Το «Άγνωστο Αριστούργημα» μας συστήνεται στο Μουσείο Μπενάκη

της Κατερίνας Σφοντούρη

Δυο λόγια για την υπόθεση: Μεταφερόμαστε στο Παρίσι του 1912, όπου τρεις ζωγράφοι από διαφορετικές γενιές παραθέτουν τις απόψεις τους για την τέχνη. Ο Φρενχόφερ, ο μεγαλύτερος σε ηλικία και ο πιο έμπειρος σχετικά με τα ζητήματα της τέχνης, ενσαρκώνει το παρελθόν. «Η τέχνη δεν πρέπει να αντιγράφει την φύση αλλά να την εκφράζει», υποστηρίζει έντονα, προσπαθώντας να επηρεάσει τους δύο νεότερους ζωγράφους-επισκέπτες του ατελιέ του. Πρόκειται για τον Πορμπίς, καλλιτέχνη νεότερό του, μα ήδη επιτυχημένο και τον μαθητευόμενο Πουσέν, ζωγράφο που διψά για μάθηση. Αυτά, μέχρι τη στιγμή της εμφάνισης της πανέμορφης Ζιλέτ. Το δίλημμα στο εξής είναι μεγάλο: προτεραιότητα έχει η τέχνη ή ο έρωτας; Το τέλειο θυληκό μπορεί να υπάρξει στην πραγματικότητα; Σκέψεις και πράξεις βασανίζουν τους ήρωες του Μπαλζάκ μέχρι τέλους.

Η παράσταση: Το «Άγνωστο αριστούργημα» του Ονορέ Ντε Μπαλζάκ αποτελεί την κινητήριο δύναμη της περφόρμανς που ετοίμασε ο θεατρικός οργανισμός Altra Terra. Δεν πρόκειται όμως για μία κλασική μεταφορά του έργου στη σκηνή. Σουρεαλιστικά έργα τέχνης που χαμογελούν, ηθοποιοί σε ρόλους ζωγραφικών πινάκων αλλά και ο ίδιος ο χώρος που εκτυλλίσεται η δράση, δημιουργούν μία ατμόσφαιρα έντονη και ταυτόχρονα τόσο ενδιαφέρουσα.

Το μουσείο Μπενάκη, είναι το μέγαρο όπου λαμβάνει χώρα η παριζιάνικη ιστορία. Ο σκηνοθέτης της παράστασης, Γρηγόρης Χατζάκης, δεν είναι η πρώτη φορά που επιλέγει έναν μη θεατρικό χώρο για το ανέβασμα μιας παράστασης (σ.σ. πέρυσι παρακολουθήσαμε «Τα φτερά του έρωτα», των Βιμ Βέντερς και Πέτερ Χάντκε μέσα σε ένα κινούμενο λεωφορείο). Οι θεατές εισέρχονται στο νεοκλασικό κτήριο της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, συντονίζοντας τα ακούσματά τους στα δυνατά μπιτ που εκπέμπει ο ραδιοφωνικός σταθμός «Μπενάκη FM». To live dj set του Elmyr και ο Μανώλης Οικονόμου μας εισάγει στην ιστορία που πρόκειται να ξεδιπλωθεί μπροστά μας.

Τα φώτα χαμηλώνουν και οι Φρενχόφερ-Κλέων Γρηγοριάδης, Πορμπίς-Ρόζα Προδρόμου, Πουσέν-Μάκης Μπενάκης μας καλούν να τους ακολουθήσουμε στην πρώτη αίθουσα του μουσείου. Είναι η Rue des Grands Augustins. Ανάμεσα σε προτομές και σε κυκλαδικά ειδώλια, ο Φρενχόφερ μας συστήνεται. Είναι γέρος, κάπου 90 ετών, με γαμψή μύτη. Ο Κλέων Γρηγοριάδης, με μοναδικό σκηνικό μέσο το μπαστούνι του, δίνει πνοή στον Φρενχόφερ. Γεμάτος ένταση και πάθος κριτικάρει το έργο του Πορμπίς και εκθειάζει το δικό του, την άψογη-για εκείνον-«Ωραία καβγατζού». Η αρτιότητα στα εκφραστικά μέσα που χρησιμοποιεί ο Κλέων Γρηγοριάδης βάζει το ολιγάριθμο (για λόγους ασφαλείας του μουσείου) κοινό σε εγρήγορση. Η νεαρή Ρόζα Προδρόμου, αναλαμβάνει τον ρόλο του Πορμπίς. Αξιοπρεπέστατη και με πολύ καλή άρθρωση, καλείται να «γευτεί» το παραλήρημα του Φρενχόφερ. Σύντομα η δράση μεταφέρεται στον πρώτο όροφο.

Παλιά γαλλική μουσική ντύνει όμορφα το σκηνικό. Στο χώρο όπου βρίσκονται τα κοζανίτικα εκθέματα, ο Πουσέν (Μάκης Μπενάκης) βιώνει το δίλημμα. Τέχνη ή έρωτας; Ο Μάκης Μπενάκης, ένας νεαρός και ταλαντούχος ηθοποιός «ντύνεται» επάξια τον ζωγράφο και υπόσχεται αφοσίωση στην αγαπημένη του Ζιλέτ. Η Ρόζα Προδρόμου ως Ζιλέτ, στον δεύτερο ρόλο της μέσα στο έργο, σιγοτραγουδά «Give me a reason to love you…» ενώ ηθοποιοί παριστάνουν τους πίνακες ζωγραφικής. Η μουσική μας ακολουθεί. Ένα κινούμενο ηχείο καλύπτει τις ανάγκες για μουσική υπόκρουση.

Ευχάριστο διάλειμμα για τους -όρθιους για περίπου μία ώρα- θεατές αποτελεί η σουρεαλιστική διάλεξη περί τέχνης από τον ηθοποιό Βύρωνα Κατρίτση, στο αμφιθέατρο του μουσείου. Φορώντας χρωματιστές τιράντες αλλά και πέντε διαφορετικά ζευγάρια γυαλιών, ο Βύρων Κατρίτσης αναλαμβάνει να ξεκουράσει το κοινό.

Τελευταίος προορισμός, η αίθουσα όπου εκτίθενται έργα του ζωγράφου Ντίκου Βυζάντιου. Σκοτάδι. Ο φωτισμός άλλοτε λιτός και άλλοτε κόκκινος-υποβλητικός, είναι επιλογή του Σάκη Μπιρμπίλη. Τα σκουρόχρωμα ρούχα των ηρώων επιμελήθηκε η Δανάη Χατζάκη. Φορώντας το σύνθημα «Art is a dirty job but somebody’s got to do it», θα επιτρέψει ο Φρενχόφερ στην «Ωραία καβγατζού» να αποκαλυφθεί στους φίλους του; Θα δεχτεί να πάρει κοντά του την όμορφη Ζιλέτ;

Τελικά: Μία πραγματικά ενδιαφέρουσα πρόταση για όλες τις ηλικίες. Πειραματισμός με νέα μέσα ανακατεύεται με το έργο του Μπαλζάκ, δημιουργώντας ένα αποτέλεσμα αξιέπαινο. Αξίζει της προσοχής το εξώφυλλο του προγράμματος της παράστασης: ? (Αγνωστο) ! (Αριστούργημα)



INFO: Μουσείο Μπενάκη, Κουμπάρη 1, Κολωνάκι, τηλ.: 210-3671000
Ημέρες παραστάσεων: καθημερινά έως 30/9, εκτός Πέμπτης και Σαββάτου 29 Σεπτεμβρίου 2007 (λόγω άλλης προγραμματισμένης εκδήλωσης).
Ώρες έναρξης παραστάσεων: 20.00 και 21.30
Διάρκεια παραστάσεων: 1:10’
Τιμές εισιτηρίων: € 22, €15 (φοιτητικό)
Διοργάνωση: Θεατρικός Οργανισμός Altra Terra σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη