Επτά κλινικές γονιμότητας στην Ελλάδα χρησιμοποίησαν σπέρμα Δανού δότη με επικίνδυνη μετάλλαξη TP53, σε μια υπόθεση που έχει σοκάρει τις ευρωπαϊκές υγειονομικές αρχές.
γράφει:
Σε συναγερμό βρίσκονται οι υγειονομικές υπηρεσίες μετά τη δημοσιοποίηση μιας υπόθεσης που έχει προκαλέσει σοκ σε όλη την Ευρώπη: σπέρμα Δανού δότη, ο οποίος φέρει μια σοβαρή και εν δυνάμει θανατηφόρα γενετική μετάλλαξη, φαίνεται πως χρησιμοποιήθηκε για τη σύλληψη τουλάχιστον 197 παιδιών σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Η είδηση έχει προκαλέσει κύμα ανησυχίας σε εκατοντάδες οικογένειες, καθώς οι γονείς καλούνται τώρα να διαχειριστούν την πιθανότητα ότι τα παιδιά τους ενδέχεται να φέρουν μια γονιδιακή αλλοίωση που συνδέεται με σημαντικά αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης ορισμένων μορφών καρκίνου. Πολλοί ήδη αναζητούν εξειδικευμένους γενετιστές, ενώ αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν ανοίξει τηλεφωνικές γραμμές ενημέρωσης και υποστήριξης.
Η ιστορία ξεκινά το 2005, όταν ο νεαρός τότε Δανός φοιτητής, γνωστός με την κωδική ονομασία 7069-Κελντ, αποφάσισε να γίνει δότης σπέρματος επί πληρωμή για να καλύψει τα έξοδα των σπουδών του. Χωρίς να γνωρίζει ότι είναι φορέας της συγκεκριμένης μετάλλαξης, συνέχισε να δίνει δείγματα επί σειρά ετών. Το γενετικό του υλικό, το οποίο έφερε μια σπάνια και επικίνδυνη αλλαγή στο DNA, μοιράστηκε σε 67 κλινικές γονιμότητας σε 14 ευρωπαϊκές χώρες — ανάμεσά τους και η Ελλάδα.
Σήμερα, οι αρμόδιες αρχές εξετάζουν πώς μια τέτοια περίπτωση κατάφερε να περάσει απαρατήρητη για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα. Παράλληλα, συζητείται η ανάγκη για αυστηρότερους ελέγχους στους δότες και για την καθιέρωση υποχρεωτικών γενετικών εξετάσεων πριν από τη διάθεση υλικού, ώστε να αποφευχθούν παρόμοια περιστατικά στο μέλλον.
Σύμφωνα με την έρευνα που έγινε στην υπόθεση αποκαλύφθηκε ότι επτά ελληνικές κλινικές χρησιμοποίησαν σπέρμα του Δανού δότη, με τις Αρχές να μη δίνουν στοιχεία λόγω εμπιστευτικότητας. Στην Ελλάδα εντοπίστηκαν τέσσερα παιδιά με τη μετάλλαξη TP53, τρία εκ των οποίων ήταν αδέλφια· ένα ήδη νοσεί. Το 2023 καταγράφηκε και τέταρτο παιδί από τον ίδιο δότη.
Συνολικά έχουν εντοπιστεί 23 παιδιά φορείς της μετάλλαξης, που αυξάνει δραματικά τον κίνδυνο παιδικού καρκίνου. Γονείς κατηγορούν τις κλινικές για αμέλεια, ενώ δέκα παιδιά στην Ευρώπη που έφεραν τη μετάλλαξη έχουν χάσει τη ζωή τους. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Σπέρματος δεν δημοσιοποιεί τον αριθμό των γυναικών που χρησιμοποίησαν το υλικό, επικαλούμενη προσωπικά δεδομένα.
