Μπορεί μια vegan ξηρά τροφή να είναι καλή για το κατοικίδιό μου;

Η αύξηση της φυτικής διατροφής στους ανθρώπους έχει επηρεάσει και τις διατροφικές επιλογές των κατοικίδιων. Πολλοί κηδεμόνες ζώων αναζητούν ηθικές και βιώσιμες λύσεις, με κάποιους να στρέφονται σε vegan τροφές για τους σκύλους ή ακόμα και τις γάτες τους. Ωστόσο, η συζήτηση γύρω από την ασφάλεια αυτών των επιλογών παραμένει έντονη.

Τι λέει η επιστήμη: τα αποτελέσματα της πρώτης συστηματικής ανασκόπησης

Το 2023, δημοσιεύτηκε η πρώτη συστηματική ανασκόπηση για τις επιπτώσεις των vegan διατροφών στην υγεία σκύλων και γατών.  Η μελέτη ανέλυσε 16 έρευνες που εξέτασαν άμεσα ή έμμεσα την υγεία κατοικίδιων σε φυτικές δίαιτες.

Τα βασικά συμπεράσματα της ανασκόπησης ήταν:

Για τους σκύλους, δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία. Αντιθέτως, σε ορισμένες περιπτώσεις υπήρχαν θετικές ενδείξεις, όπως καλύτερη κατάσταση σώματος και λιγότερα γαστρεντερικά προβλήματα.

Για τις γάτες, τα δεδομένα ήταν πιο περιορισμένα. Καταγράφηκαν περιπτώσεις ελλείψεων (κυρίως σε ταυρίνη και φυλλικό οξύ), αν και αυτές συχνά σχετίζονταν με σπιτικές δίαιτες ήτοι τροφές που παρασκευάζονται από τον ίδιο τον κηδεμόνα στο σπίτι, δηλαδή όχι έτοιμες εμπορικές ή δίαιτες χωρίς συμπληρώματα.

Επίσης, οι περισσότερες θετικές αναφορές προέρχονταν από κηδεμόνες, γεγονός που δημιουργεί πιθανότητα προκατάληψης.

Συνολικά, οι ερευνητές τονίζουν ότι η ποιότητα της διαθέσιμης επιστημονικής τεκμηρίωσης είναι ακόμη χαμηλή, ενώ επισημαίνουν την ανάγκη για μεγάλες, μακροχρόνιες, καλά σχεδιασμένες μελέτες.

Η άποψη της BVA: «Η επιστήμη δεν έχει αποφανθεί ακόμη»

Η Justine Shotton, πρώην πρόεδρος της Βρετανικής Κτηνιατρικής Ένωσης (BVA), σε άρθρο της το 2024, παρουσιάζει μια πιο επιφυλακτική στάση:

«Από την οπτική της κτηνιατρικής, δεν υπάρχει ακόμη αρκετή επιστημονική τεκμηρίωση για να προωθήσουμε με ασφάλεια τις vegan δίαιτες για σκύλους και ιδιαίτερα για γάτες.»

Η ίδια υπογραμμίζει ότι:

* Οι διατροφικές ανάγκες των κατοικίδιων είναι συγκεκριμένες και πολύ πιο δύσκολο να καλυφθούν αποκλειστικά με φυτικά συστατικά.

* Η χρήση συνθετικών συμπληρωμάτων μπορεί να βοηθά, όμως δεν είναι ακόμη σαφές αν οι ουσίες αυτές είναι βιοδιαθέσιμες, δηλαδή αν ο οργανισμός των ζώων μπορεί να τις απορροφήσει και να τις αξιοποιήσει σωστά.

Προτείνει λοιπόν στους ιδιοκτήτες να συμβουλεύονται τον κτηνίατρο πριν προχωρήσουν σε τέτοιου είδους αλλαγές.

Πού συμφωνούν οι ειδικοί

Αν και η επιστημονική κοινότητα δεν έχει καταλήξει σε απόλυτα συμπεράσματα, υπάρχει συμφωνία σε κάποια σημεία:

* Για τους σκύλους, μια προσεκτικά σχεδιασμένη, πλήρης και εμπορική vegan τροφή μπορεί να είναι ασφαλής. Ειδικά όταν έχει ελεγχθεί και πληροί τις διατροφικές προδιαγραφές.

* Για τις γάτες, η κατάσταση είναι πιο περίπλοκη. Ως αυστηρά σαρκοφάγα ζώα, έχουν ανάγκη από ζωικής προέλευσης θρεπτικά συστατικά, και η vegan διατροφή απαιτεί μεγαλύτερη προσοχή και συνεχή παρακολούθηση.

Τι πρέπει να κάνεις αν σκέφτεσαι να αλλάξεις διατροφή στο κατοικίδιό σου

Αν θέλεις να μεταφέρεις τον σκύλο ή τη γάτα σου σε vegan διατροφή, να θυμάσαι τα εξής:

* Επίλεξε εμπορικές τροφές που συμμορφώνονται με τις επίσημες διατροφικές οδηγίες.

* Απόφυγε τις σπιτικές vegan δίαιτες, εκτός αν παρασκευάζονται υπό την επίβλεψη ειδικού (κτηνιάτρου ή διατροφολόγου).

* Παρακολούθησε την υγεία του ζώου σου στενά: κάνε αιματολογικές εξετάσεις, έλεγχο για ελλείψεις και συζήτησε με τον κτηνίατρό σου τυχόν σημάδια αλλαγής.

Να έχεις υπόψη ότι η επιστήμη δεν έχει ακόμα δώσει οριστικές απαντήσεις, ειδικά για τις γάτες.