In the Nude: "Γυμνή" τέχνη από την Αλίκη Τουρνικιώτη

"Με τρίαντα χρόνια συνεχούς απασχόλησης στον χώρο της ζωγραφικής και γύρω στις τριάντα ατομικές εκθέσεις στο ενεργητικό της, η Αλίκη Τουρνικιώτη είναι πλέον μία ώριμη και καταξιωμένη καλλιτέχνις...", με αυτά τα λόγια η Μελίτα Εμμανουήλ, Καθηγήτρια στη Σχολη Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ, συνοψίζει τον καλλιτεχνικό χαρακτήρα της Αλίκης Τουρνικιώτη, μιας ζωγράφου της οποία το έργο θα έχουμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε από τις 2 μέχρι τις 12 Φεβρουαρίου στην αίθουσα "Κωστής Παλαμάς" στην Τεχνόπολη.

“In Nude” η έκθεση...
Τα πολύ πρόσφατα έργα που απεικονίζουν γυναικείες φιγούρες σε άσπρο και μαύρο δημιουργούν μια έντονη εντύπωση γλυπτού, που τονίζεται από τη συγκεκριμένη διχρωμία πάνω στα κυρίαρχα γυμνά σώματα, φέρνοντας στο νου το μάρμαρο και τις σκιές που δημιουργεί το φως πάνω σ’αυτό. Όμως η πλαστικότητα, η σμίλευση, το ανάγλυφο, έννοιες της γλυπτικής που γεννιούνται από τις αισθήσεις της αφής και της όρασης του γλύπτη, έχουν ερμηνευτεί στα έργα αυτά με έναν εγκεφαλικό, ‘ορθολογιστικό’ τρόπο, όπου η δομή των επιφανειών των σωμάτων ορίζεται από διάφορα γεωμετρικά σχήματα ή συμπαγείς όγκους χρώματος που συνθέτουν τα σάρκινα και μυικά μέρη τους.

Από την άλλη, οι γυμνές γυναικείες μορφές σε καφέ και μαύρο εκπέμπουν κάτι οργανικό, σα να έχουν προέλθει από γη και φωτιά, εντύπωση που επιτυγχάνεται σε μεγάλο βαθμό από την ‘εγκόσμια’ φύση του καφέ χρώματος. Και εδώ όμως κομμάτια χρώματος ‘ακολουθούν’ τις καμπύλες των σωμάτων, γεωμετρικά και αφηρημένα σχήματα χαρακτηρίζουν τις επιφάνειες τους και περίπλοκα εσωτερικά σπιτιών συνθέτουν το φόντο. Παρά τη σταθερότητα που παρουσιάζουν τα σχήματα αυτά όταν εξεταστούν μεμονωμένα, η συνολική οπτική εντύπωση που προκαλεί το αποτέλεσμα της συνύπαρξης τους χαρακτηρίζεται από κίνηση και ‘μετατοπίσεις’ που στιγμιαία εξαπατούν το μάτι.

Το τολμηρό αυτό παιχνίδισμα πάνω στα σώματα που φανερώνεται μέσα από τους άσπρους ή καφέ και μαύρους όγκους που τα απαρτίζουν, τα συνθέτουν και ταυτόχρονα κατακερματίζουν, δημιουργεί μια ρυθμική ισορροπία όπου η αναλυτική δόμηση και η γεωμετρική αφαίρεση συνδυάζονται με την παρατήρηση και αποτύπωση του πραγματικού.

Οι ελαφριές ασυμμετρίες στις αναλογίες των σωμάτων, τους δίνουν ζωηράδα και χάρη, διαλύοντας την αίσθηση εκείνης της ακινησίας που είναι τόσο στενά συνδεδεμένη με την εικόνα του ‘μοντέλου που ποζάρει’, ενώ τα κυματοειδή περιγράμματα τους υπογραμμίζουν την κλίση και την κίνηση τους και εμφυσούν φυσικότητα στις μορφές. Τα πρόσωπα των γυναικών αυτών με τα ευγενικά χαρακτηριστικά τους διακρίνονται από μια έκφραση γαλήνης που έρχεται σε αντίθεση με τον αέρα πρόκλησης που αποπνέουν τα γυμνά σώματα τους. Αντίθετα, η λεπτότητα στη διάπλαση των σωμάτων και η διακοσμητική κομψότητα τους δε φαίνεται να διαταράσσεται ή να συγκρούεται με το χρωματικά επίπεδο τρόπο με τον οποίο έχουν αποδοθεί οι επιφάνειες.

Σε ένα συμβολικό επίπεδο τα ‘ανοιχτόχρωμα΄ και ‘σκουρόχρωμα’ μέρη που απαρτίζουν τα διχρωματικά αυτά ‘παζλ’ των γυναικείων σωμάτων ίσως παραλληλίζουν και παραπέμπουν στην αναπόφευκτη συνύπαρξη ανάλογων αντιθετικών στοιχείων στην ίδια την ανθρώπινη φύση. Το ερώτημα εάν τα ΄σκοτεινά΄ κομμάτια αποτελούν ‘κηλίδες’ στην καθαρότητα του άσπρου ή τα ‘φωτεινά’ τμήματα ταυτίζονται με ‘λάμψεις’ μέσα στο σκοτάδι του μαύρου είναι τόσο διφορούμενο όσο και μια πιθανή απάντηση του.

Οι εκθέσεις της...
Η Αλίκη Τουρνικιώτη έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα (Αθήνα, Μύκονο, Σαντορίνη, Ζάκυνθο, Ναύπλιο, Καλαμάτα, Λευκάδα, Θεσσαλονίκη, Ύδρα, Ηράκλειο), την Ευρώπη (Γενεύη, Λευκωσία, Μαδρίτη, Βερολίνο, Φλωρεντία, Ρώμη), την Τουρκία (Κωνσταντινούπολη), την Ασία (Τόκυο) και την Αμερική (Νέα Υόρκη), ενώ έργα της βρίσκονται στην Εθνική Τράπεζα, την Τράπεζα της Ελλάδος, την Εμπορική Τράπεζα, Alpha Bank, τη Eurobank, το Μουσείο Βορρέ, στο Αμερικάνικο Κολλέγιο Ελλάδος, στην Εθνική Πινακοθήκη Ρόδου, στα καταστήματα Φωκάς, καθώς και σε πολλές ιδιωτικές συλλογές.
 
*Στις 12 Φεβρουαρίου η έκθεση θα είναι ανοιχτή για το κοινό από τις 20:00, τις υπόλοιπες μέρες από 12:00 μέχρι 22:00.