παράσταση «Ο θάνατος του εμποράκου» να διχάζει τις γνώμες του θεατρόφιλου κοινού, το μόνο σίγουρο όμως είναι ότι πρόκειται για ένα σοβαρό ανέβασμα με εξαιρετική διανομή. Μην την προτιμήσετε αν δεν σας αρέσουν τα έργα που βασίζονται κυρίως στους χαρακτήρες και λιγότερο στη δράση. Συν, το πρόγραμμα της παράστασης: πλούσιο σε πληροφορίες και φωτογραφικό υλικό.

INFO: Ο θάνατος του εμποράκου του Άρθουρ Μίλλερ
Θέατρο Ζίνα (πρώην κινηματογράφος): Λεωφόρος Αλεξάνδρας 74, Νεάπολη. Τηλ: 210-6424414, 210-6424424
Παραστάσεις: Τετάρτη (λαϊκή) 19:00, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο 21:15, Κυριακή 20:00
Τιμές εισιτηρίων: 24 €, λαϊκή 18 €, φοιτητικό 16 €
Διάρκεια: 120'