The Social Network: Φλύαρη η ταινία- Συμπαθητική η ιστορία

του Λουκά Τσουκνίδα

Το “The Social Network” ήταν μια πολυαναμενόμενη ταινία λόγω Ντέιβιντ Φίντσερ, λόγω Άλαν Σόρκιν και, φυσικά, λόγω Facebook. Όπως γίνεται πολύ συχνά, όμως, η αναμονή δεν άξιζε τον κόπο γι' αυτή τη συρραφή διαλόγων και το σαπουνοπερίστικο πήγαιν' έλα από φοιτητικές εστίες σε γραφεία δικηγόρων και τούμπαλιν. Η ταινία του Facebook, πέρα από ανακριβής, σκανδαλοθηρική και ηθικολογική (αναμενόμενα), είναι απλώς κακή, φλύαρη και βαρετή.

Η αλήθεια είναι ότι δεν είμαι φαν του υπερτιμημένου και υπερπροβεβλημένου Ντέιβιντ Φίντσερ και δεν έχω εντρυφήσει ιδιαιτέρως στη δουλειά του σελέμπριτι σεναριογράφου Άλαν Σόρκιν. Γνώριζα όμως πάνω σε τι είδους βιβλίο βασίστηκε η ταινία τους, μια ημιφανταστική εκδοχή του μύθου της γέννησης του Facebook, βασισμένη με τη σειρά της στις αφηγήσεις του “ριγμένου” της υπόθεσης και αρχικού χρηματοδότη Εντουάρντο Σαβερίν που μετά από νομικό συμβιβασμό κατάφερε ν' αποκαταστήσει τ' όνομά του στη λίστα των ιδρυτών, άρα και την υστεροφημία του (Δε νομίζω!). Παρ' όλ' αυτά, ο Σόρκιν διατηρεί μια ισορροπία και δεν επιχειρεί να δυσφημίσει ευθέως τον Ζάκερμπεργκ (Τζέσε Άιζενμπεργκ) ούτε τον Σαβερίν (Άντριου Γκάρφιλντ) και τους λοιπούς εμπλεκόμενους. Έτσι η μπάλα παίρνει τον Σον Πάρκερ (Τζάστιν Τίμπερλεϊκ), ιδρυτή κάποτε του θρυλικού Napster, ο οποίος μοιάζει εντελώς παράταιρος στον σπασικλόκοσμο των υπόλοιπων, ένας παρηκμασμένος παρανοϊκός σταρ της πληροφορικής που με κάθε νέο επιχειρηματικό σχέδιο κυνηγά και την επόμενη μυτιά, ποδόγυρο, αλλά και την εκδίκηση (!) σε όσους τον έριξαν πριν.

Βέβαια, αυτό κάτι μας λέει και για τον Ζάκερμπεργκ, που υποτίθεται ότι μαγεύεται απ' την πληθωρική παρουσία του Πάρκερ, αλλά και τις αλανιάρικες απόψεις του περί επιχειρηματικότητας, οι οποίες, βέβαια, ήταν προφανές σε τι σημείο τον είχαν φέρει. Μαντέψτε ποιος είδε βαθιά μέσα στην ψυχή του Πάρκερ και κατάλαβε ότι δε θα τα πάνε καλά: Μπίνγκο! Ο Εντουάρντο Σαβερίν, το καλό παιδί που ήθελε απλώς να είναι ο καλύτερος φίλος του Μαρκ. Ενός Μαρκ που περπατά στα χιόνια με τις σαγιονάρες, σε μια αποθέωση υπερτονισμού (είναι σίγουρα κάποιου είδους νέο ρεκόρ), απ' τους δημιουργούς, της χαλαρής και “χύμα” ενδυματολογικής του προσέγγισης. Στο τέλος, η ταινία μοιάζει να σιγοντάρει σιωπηλά την άχρωμη, εσωστρεφή περσόνα που η ίδια έχει φορέσει στον Ζάκερμπεργκ.



Εκτός, όμως, απ' αυτή την εξόφθαλμα επιφανειακή σκιαγράφηση τριών πραγματικών ανθρώπων το σενάριο του Σόρκιν έχει κι άλλα πολλά. Ατελείωτους εξυπνακίστικους διαλόγους με ατάκες που “σου κλείνουν το μάτι” σε δωμάτια εστιών και πάρτι αδελφοτήτων, αλλά και ακόμη πιο ατελείωτους διαλόγους με τα ίδια συστατικά σε γραφεία δικηγόρων, όπου αναμασώνται οι ίδιες πτυχές της υπόθεσης ξανά και ξανά. Οι χαρακτήρες του Σόρκιν μιλούν πολύ και κάνουν ελάχιστα σε μια ταινία που όλοι ξέραμε ότι θα καταλήξει στη γέννηση του σημερινού Facebook κι είχαμε την ελπίδα να πάρουμε μια γεύση για το πώς. Δυστυχώς, μαθαίνουμε ότι για όλα φταιν' οι γκόμενες, οι πρώην κι οι επόμενες κι η μεσαία τάξη (ο Ζάκερμπεργκ κι ο Πάρκερ) κοιτάζει απ' την κλειδαρότρυπα (στα αποκλειστικά σαλόνια του Χάρβαρντ) και θέλει ένα κλειδί (το ίντερνετ) για ν' αποκτήσει πρόσβαση, εξουσία, δόξα κλπ. Ευχαριστούμε πολύ κύριε Άλαν “Δήμο Μούτση” Σόρκιν.

Ο Ντέιβιντ Φίντσερ, όπως κι ο σεναριογράφος του, έχουν δηλώσει την άγνοιά τους για το Facebook και όλη αυτή την κοινωνικοδικτυακή πτυχή του ίντερνετ. Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει ότι δε θα είχε ενδιαφέρον η δική τους οπτική απ' έξω, ως μέλη πιο παλιομοδίτικων κοινωνικών δικτύων με πιο “υλική” υπόσταση. Αλλά, μάλλον, και πέρα απ' το ότι μιλούν με σνομπισμό για τα νέα κοινωνικά δίκτυα και το ίντερνετ, δεν μπόρεσαν να ξεφύγουν απ' τα κλισέ ελαττώματα των παλιών δικτύων, των δημοσίων σχέσεων, των ελιτίστικων χώρων και των μπιγκ-μπίζνες εν γένει, ώστε τα φόρεσαν, τελικά, κουστούμι πρετ-α-πορτέ στην υπόθεση Facebook. Η σκηνοθεσία του Φίντσερ είναι επαρκής, αλλά με τέτοιο υλικό λίγα μπορούσε να κάνει για να σώσει το αποτέλεσμα.

Όσο για τις πολυσυζητημένες ερμηνείες, θα σταθώ στον διασωθέντα Άντριου Γκάρφιλντ που δίνει στον Σαβερίν ένα πραγματικά συμπαθές πρόσωπο και περιφρουρεί την υστεροφημία του καλύτερα απ' τους δικηγόρους του. Ο Τζέσε Άιζενμπεργκ παίζει όπως ακριβώς θα περίμενε κανείς όταν επιλέχθηκε για το ρόλο, στεγνά, ψαρωτικά και χωρίς περιττές εκφράσεις, κάτι, όμως, που μοιάζει ενοχλητικά κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του σεναρίου. Ο Τζάστιν Τίμπερλεϊκ υπερβάλλει χωρίς λόγο, ως αβανταδόρικο αντίθετο του χαρακτήρα-Ζάκερμπεργκ, ενώ οι υπόλοιποι και ιδιαίτερα οι γυναίκες, είναι πλήρως αδιάφοροι.

Το “The Social Network” είναι ένα ακόμη φλύαρο, κλισέ κατασκεύασμα που “βασίζεται” σε αληθινά γεγονότα κι εκεί εξαντλείται όλο το ενδιαφέρον του. Ως ταινία, είναι επίπεδη και αδιάφορη.


Βγαίνουν ακόμη:

- Η καινούργια ταινία του Γούντι Άλεν για φέτος, το “You Will Meet A Tall Black Stranger”. Επιστροφή στη Βρετανία και τ' απίθανα γυρίσματα της τύχης σε ακόμη μία κουραστική γουντιαλενική κατασκευή με ηθοποιούς μαριονέτες που παπαγαλίζουν τις σκέψεις του σκηνοθέτη τους. Αυτό το Λονδίνο, τελικά, δεν του πάει καθόλου του μαέστρου.
- Το δυνατό και βίαιο μεταναστευτικό δράμα “Mirush” του Μάριους Χολστ, η ενδιαφέρουσα “αντικαταναλωτική” κομεντί του Ντέρικ Μπόρτε “The Joneses”, η περιπέτεια φαντασίας του Μάικλ Νάιτ Σιάμαλαν “The Last Airbender” και η ταινία κινουμένων σχεδίων “Alpha and Omega”.