Τα καλύτερα βιβλία για τον φετινό Αύγουστο

Ο Αύγουστος στη χώρα μας είναι ο πιο παραδοσιακός μήνας διακοπών, μιας και σχεδόν όλοι ξεκλέβουν κάποιες μέρες για να συνδυάσουν μπάνια και ξεκούραση. Ανάμεσα τους κι οι βιβλιόφιλοι που κουβαλούν στις βαλίτσες τους κάποια από τα καλύτερα βιβλία που κυκλοφόρησαν πρόσφατα.

Θερινοί Έρωτες (συλλογικό, εκδόσεις Καστανιώτη)



Πώς αντιλαμβάνονται οι συγγραφείς τον έρωτα και το καλοκαίρι; Είναι μόνο αυτό που καταγράφεται, ή κάτι πέρα απ’ τις λέξεις, κάτι που οδηγεί στην ψυχή;

Ερωτευόμαστε τον άλλο ή κάτι φανταστικό; Αν το πλάσμα που ερωτευόμαστε είναι ένας καθρέφτης του εαυτού μας, τι συμβαίνει όταν οι αντανακλάσεις γίνονται κείμενο; Πώς καταγράφονται, αφού στη γραφή το αντικείμενο του πόθου δεν είναι πλάσμα υπαρκτό, σωματοποιημένο, αλλά μόνο λέξεις;

Μην περιμένεις να σου πούμε εμείς την απάντηση. Ψάξε αντίθετα στα 49 μικρά διηγήματα που συγκεντρώθηκαν στον συλλογικό τόμο των εκδόσεων Καστανιώτη κι είναι βέβαιο ότι θα βρεις πολλά κι ενδιαφέροντα για τους έρωτες που μυρίζουν θάλασσα και κρύβονται στη θερινή ραστώνη του καλοκαιριού. Άνθρωποι που οι δρόμοι τους συναντήθηκαν κάποιο καλοκαιρινό βράδι που έμελλε να το θυμούνται για πολλά χρόνια. Ιδρωμένα και ηλιοκαμένα κορμιά, ηλιοβασιλέματα που γίνανε καρτ-ποστάλ η φωτογραφίες κολλημένες σε παλιά άλμπουμ, κι ο αχός από τον παφλασμό των κυμάτων που μοιάζει με εκείνο το τραγούδι που άκουσαν περιμένοντας ένα δροσερό αεράκι να σκάσει στο πρόσωπό τους.

Αυτά κι άλλα τόσα περιγράφουν ιστορίες ανθρώπων που αγαπήθηκαν, μισήθηκαν, γέλασαν, έκλαψαν και κάνανε έρωτα σε κάποια απόμερη αμμουδιά. Ιστορίες που αξίζει να διαβαστούν και να ακουστούν.

Ο Πόλεμος των Φτωχών του Eric Vuillard (εκδόσεις Πόλις)



«Ο "Πόλεμος των φτωχών" αφηγείται ένα σκληρό και όχι πολύ γνωστό επεισόδιο των μεγάλων λαϊκών εξεγέρσεων. Τον 16ο αιώνα το κίνημα της Μεταρρύθμισης των διαμαρτυρομένων ξεσηκώνεται ενάντια στην εξουσία και στα προνόμια. Γρήγορα, όμως, σημειώνει μια παύση, κάνει ένα βήμα πίσω, αστικοποιείται. Οι χωρικοί, ωστόσο, οι φτωχοί των πόλεων, στους οποίους εξακολουθούν να τάζουν την ισότητα στον ουρανό, αναρωτιούνται: «Και γιατί να μην έχουμε ισότητα τώρα, εδώ, στη γη;» Ακολουθεί μια μανιασμένη πάλη ανάμεσα στους ισχυρούς, στους συμβιβασμένους προτεστάντες, και τους άλλους, τους εξαθλιωμένους. Μερικοί θεολόγοι ηγούνται των δεύτερων. Ο Τόμας Μύντσερ είναι ένας από αυτούς· έχει σημαδέψει τις μνήμες με την αποφασιστικότητα και τον δυναμισμό του ύφους του. Ο "Πόλεμος των φτωχών" αφηγείται την ιστορία του.»

Αυτά είναι γραμμένα λίγο πολύ στο οπισθόφυλλο του βιβλίου του Vuillard, ο οποίος κερδίζει το συγγραφικό ρίσκο της ιστορικής μυθοπλασίας μιας και ο τρόπος που μεταφέρει τις λέξεις στο χαρτί είναι τουλάχιστον ευρηματικός. Πρόκειται για ένα από τα πιο ενδιαφέροντα βιβλία που διαβάσαμε απνευστί τον τελευταίο καιρό, το οποίο αποκαλύπτει έναν ολόκληρο κόσμο ιδεών, ο οποίος προσπαθεί μέσω των αντιπροσώπων του να σταθεί στα πόδια του και να μην διαλυθεί ή σφαγιαστεί από τον αντίπαλο στρατό όσων κατέχουν τίτλους τιμής και αναρίθμητο πλούτο.

Ένα κείμενο που ρέει ενόσω σπέρνει στον αναγνώστη τις αλήθειες του, με ένα διαρκές κλείσιμο του ματιού σε αυτόν. Ο Πόλεμος των Φτωχών προσπερνά την απλή παράθεση ιστορικών στοιχείων και γίνεται το λεκτικό καταφύγιο σπουδαίων ηρώων, που σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να προσπεράσεις.

Είμαι Επικίνδυνη (συλλογικό, εκδόσεις Key Books)

Τη φετινή παγκόσμια ημέρα της γυναίκας κι όσο το κίνημα #meToo λαμβάνει επιτέλους τη σημασία που του αξίζει στη χώρα μας, οι εκδόσεις Key Books κυκλοφόρησαν το “Είμαι Επικίνδυνη”, το οποίο αποτελείται από 100 ιστορίες-μαρτυρίες γυναικών της Ελλάδας του σήμερα, διαφόρων ηλικιών, επαγγελματικών ιδιοτήτων. Γυναίκες άγνωστες μεταξύ τους, που όμως πορεύονται με ένα κοινό: παλεύουν για το δικαίωμά τους να μη φοβούνται να περπατούν στο δρόμο τη νύχτα, να φοράνε αυτό που θέλουν, να μην ασφυκτιούν στην προσπάθειά τους να μη γίνουν δυσάρεστες, να έχουν ίσες χρηματικές απολαβές με τους άνδρες συναδέλφους τους.

Ο τίτλος του βιβλίου που κλείνει ειρωνικά το μάτι σε όλους εκείνους που χαρακτηρίζουν “επικίνδυνες” τις γυναίκες που τολμούν το δικαίωμα στη μόρφωση και την ισότητα, καθώς και το περιεχόμενο των συχνά συγκινητικών βιωμάτων των γυναικών, έχει ως κύριο σκοπό να μας αφυπνίσει και να αποτελέσει εφαλτήριο για αναγκαίες συζητήσεις πάνω στο κίνημα του φεμινισμού και τη σημασία που έχει σήμερα.

“Αφιερωμένο στις πραγματικά επικίνδυνες. Στις γυναίκες που βάζουν τη ζωή τους στην πρώτη γραμμή, στις ακτιβίστριες της Νοτίου Αμερικής που παλεύουν με τις πολυεθνικές για καθαρό νερό και για τη γη τους, στις μανάδες από τη Συρία που τρέχουν να σώσουν τα παιδιά τους από τον πόλεμο και στις άλλες, σε εκείνες που τον πόλεμο τον έχουν σπίτι τους.”

Η Δολοφονία του Τραπεζίτη του Augusto De Angelis (εκδόσεις Οξύ)



Γραμμένη από τον πατέρα του μεσογειακού νουάρ, Αουγκούστο ντε Άντζελις, Η Δολοφονία του τραπεζίτη δεν μας φέρνει αντιμέτωπους μόνο με ένα πτώμα και τους ύποπτους θύτες, αλλά και με μια κοινωνία που παραδίδεται στον φασισμό. Τη λύση του μυστηρίου αναλαμβάνει ένα πρόσωπο που, αντί να παρακολουθεί φασιστικές φανφάρες, επιλέγει να διαβάζει εν ώρα υπηρεσίας Πόε και Φρόυντ: ο επιθεωρητής Κάρλο ντε Βιντσέντζι, γνωστός και ως "ο Ιταλός Μαιγκρέ".

Βιβλιοφιλικό καλοκαίρι, χωρίς νουάρ στην παραλία δεν υφίσταται και η Δολοφονία του Τραπεζίτη μοιάζει το ιδανικό ανάγνωσμα. Αγωνία, μυστήριο, εξαιρετικός ρυθμός, καλογραμμένοι χαρακτήρες και συνεχείς ανατροπές συνθέτουν ένα βιβλίο που δεν μπορείς να αφήσεις από τα χέρια σου, μέχρι να φτάσεις στην τελευταία του σελίδα. Βαθιά υπόκλιση στη συγγραφική μαστοριά του De Angelis, που δεν χαρίζει κάστανα σε κανέναν.

Ο Λόφος που ανεβαίνουμε της Αμάντα Γκόρμαν (εκδόσεις Ψυχογιός)

Στις 20 Ιανουαρίου 2021 η εικοσιδυάχρονη Αφροαμερικανή Αμάντα Γκόρμαν έγινε σύμβολο ελπίδας και αισιοδοξίας για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Απαγγέλλοντας το ποίημά της «Ο Λόφος που Ανεβαίνουμε» στην ορκωμοσία του Προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, απηύθυνε ένα οικουμενικό κάλεσμα για ένα φωτεινότερο, γενναίο μέλλον.

Με μια εξαιρετική σκληρόδετη δίγλωσση έκδοση από τον Ψυχογιό, ο Λόφος που ανεβαίνουμε είναι το πιο up to date βιβλίο ποίησης του καιρού μας, μιας και μοιάζει σαν παράθυρο στο φως. Εκεί που ξεπηδούν οι ζεστές ηλιαχτίδες του ηλίου και γεμίζουν ολόκληρο το κλειστοφοβικό δωμάτιο μιας παρηκμασμένης ζωής με φως κι ελπίδα ότι την επόμενη θα ξεπροβάλλει ένας κόσμος, ο οποίος θα είναι λίγο καλύτερος για τους κολασμένους της γης, που προσπαθούν καθημερινά να κρατήσουν ζωντανή τη φλόγα που τρεμοπαίζει στην ψυχή τους και τους υπενθυμίζει ότι μπορούμε όλοι μαζί να τα καταφέρουμε.

Το τραγούδι του Σόλομον της Toni Morrison (εκδόσεις Παπαδόπουλος)



Το Τραγούδι του Σόλομον είναι ένα μυθιστόρημα τεράστιας ομορφιάς και δύναμης για έναν μαγικό κόσμο τεσσάρων γενεών Αφροαμερικανών: ο Μίλκμαν Ντεντ, γόνος της πλουσιότερης μαύρης οικογένειας κάποιας πόλης των μεσοδυτικών ΗΠΑ, γεννιέται την ώρα που ένας εκκεντρικός γείτονας, στη μάταιη προσπάθειά του να πετάξει, πέφτει από μια στέγη και σκοτώνεται. Η άτυχη αυτή πτήση θα στοιχειώσει τη ζωή του, καθώς ο Μίλκμαν μεγαλώνει σε ένα σπίτι στοιχειωμένο από τον θάνατο αλλά και την απληστία του πατέρα του, παρέα με τις σιωπηλές αδελφές του και την παράξενα παθητική μητέρα του.

Η παραπάνω περίληψη στο οπισθόφυλλο του μας εισάγει στο αναγνωστικό σύμπαν ενός από τα πιο σπουδαία μυθιστορήματα της φετινής βιβλιοσοδειάς. Ο τρόπος που γράφει η Morrison είναι ευρηματικός, στρωτός και μεγαλειώδης, όχι γιατί είναι πλουμιστός κι αναλυτικά περιγραφικός αλλά επειδή, τρυπώνει με την πένα της στο πετσί των ηρώων και σκάβει βαθιά μέχρι τα μύχια τους. Εκεί συναντά όνειρα ντυμένα με λυρική προβιά και ανείπωτες επιθυμίες που τριγυρνούν άλλοτε στους υπέροχους διαλόγους της κι άλλοτε στους αναστεναγμούς των ηρώων της. Η Morrison σου απλώνει το χέρι και σε καλεί σε μια σπαραξικάρδια ιστορία ενηλικίωσης που σου υπενθυμίζει διαρκώς το ταλέντο της.

Πράκτορας του Βυζαντίου του Harry Turtledove (εκδόσεις Anubis)



Σε μια εναλλακτική εκδοχή της Ιστορίας, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία εδραιώνει την κυριαρχία της σ’ ολόκληρο τον γνωστό κόσμο…

Ο Βασίλειος Αργυρός, πιστός στρατιώτης και πολυμήχανος πράκτορας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, ζει στις αρχές του 14ου αιώνα σε έναν εναλλακτικό κόσμο, όπου το Ισλάμ δεν υπήρξε ποτέ.

Απαλλαγμένη από τον κίνδυνο στα ανατολικά της σύνορα, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία επικεντρώνεται στη Δυτική Ευρώπη, ανακτώντας με την πάροδο των αιώνων την Ισπανία από τους Βησιγότθους, την Ιταλία από τους Λομβαρδούς και το μεγαλύτερο μέρος των νότιων ακτών της Γαλλίας από τους Φράγκους. Για τα βασίλεια της Ευρώπης που διατηρούν την ανεξαρτησία τους, η Κωνσταντινούπολη, πρωτεύουσα του πολιτισμένου κόσμου και κοιτίδα της επιστήμης και των τεχνών, εμπνέει τόσο τον θαυμασμό όσο και τον φόβο.

Στα ανατολικά, η Περσία παραμένει η άλλη μεγάλη παγκόσμια δύναμη δυτικά της Κίνας. Μερικές φορές, οι δύο αυτοκρατορίες συγκρούονται ανοιχτά – συνήθως, όμως, επιστρατεύουν αδίστακτους κατασκόπους για να αποκτήσουν συγκριτικό πλεονέκτημα στον αγώνα για την παγκόσμια κυριαρχία. Όπως, όμως, μαθαίνει σύντομα ο Βασίλειος Αργυρός, κανένας κόσμος δεν διαρκεί για πάντα…

Ο θαυμαστός νους του Harry Turtledove σκαρφίστηκε ακόμη μια εναλλακτική ιστορία η οποία ήρθε για να επιβεβαιώσει ότι πρόκειται για μια από τις πιο ενδιαφέρουσες περιπτώσεις συγγραφέων επιστημονικής φαντασίας του καιρού μας.

Ο Turtledove στήνει από το μηδέν ένα αναγνωστικό συμπάν στο οποίο δεν θα δυσκολευτείς να βυθιστείς μιας και η ζωντάνια των χαρακτήρων, οι επικές περιγραφές κι η απολαυστική αφήγηση θα σε συναρπάσουν. Μέσα στις σελίδες του ξετυλίγεται μια ιστορία που θα γινόταν άνετα μια από τις πιο εθιστικές τηλεοπτικές σειρές του είδους, αφού έχει όλα τα απαραίτητα συστατικά της επιτυχίας.

Ανθολογία Διηγημάτων του Χριστόφορου Μηλιώνη (εκδόσεις Μεταίχμιο)


Η Ανθολογία Διηγημάτων του Μηλιώνη μοιάζει η ιδανική βιβλιό-επιλογή για όλους εκείνους που διαβάζουν στα μέσα μεταφοράς, ψάχνοντας μια κάπως αναπαυτική θέση, η οποία θα τους επιτρέψει να διαβάσουν μια ακόμη ιστορία από το νέο αγαπημένο τους βιβλιαράκι.

Το ταλέντο του Μηλιώνη δεν περιορίζεται στις αφηγηματικές του αρετές που κερδίζουν τον αναγνώστη από την πρώτη κιόλας σελίδα. Βλέπεις το έργο του βρίθει αυτοβιογραφικών αναφορών με αποτέλεσμα ο λόγος του να είναι στρωτός, λιτός δίχως να πέφτει σε αυτοαναφορικότητες και βαρετές περιγραφές. Η γραφή του είναι πυκνή και βαθιά νοσταλγική. Μέσα από τον σκληρό ρομαντισμό που διέπει τα διηγήματα του, ο Μηλιώνης κρατά δικαίως μια ξεχωριστή θέση στην ιστορία των ελληνικών γραμμάτων, συνθέτοντας την κληρονομιά του Παπαδιάμαντη αλλά και τους σημαντικότερους γραφιάδες της γενιάς του.