Οι πιο «έξυπνες» χώρες του κόσμου και η θέση της Ελλάδας

Τι σημαίνει «έξυπνη» χώρα; Ο ορισμός, όπως πιθανότατα φαντάζεσαι, ξεπερνά τα στερεότυπα και τις μονοδιάστατες μετρήσεις. Αντικατοπτρίζει το πόσο αποτελεσματικά ένα έθνος μαθαίνει, δημιουργεί και αξιοποιεί τη γνώση. Τα ισχυρά εκπαιδευτικά συστήματα εφοδιάζουν τους νέους με βασικές δεξιότητες, η επιστημονική έρευνα τροφοδοτεί την ανακάλυψη, και η γνωστική ικανότητα στηρίζει την καινοτομία και την επίλυση προβλημάτων.

Για να αποτυπώσει αυτήν την ολοκληρωμένη εικόνα, η βρετανική TradingPlatforms ανέλυσε τα πιο πρόσφατα αποτελέσματα του OECD PISA 2022 (διεθνές πρόγραμμα αξιολόγησης του ΟΟΣΑ, που μετρά τις γνώσεις και δεξιότητες 15χρονων μαθητών σε μαθηματικά, επιστήμες και κατανόηση κειμένου) σε 77 χώρες, συνδυάζοντάς τα με τον αριθμό των επιστημονικών δημοσιεύσεων της κάθε χώρας, και τους μέσους εθνικούς δείκτες IQ, δημιουργώντας έτσι μια συνολική παγκόσμια κατάταξη ευφυΐας.

Ποιες είναι οι πιο έξυπνες χώρες του κόσμου;

Το Χονγκ Κονγκ βρίσκεται στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης, με συνολική βαθμολογία 94 στα 100. Το αποτέλεσμα αυτό οφείλεται στον υψηλό μέσο όρο 520 μονάδων στα τεστ PISA του 2022 (ανάγνωση, επιστήμες, μαθηματικά), καθώς και στο μέσο IQ 107,06. Μέσα στο 2024, οι ερευνητές των πανεπιστημίων του Χονγκ Κονγκ δημοσίευσαν 4.127 επιστημονικές εργασίες – δηλαδή περίπου 548,5 άρθρα ανά εκατομμύριο κατοίκους – ένας εντυπωσιακός αριθμός για μια πόλη-κράτος τέτοιου μεγέθους.

Η Σιγκαπούρη, από την άλλη, κατέγραψε την υψηλότερη βαθμολογία PISA στον κόσμο, με 560 μονάδες κατά μέσο όρο, και μέσο IQ 105,1, κατακτώντας έτσι συνολικό δείκτη «ευφυΐας» 81,6/100.

Η Ελβετία (με σκορ 72,2) συνδυάζει έναν εξαιρετικό μέσο όρο 498 μονάδων στα PISA με έντονη ερευνητική δραστηριότητα (3.967 δημοσιεύσεις το 2024) και μέσο IQ 100,8. Ακολουθούν Ταϊβάν, Ιαπωνία και Νότια Κορέα, που ενισχύουν τη σαφή ασιατική κυριαρχία στην παγκόσμια κατάταξη.

Οι μικρές χώρες που διαπρέπουν

Μικρότερες χώρες αποδεικνύουν ότι το μέγεθος δεν μετράει: Η Ισλανδία (59,1/100), με μόλις 149 επιστημονικές δημοσιεύσεις μέσα στο 2024, επιτυγχάνει εξαιρετική συνολική επίδοση χάρη στα σταθερά αποτελέσματα στα PISA και τον υψηλό μέσο δείκτη IQ.

Οι υπόλοιπες σκανδιναβικές χώρες, Δανία (57,9), Φινλανδία (55,2) και Σουηδία (54,4), διατηρούν επίσης υψηλές θέσεις, χάρη στη συνεχή επένδυση σε ποιοτική εκπαίδευση και επιστημονική έρευνα.

Οι πιο έξυπνες χώρες της Ευρώπης

Η Ελβετία αναδεικνύεται πρωταθλήτρια Ευρώπης, με συνολική βαθμολογία 72,2/100, ακολουθούμενη από την Ισλανδία (59,1) και τη Δανία (57,9). Στην κορυφαία δεκάδα συναντάμε επίσης τη Φινλανδία (55,2), τη Σουηδία (54,4) και τη Νορβηγία (47,7).

Μικρότερες χώρες όπως η Εσθονία (54,7) και η Σλοβενία (53) σημειώνουν εντυπωσιακές επιδόσεις, με τους μαθητές τους να ξεπερνούν τις 480 μονάδες στα PISA του 2022. Εξίσου καλά τα πηγαίνουν η Αυστρία (51,8), η Ιρλανδία (49) και το Ηνωμένο Βασίλειο (51,2), χάρη στον συνδυασμό ισχυρών εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων και ανεπτυγμένων ερευνητικών τομέων.

Αντίθετα, μερικές από τις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης συγκεντρώνουν χαμηλότερες βαθμολογίες, όπως η Πολωνία (44) και η Πορτογαλία (44,1).

Η ανατολική και νοτιοανατολική Ευρώπη βρίσκεται στο κατώτερο μισό του πίνακα, με τη Ρουμανία (27,6), την Ουκρανία (26,9) και τη Μολδαβία (26,8) να καταγράφουν τις χαμηλότερες επιδόσεις.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην 28η θέση σε σύνολο 35 ευρωπαϊκών χωρών, με σκορ 38,5, σχεδόν ισοψηφώντας με την Αλβανία που παίρνει την 27η θέση με 38,6.

Όπως λένε οι ερευνητές, τα αποτελέσματα αυτά αναδεικνύουν τις επίμονες ανισότητες στην επένδυση στην έρευνα και την ποιότητα της εκπαίδευσης στην ήπειρο. Κοινός παρονομαστής των πιο επιτυχημένων χωρών είναι ο συνδυασμός αξιόπιστων εκπαιδευτικών συστημάτων, ανεπτυγμένων ερευνητικών οικοσυστημάτων και υποστηρικτικών πολιτικών. Αντίθετα, η άνιση χρηματοδότηση και η περιορισμένη θεσμική ικανότητα εξακολουθούν να τροφοδοτούν το χάσμα ανάμεσα στη δυτική και την ανατολική Ευρώπη.

Πηγή: TradingPlatforms.co.uk