Captain Phillips: Ο Τομ Χανκς... θύμα πειρατών

του Λουκά Τσουκνίδα

Ο Πολ Γκρίνγκρας επιστρέφει με μια αληθινή ιστορία μέσα απ' τις σελίδες των σύγχρονων πειρατικών χρονικών, την ομηρία και τη διάσωση του Πλοίαρχου Ρίτσαρντ Φίλιπς μέσα απ' τα χέρια μιας χούφτας αποφασισμένων Σομαλών, στα ανοιχτά της αφρικανικής χώρας. Το “Captain Phillips” έχει όλα όσα υπόσχεται το όνομα του σκηνοθέτη του, ντοκιμαντερίστικη αισθητική, καταιγιστική δράση και αγωνιώδη εξέλιξη, συν έναν καταπληκτικό Τομ Χανκς κι ένα απίθανο τέλος που όμως... συνέβη στ' αλήθεια.

Η υπόθεση

Ο Πλοίαρχος Ρίτσαρντ Φίλιπς ξεκινά απ' τις ΗΠΑ για να οδηγήσει το φορτωμένο εμπορικό πλοίο του μέχρι τις ακτές της Αφρικής. Ανήσυχος για το τι μπορεί να συμβεί στα πιο επικίνδυνα νερά της θαλάσσιας διαδρομής τους προσπαθεί να διατηρήσει σε εγρήγορση το προσωπικό του χωρίς να προκαλέσει περαιτέρω ανησυχία. Δυστυχώς για όλους, οι υποψίες του επαληθεύονται όταν δύο μικρά σκάφη επανδρωμένα με νεαρούς οπλισμένους Σομαλούς επιχειρούν να πλευρίσουν το καράβι για να σκαρφαλώσουν επάνω. Η πρώτη αυτή απόπειρα αποτυγχάνει, όμως το ένα σκάφος επιστρέφει και υπό τις εντολές του θρασύ Μούσε, οι τέσσερις σομαλοί ανεβαίνουν στη γέφυρα και η περιπέτεια όλων αρχίζει...

Η κριτική

Εφ' όσον πρόκειται για ένα αληθινό περιστατικό, στημένο εκ νέου στο χαρτί με βάση τις αφηγήσεις του ίδιου του πρωταγωνιστή, ό,τι πρόκειται να συμβεί στην οθόνη μας είναι λίγο-πολύ γνωστό εκ των προτέρων. Με αυτό υπ' όψιν, ο Γκρίνγκρας κι ο σεναριογράφος του Μπίλι Ρέι, μας αφηγούνται τις πιο αγωνιώδεις ώρες στη ζωή του Πλοίαρχου Ρίτσαρντ Φίλιπς εστιάζοντας σε λεπτομέρειες που έχουν να κάνουν με τους πρωταγωνιστές, τις στιγμές εκείνες που οι εξελίξεις τους αιφνιδιάζουν, καθώς και την τριβή μεταξύ τους καθ' όλη τη διάρκεια αυτής της εξαιρετικά έντονης εμπειρίας. Η πλοκή είναι έτσι κι αλλιώς ενδιαφέρουσα, αφού τα ίδια τα γεγονότα δε χρειάζονται προσθήκες για να γίνουν συναρπαστικά.

Οι γνωστές τεχνικές που αρέσουν στον σκηνοθέτη λοιπόν, εφαρμόζονται κι εδώ κατά γράμμα για να μας φέρουν όσο γίνεται πιο κοντά στο σκηνικό της περιπέτειας χωρίς να μας στερήσουν το προνόμιο του θεατή, να μας βάλουν διακριτικά στα παπούτσια του κάπτεν Φίλιπς και του πληρώματός του, αλλά και σ' εκείνα των νεαρών Σομαλών, που ρισκάρουν τη ζωή τους για τα ψίχουλα που θα πάρουν απ' την τελική μπάζα χωρίς να ξέρουν πάντα το γιατί. Οι δημιουργοί μας υπενθυμίζουν συχνά, μέσω των ίδιων των πειρατών, ότι δεν πρόκειται για τρομοκράτες, αλλά είναι προφανές πως, με τον τρόπο που διεξάγουν τις “μπίζνες” τους, η τύχη τους δε θα μπορούσε να διαφέρει από εκείνων.

Το σενάριο του Μπίλι Ρέι, πέρα από μερικές επιφανειακές αναφορές στο οικονομικοπολιτικό σκηνικό που μπορεί να υποθάλπτει τέτοιου είδους παράνομες δραστηριότητες και κινδύνους για όσους ασχολούνται με το διεθνές εμπόριο απ' τη θέση του εργάτη, είναι ελαφρώς απολιτίκ και περιστρέφεται κυρίως γύρω απ' τα στάδια που περνάει ο κάπτεν Φίλιπς όσο η κρίση παρατείνεται κι εκείνος δε λέει να απεμπλακεί. Κάποια στιγμή, βλέπει ακόμη και με συμπάθεια τους νεαρούς απαγωγείς του, απελπισμένοι όπως είναι και ανίδεοι για το τι μπορεί να ακολουθήσει απ' τη στιγμή που ο στρατός αποφάσισε να ασχοληθεί μαζί τους και το μεγάλο αφεντικό να τους αφήσει στην τύχη τους. Ο Πλοίαρχος είναι πατέρας και δε θα μπορούσε να μη δει τους πιτσιρικάδες με βλέμμα πατρικό, έστω και για λίγο, όπως άλλωστε κάνει και με το εκάστοτε πλήρωμά του.

Σ' αυτό το επίπεδο, όλο το βάρος της ταινίας το σηκώνει ο Τομ Χανκς με την υπέροχη ερμηνεία του. Απελευθερωμένος, λόγω σεναρίου, από μελοδραματικές σκηνές ή ψυχαναγκαστικές απόπειρες για χιούμορ, μας δίνει έναν Φίλιπς πειστικό, στα όρια μεταξύ αυτοελέγχου και πανικού, απ' τις πρώτες στιγμές της ανησυχίας μέχρι τις τελευταίες στιγμές του ξεσπάσματος και του σοκ μετά από την επιχείρηση ακριβείας των υπεύθυνων για τη διάσωσή του. Πολύ καλοί και οι τέσσερις νεαροί σομαλοί ηθοποιοί, αποφεύγουν την καρικατούρα και ξεχωρίζουν ως χαρακτήρες μέσα στο περιορισμένο πλαίσιο που οριοθετείται απ' τον σκοπό και τις μεθόδους τους.

Το “Captain Phillips” είναι ένα εξαιρετικό θρίλερ με μια σπουδαία κεντρική ερμηνεία.

Βγαίνουν ακόμη:
Το σουρεάλ παραμύθι, ατμοσφαιρικό αλλά άνισα υπερφορτωμένο με οπτικά τρικ, “Mood Indigo” του Μισέλ Γκοντρί, η αμήχανη κομεντί "Don Jon" (το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Τζόζεφ Γκόρντον Λέβιτ), το αδιάφορο λυρικό νεο-γουέστερν “Ain't Them Bodies Saints”, το ντοκιμαντέρ του Φάνη Λογοθέτη “OST: Original Soundtrack” και το σίκουελ κινουμένων σχεδίων “Cloudy with a Chance of Meatballs 2”.

Όλες οι Ταινίες