της Δώρας Μαλανδρινού
Φεστιβάλ Επιδαύρου συνέχεια, αυτή τη φορά με τις ανατρεπτικές ”Ικέτιδες” του Μιχαήλ Μαρμαρινού, που ανεβαίνουν στις 7 και 8 Ιουλίου στο αρχαίο θέατρο.
Πρόκειται για τη δεύτερη συμπαραγωγή της φετινής διοργάνωσης (προηγήθηκε αυτή του Θεάτρου Άττις και του Θόδωρου Τερζόπουλου με το Εθνικό Θέατρο της Τουρκίας και το Διεθνές Φεστιβάλ της Κων/πολης) και είναι αποτέλεσμα της συνεργασίας του δικού μας Theatre Ensemple και του ολλανδικού θιάσου Veenfabriek.
Η παράσταση, που θα μπορούσε κάλλιστα να ενταχθεί στο μουσικό θέατρο, έχει ήδη παιχτεί σε αρκετές πόλεις της Ολλανδίας, είναι δίγλωσση (γι’ αυτό και θα υπάρχουν ελληνικοί υπέρτιτλοι) και χαρακτηρίστηκε ”ποπ συναυλία” από Ολλανδό κριτικό.
Η οπτική του Μιχαήλ Μαρμαρινού στη σκηνοθεσία, την οποία συνυπογράφει με τον Paul Koek του Veenfabriek, υπόσχεται τη νέα αισθητική προσέγγιση του έργου και μια φόρμα προσαρμοσμένη στη σύγχρονη ιστορική εμπειρία. Άλλωστε ο ίδιος σημειώνει στο εισαγωγικό σημείωμα της παράστασης:
”H παγκόσμια πολιτική πραγματικότητα των τελευταίων χρόνων με πολέμους στα Βαλκάνια, στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, με μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών, όπου συχνά ευρωπαϊκά στρατεύματα έχουν παίξει τραυματικό ρόλο (για παράδειγμα η εμπλοκή της ολλανδικής ειρηνευτικής αποστολής στη Σρεμπρένιτσα) καθώς και η διαφεύγουσα αντίληψη περί δημοκρατίας έκαναν την επιλογή του έργου του Ευριπίδη ”Ικέτιδες” επιτακτική.
Η πολιτική ρητορεία, η υπόσταση της δημοκρατίας, το ζήτημα και το τελετουργικό της απώλειας προσώπων μοιάζει να είναι το κεντρικό θέμα αυτού του εξαιρετικά επίκαιρου έργου. Μας συναρπάζει η ιδέα ότι θα μπορούσαμε να φέρουμε μαζί Έλληνες και Ολλανδούς ηθοποιούς, μουσικούς, χορό, συλλογικούς θρήνους, ελληνικές και ολλανδικές λέξεις και ιδέες”.
Tο κυρίαρχο στοιχείο της παράστασης είναι η μουσική (στην ορχήστρα υπάρχουν ντραμς, τύμπανα, ηλεκτρικές κιθάρες, ένα μεγάλο κρουστό και μια μπάντα μουσικών που αποτελεί το δεύτερο σώμα του χορού, ενώ η γκάμα κινείται από χαρντ ροκ και ηλεκτρονική μουσική μέχρι κάποιον απόηχο του Μοντεβέρντι), η οποία αποτελεί το μοχλό εξουδετέρωσης των ορίων που θέτουν οι διαφορετικές γλώσσες και το όχημα για να προσεγγιστούν οι κοινές αισθήσεις, εκφράσεις και εμπειρίες.
Δύο νέες μεταφράσεις έγιναν για τις ανάγκες της παράστασης που αναφέρεται στα δεινά του πολέμου (η πρώτη από τα αρχαία ελληνικά στα ολλανδικά και η δεύτερη από το κείμενο που προέκυψε στα ελληνικά), την ευθύνη για τις οποίες είχε ο γνωστός κλασικός φιλόλογος Herman Altena.
Η υπόθεση
Οι ”Ικέτιδες” πραγματεύονται τη σκληρότητα του πολέμου και τον πόνο που προκαλεί. Ο Κρέοντας μετά την ήττα και το θάνατο των επτά Αργείων στρατηγών (Επτά επί Θήβας), που πολιόρκησαν τη Θήβα για χάρη του Πολυνείκη, αρνείται να παραδώσει τα σώματα των ηττημένων και απαγορεύει την ταφή τους.
Οι μανάδες των στρατηγών φεύγουν από το Άργος και προσπέφτουν ικέτιδες στη μητέρα του Θησέα Αίθρα, που τη βρίσκουν προσκυνήτρια σε ιερό της Ελευσίνας. Της ζητούν να μεσολαβήσει στο γιο της, που εκπροσωπεί τον ανθρωπισμό της αθηναϊκής δημοκρατίας και τον πανελλήνιο νόμο, για την ικανοποίηση του δίκαιου αιτήματός τους.
Εκείνος αρχικά αρνείται τη βοήθεια στον βασιλιά του Άργους Άδραστο κατηγορώντας τον για άδικο πόλεμο εναντίον της Θήβας.. Τελικά όμως πείθεται από τη μητέρα του και ετοιμάζει στρατό σε περίπτωση που οι Θηβαίοι δεν δεχτούν να επιστρέψουν ειρηνικά τους νεκρούς.
Ύστερα από έναν αγώνα λόγων μεταξύ του κήρυκα που εκπροσωπεί την αριστοκρατική Θήβα και του δημοκράτη Θησέα (αντιπαράθεση των δύο πολιτευμάτων) η σύγκρουση κρίνεται αναπόφευκτη, αφού η Θήβα εμμένει στην απόφαση να μην παραδώσει τις σορούς των νεκρών.
Η τραγωδία κλείνει με την επιφάνεια της θεάς Αθηνάς, η οποία διατάζει τον Θησέα να αποσπάσει όρκο αιώνιας πίστης και συμμαχίας από τους Αργείους προτού παραδώσει τις στάχτες των νεκρών, ενώ ζητεί από τους γιους των στρατηγών να εκδικηθούν για το θάνατο των πατεράδων τους.
Από τις πιο ενδιαφέρουσες προτάσεις του φεστιβάλ.
Η ταυτότητα της παράστασης
Μετάφραση (από τα αρχαία ελληνικά στα ολλανδικά), σύλληψη και συντονισμός μεταφραστικού έργου: Herman Altena
Ενδιάμεσο κείμενο (από τα ολλανδικά στα ελληνικά): Joanna Dullaart
Ελληνικό κείμενο: Ευαγγελία Ανδριτσάνου, Μιχαήλ Μαρμαρινός, ερευνητική - μεταφραστική ομάδα
Σκηνοθεσία: Μιχαήλ Μαρμαρινός, Paul Koek
Μουσική: Rik Elstgeest, Bo Koek, Ton van der Meer, John van Oostrum Bastiaan Woltjer, Paul Koek
Κοστούμια: Arien de Vries
Xορογραφία: Yorinde Kuyper
Φωτισμοί: Uri Rapaport
Ήχος: Will-Jan Pielage
Mάσκες-κομμώσεις: Νienke Algra
Εικαστική σύμβουλος: Tanja Elstgeest
Eκγύμναση τραγουδιών: Evellen Karssen
Ηθοποιοί - μουσικοί: Μελίνα Αποστολίδου, Reinout Bussemaker, Rik Elstgeest, Aus Greindanus jr, Joep van der Geest, Henriette Koch, Bo Koek, Ton van der Meer, John van Oostrum, Aγλαΐα Παππά, Σίμος Πατιερίδης, Yonina Spijker, Bastiaan Woltjer
Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, ώρα έναρξης: 21.00
Εισιτήρια: 50 ευρώ (διακεκριμένη ζώνη), 40 ευρώ (ζώνη Α), 30 ευρώ (ζώνη Β), 15 ευρώ (άνω διάζωμα)
Εξάλλου, στις 7 και 8 Ιουλίου, στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου ο Σταμάτης Κραουνάκης και η ομάδα Σπείρα Σπείρα παρουσιάζουν το μουσικό έργο ”Χορικά - Αιώνια θητεία στο κάλλος”. Πρόκειται για μια πλατιά ανθολογία λυρικών κειμένων που επέλεξε ο Κ.Χ. Μύρης από τα έργα των τριών μεγάλων τραγικών ποιητών και του Αριστοφάνη και μελοποίησαν εννέα νεότεροι, αλλά και καθιερωμένοι συνθέτες. Τα χορικά ερμηνεύουν νέοι ηθοποιοί και τραγουδιστές αναδεικνύοντας τη διαχρονικότητα των κλασικών κειμένων.
Η ταυτότητα της παράστασης
Μετάφραση και επιλογή κειμένων: Κ.Χ. Μύρης
Διδασκαλία : Σταμάτης Κραουνάκης
Σκηνογραφική και ενδυματολογική επιμέλεια: Τάκης Χατούπης
Κίνηση: Φρόσω Κορρού
Μελοποίηση χορικών: Νίκος Ασλάνης, Χρίστος Θεοδώρου, Παναγιώτης Καλατζόπουλος, Στέφανος Κόκκαλης, Νίκος Κολλάρος, Σταμάτης Κραουνάκης, Κώστας Λειβαδάς, Ευανθία Ρεμπούτσικα, Γιάννης Χριστοδουλόπουλος
Ερμηνεία χορικών: Σπείρα Σπείρα (Ρίτα Αντωνοπούλου, Ελεάννα Καραντινού, Στέλιος Καρπαθάκης, Πελαγία Μουρούζη, Χρήστος Μουστάκας, Ηρώ Σαϊα, Γιώργος Στιβανάκης, Βικτώρια Ταγκούλη, Παρθένα Χοροζίδου) και σπουδαστές των σεμιναρίων ερμηνείας τραγουδιού 2003-’04 και 2004-’05
Τραγουδιστές: Αργυρώ Καπαρού, Βασίλης Μοσχονάς
Στο Μικρό Θέατρο της Επιδαύρου, ώρα έναρξης 21.30
Εισιτήρια: 40, 25 ευρώ
