Μανδραγόρας: Kινώντας τα νήματα της απάτης

της Κατερίνας Σφοντούρη

Δυο λόγια για την υπόθεση: Όμορφος, πλούσιος και πολυταξιδεμένος, ο Καλλίμαχος φτάνει στην Φλωρεντία για να δει από κοντά επιτέλους την ομορφότερη γυναίκα της πόλης. Ο λόγος για τη Μόνα Λουκρητία, ενάρετη γυναίκα και -δυστυχώς για τον Καλλίμαχο-παντρεμένη με τον μωρόπιστο Νικία. Ο Καλλίμαχος προσπαθώντας να βρει τρόπους να κατακτήσει την καρδιά της όμορφης Λουκρητία, επιστρατεύει τον Λίγουριο, άνθρωπο ικανό για όλων των ειδών τις μηχανορραφίες. Μαζί του αλλά και με τη βοήθεια του -όχι και τόσο θεοσεβούμενου- Αδελφού Τιμόθεου θα μπλεχτούν σε ένα γαϊτανάκι απάτης, χρησιμοποιώντας τις δήθεν μαγικές ιδιότητες του φυτού μανδραγόρα.

Η παράσταση: Αντιπροσωπευτικό δείγμα της ιταλικής commedia erudita (κωμικό είδος που άνθησε τον 16ο αιώνα κι έχει ως τόπο δράσης τις αστικές περιοχές της Ιταλίας), ο «Μανδραγόρας» του Νικολό Μακιαβέλλι πρωτοπαίχτηκε το 1518, γνωρίζοντας τεράστια επιτυχία.

Γνωστή αμφιλεγόμενη προσωπικότητα ο ίδιος, υπήρξε ο θεμελιωτής της πολιτικής επιστήμης. Στο έργο του «Μανδραγόρας» είναι ξεκάθαρος ο μακαβιελλικός κόσμος. «Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» λέει ο καλόγερος και πράγματι ο καθένας φτάνει σε ακραίες καταστάσεις προκειμένου να επιτύχει τον σκοπό του. Καμία θρησκεία, καμία ηθική δεν είναι ικανή να σταματήσει τα σχέδια των ηρώων του έργου.

Στη μεταφορά του «Μανδραγόρα» στον Πάνω Χώρο του θεάτρου του Νέου Κόσμου όλοι οι συντελεστές ενώνουν τις δυνάμεις τους και δημιουργούν μια παράσταση ζηλευτή. Με οδηγό στην σκηνοθεσία τον Παντελή Δεντάκη αλλά και τη Σταυρούλα Σιάμου (συνεργάτης του Π. Δεντάκη), το έργο καταφέρνει να «μιλήσει» στο κοινό της εποχής μας. Σε αυτό ασφαλώς παίζει ρόλο και η επιτυχημένη μετάφραση της Τζένης Μαστοράκη. Τα κατασκευασμένα ελληνολατινικά του Καλλίμαχου, στα πρώτα λεπτά της παράστασης, κάνουν τον εύπιστο Νικία να μαγευτεί από το υψηλό επίπεδο του δήθεν ιατρού.

Νικίας «ντύνεται» ο Γιώργος Γάλλος ενώ στον ρόλο του ζαβολιάρη Καλλίμαχου συναντούμε τον Ευθύμιο Παπαδημητρίου (ενδιαφέρουσες ερμηνείες και των δύο στο χειμερινό «Motortown» του Θεάτρου του Νέου Κόσμου). Δύο αντίπαλοι με διαφορετικό στόχο. Από τη μία ο κοιλαράς Νικίας που το μόνο που επιθυμεί είναι ένας απόγονος και από την άλλη ο Καλλίμαχος που αναζητά τα κάλλη της Λουκρητία. Μέσα στη μισοσκότεινη σκηνή, οι δυο τους αλληλοεξαπατώνται μέχρι... τελικής πτώσεως.

Μερικά κρουστά αυτοσχέδια μουσικά όργανα, ένας πάγκος που μεταμορφώνεται σε ντουλάπα, μια σκάλα που φτάνει στην κατοικία της πανέμορφης Λουκρητία αλλά και μια καταπακτή αρκούν για να μας «μεταφέρουν» στον θαυμαστό κόσμο του Μακιαβέλλι. Αν και παλιό το έργο, φτάνει να μας ενδιαφέρει και σήμερα. Αστεία προσαρμοσμένα στην εποχή μας και μιαν ερευνητική διάθεση άκρως ενδιαφέρουσα.

Μέσα στους γρήγορους ρυθμούς και το αφαιρετικό σκηνικό, ξεπροβάλλει η όμορφη Μόνα Λουκρητία. Είναι η Κατερίνα Λυπηρίδου, η οποία αποτελεί και τη μόνη ηρωίδα της παράστασης. Το αθώο πρόσωπό της δεν δίνει περιθώρια για εκμετάλλευση, στο τέλος όμως επωφελείται από τις καταστάσεις. Μαζί με τον σύζυγο και τον εραστή αναπτύσσονται σχέσεις αμοιβαίου συμφέροντος. Σε αυτό συνεργεί και η μαεστρία του Παναγιώτη Λάρκου, ως Λιγούριος. Σκουλαρικάτος και με άνεση λόγου, κάνει τη δουλειά που του έχουν αναθέσει.

Δυο-τρεις ντουντούκες (!) και η ατμοσφαιρική μουσική του Σταύρου Γασπαράτου αναπτύσσουν το ακουστικό κομμάτι της παράστασης. Τραγούδια αγάπης σε μία ασυνήθιστη εκδοχή συντροφεύουν τους ήρωες του «Μανδραγόρα» στη σκηνή.

Τελικά: Όταν πίσω από μια παράσταση κρύβεται μία συλλογική προσπάθεια, όπου όλοι έχουν βάλει το «λιθαράκι» τους, δεν μένει πάρα το αποτέλεσμα να είναι καλό.

INFO: «Ο Μανδραγόρας» του Νικολό Μακιαβέλλι
Θέατρο Νέου Κόσμου-Πάνω Χώρος: Αντισθένους 7 και Θαρύπου, Φιξ. Tηλ: 210-9212900
Παραστάσεις: Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο 21:15, Κυριακή 19:30
Τιμές εισιτηρίων: 22 €, κάθε Τετάρτη και Πέμπτη 18 €, φοιτητικό 15 €
Μέχρι 1/6