Πώς είναι ένα Φεστιβάλ στη Σαμοθράκη;

H Σαμοθράκη υποδέχεται για τρίτη χρονιά το φεστιβάλ που διοργανώνει η θεατρική εταιρεία Πεδίο Τέχνης σε συνεργασία με την γαλλική καλλιτεχνική κολλεκτίβα Strates, από την Παρασκευή 21 Ιουνίου έως και τη Δευτέρα 24 Ιουνίου.

Φέτος, το «Ένα Φεστιβάλ στη Σαμοθράκη 2024» εντάσσει στο τετραήμερο πρόγραμμά του θεατρικές παραστάσεις, δημιουργικές δράσεις για παιδιά, συζητήσεις και ομιλίες, κινηματογραφικές προβολές, μουσική, και δύο ευρωπαϊκά προγράμματα καλλιτεχνικής φιλοξενίας (EFFEA residency program, TEATROSKOP residency program), ενισχύοντας έτσι τον ευρωπαϊκό του προσανατολισμό.

Μιλήσαμε με τις διοργανώτριες, Βένια Σταματιάδη και Ελένη Αποστολοπούλου, για το πώς γεννήθηκε πριν από τρία χρόνια το φεστιβάλ, αλλά και για όλα όσα θα συμβούν φέτος στη Σαμοθράκη.

Ένα Φεστιβάλ στη Σαμοθράκη. Πώς ξεκίνησε η ιδέα να οργανώσετε ένα φεστιβάλ στην ακριτική περιοχή της Σαμοθράκης
Βένια Σταματιάδη: Τη Σαμοθράκη την αγαπάμε πολύ και οι δύο. Μας μεγαλώνει τα καλοκαίρια εδώ και αρκετά χρόνια - ξεκινώντας από τα μετεφηβικά μας. Κάποια στιγμή, λοιπόν, αισθανθήκαμε την ανάγκη να σχετιστούμε με τον τόπο αυτό και διαφορετικά - να μην είμαστε μόνο τουρίστριες του Αυγούστου - και με τον τρόπο αυτό να βαθύνει η σχέση μας μαζί του. Αυτό σε συνδυασμό με τις εμπειρίες μας από τα γαλλικά φεστιβάλ επιτόπου δημιουργίας, έκανε την ιδέα να γεννηθεί. Ας πούμε ότι πρωτοεμφανίστηκε κάπου στο 2019 στο μυαλό μας και ήμασταν αρκετά τυχερές ώστε σύντομα να γίνει πράξη.

Ποιος είναι ο στόχος σας, σε τοπικό αλλά και ευρύτερο επίπεδο;
Βένια Σταματιάδη: Θα θέλαμε το «Ένα Φεστιβάλ στη Σαμοθράκη» να μεγαλώσει αρκετά ώστε, από τη μία, να αποτελεί ετήσιο πολιτιστικό ραντεβού για την ευρύτερη περιοχή του Έβρου και, από την άλλη, πόλο συγκέντρωσης των καλλιτεχνικών οργανισμών της χώρας. Θεωρούμε, ακόμα και συμβολικά, μεγάλης σημασίας να υπάρξει ένα ισχυρό φεστιβάλ που να περιλαμβάνει καλλιτεχνικές φιλοξενίες, να προωθεί την πρωτότυπη δημιουργία σε επίπεδο κειμένου αλλά και θεατρικής πρεμιέρας και ταυτόχρονα να κάνει μετακλήσεις από σημαντικούς οργανισμούς - και όλα αυτά σε μια περιοχή ακριτική και δυσπρόσιτη. Για εμάς η αποκέντρωση της καλλιτεχνικής δημιουργίας ειδικά σε μία χώρα σαν την Ελλάδα που εκτός αστικών κέντρων ελάχιστα πράγματα συμβαίνουν στον πολιτισμό - ειδικά σε επίπεδο πρωτότυπου έργου- αποτελεί στοίχημα. Είμαστε αποφασισμένες τα το καταφέρουμε - ο μόνος κίνδυνος που ελλοχεύει είναι αυτός της υποχρηματοδότησης αλλά είναι, δυστυχώς, σοβαρός, και ικανός να ανακόψει σημαντικές πρωτοβουλίες.

Είναι σαφές ότι σας ενδιαφέρει η σύνδεση με ευρωπαϊκά προγράμματα και φεστιβάλ. Το άνοιγμα των συνόρων τι μπορεί να προσφέρει ως προς την καλλιτεχνική ανάπτυξη του Φεστιβάλ;
Βένια Σταματιάδη: Στη σημερινή εποχή υπάρχει ευτυχώς αρκετά μεγάλο άνοιγμα για τις παραστατικές τέχνες. Αυτό είναι μια πραγματικότητα για το «Ένα Φεστιβάλ στη Σαμοθράκη» και στοιχείο σύμφυτο με την ταυτότητά του. Είναι κάτι ιδιαίτερα σημαντικό για την ανάπτυξή του καθώς έτσι, από τη μία, σχετιζόμαστε και συνδιαλεγόμαστε με αντίστοιχα φεστιβάλ του εξωτερικού με αποτέλεσμα να εμπνεόμαστε και να μεγαλώνουμε μαζί τους, και από την άλλη, μας δίνεται η δυνατότητα τόσο να προάγουμε την ελληνική σύγχρονη παραστατική τέχνη όσο και να υποδεχόμαστε καλλιτεχνικές πρωτοβουλίες του εξωτερικού.

Από την εμπειρία των δύο προηγούμενων διοργανώσεων, τι σημαίνει για τους κατοίκους της Σαμοθράκης το Φεστιβάλ; Υπάρχει κάποια ιστορία που θα θέλετε να μοιραστείτε;
Ελένη Αποστολοπούλου: Όπως ανέφερε και η Βένια, ο μακρόχρονος δεσμός μας με το νησί και τους ανθρώπους του είναι ο λόγος που θελήσαμε να πραγματοποιήσουμε εκεί το φεστιβάλ. Γνωρίζαμε πως υπήρχε επιθυμία απ’ την μεριά των μόνιμων κατοίκων για πολιτιστικές δράσεις, και είμαστε ευγνώμονες απέναντι στους τοπικούς υποστηρικτές που αγκάλιασαν με ιδιαίτερη ζεστασιά τη διοργάνωση. Αυτό που καταλάβαμε από τις δυο προηγούμενες διοργανώσεις είναι το μεγάλο ενδιαφέρον του κόσμου για τις δράσεις που αφορούν τα παιδιά και τους εφήβους. Γι’ αυτό και φέτος εντάξαμε στο πρόγραμμα πολιτιστικές δράσεις για τους μικρούς κάτοικους του νησιού για όλες τις μέρες του Φεστιβάλ.

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα θέματα που συζητiούνται στο φετινό Φεστιβάλ είναι οι κοινωνικές, πολιτισμικές και υγειονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες καλλιτέχνιδες κατά την εγκυμοσύνη σε διάφορες χώρες. Θα θέλατε να μας πείτε τις δικές σας σκέψεις;
Ελένη Αποστολοπούλου: Η συζήτηση για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες καλλιτέχνιδες κατά την εγκυμοσύνη, γίνεται στο πλαίσιο ενός ερευνητικού και καλλιτεχνικού έργου σε εξέλιξη, που ξεκινήσαμε με τη Βένια και λέγεται Birth Land. Απέναντι στη μονοδιάστατη και κατά́ συνέπεια βλαπτική́ αφήγηση γύρω από την σχέση μεταξύ της τέχνης και της κυοφορίας νιώσαμε την ανάγκη να μιλήσουμε εμείς οι ιδίες για όσα ξέρουμε και για όσα μας προβληματίζουν. Η ιδέα στο πλαίσιο της δημιουργικής διαδικασίας, είναι να καταγράψουμε διαφορετικές εκδοχές της εγκυμοσύνης, βασιζόμενες σε βιογραφικά́ στοιχεία καλλιτεχνών που ζουν σε διαφορετικές χώρες. Και μέσα από τις συναντήσεις αυτές με τις καλλιτέχνιδες, να καταλήξουμε σε ένα νέο κείμενο και μια παράσταση. Η πρώτη φορά που θα δουλέψουμε πάνω σ’ αυτό το θέμα είναι τώρα, κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ, οπότε είναι όντως μια συζήτηση και ένα έργο σε εξέλιξη, και όχι ένας ολοκληρωμένος συλλογισμός. Στη συνέχεια, θα πάμε στο Παρίσι. Σε κάθε χώρα, θα πραγματοποιούμε και μια ανοιχτή συζήτηση, κάθε φορά με μια νέα προσκεκλημένη.

Η χρησιμότητα μιας συζήτησης για την εγκυμοσύνης έχει για μας μια προσωπική αξία, με την έννοια πως έχει μπει στις ζωές μας -και των φίλων μας- και τις αλλάζει. Αλλά έχει κυρίως μια καλλιτεχνική αξία. Αναρωτιόμαστε γιατί́ το θέμα της εγκυμοσύνης είναι σχεδόν ανέγγιχτο στην τέχνη. Γιατί είναι ασυνήθιστο να βλέπουμε εγκύους στη σκηνή; Πόσο συχνά οι καλλιτέχνιδες αντιμετωπίζουν διακρίσεις στον εργασιακό τους χώρο που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη τους; Πώς μπορούμε να δημιουργήσουμε μια παράσταση που να αφορά πραγματικά την εμπειρία της εγκύου; Θέτουμε αυτές και άλλες ερωτήσεις, προσδοκώντας οι συζητήσεις να πολλαπλασιαστούν.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «Ένα Φεστιβάλ στη Σαμοθράκη 2024»

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 21 ΙΟΥΝΙΟΥ

19.00 Παράσταση ακροβατικών πανιών «Έπεα πτερόεντα» / Είσοδος Γριάς Βάθρας, σε συνεργασία με το ΚΘΒΕ

21.30 Συναυλία με τον Λάκη Παπαδόπουλο / Πολιτιστικός Χώρος Εργοστάσιο
Για τη μεταφορά του κοινού προβλέπεται λεωφορείο από την πλατεία των Θέρμων με ώρα αναχώρησης 20:00

ΣΑΒΒΑΤΟ 22 ΙΟΥΝΙΟΥ

17.00 Creative Europe, παρουσίαση του προγράμματος από το Γραφείο Δημιουργική Ευρώπη Ελλάδας / Παλιό Δημοτικό Σχολείο, Θέρμα

18.30 «Birth land» Καλλιτεχνικές προσεγγίσεις της εγκυμοσύνης/ Πάνελ συζήτησης / Παλιό Δημοτικό Σχολείο, Θέρμα

21.30 Δραματοποιημένο αναλόγιο / Παλιό Δημοτικό Σχολείο, Θέρμα
«Λύκαινα», της Γεωργίας Πιερρουτσάκου με τους Βένια Σταματιάδη και Κώστα Βασαρδάνη

ΚΥΡΙΑΚΗ 23 ΙΟΥΝΙΟΥ

12.00 - 15.00 Εργαστήρι δημιουργικής γραφής / Παλιό Δημοτικό Σχολείο, Θέρμα
3ωρο εργαστήρι δημιουργικής γραφής από τη Γεωργίας Πιερρουτσάκου

19.30 Περιπατητική παράσταση / Είσοδος Ιαματικών Λουτρών, Θέρμα
«Συνελήφθη μαϊμού που δε χωρούσε πουθενά», από το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας
σκηνοθεσία Ειρήνη Λαμπρινοπούλου, με τους Υψιπύλη Σοφιά, Δανάη-Αρσενία Φιλίδου
ακούγεται η φωνή του ηθοποιού Γιάννη Κόραβου

ΔΕΥΤΈΡΑ 24 ΙΟΥΝΙΟΥ

18.00 Κινηματογραφικές προβολές / Πολιτιστικός Χώρος Εργοστάσιο
Κινηματογραφικές προβολές ταινιών μικρού μήκους των μαθητών του νησιού

Πολιτιστικές δράσεις για παιδιά +12 ετών – και τις τέσσερις μέρες του Φεστιβάλ

12.00 Κινηματογραφικό εργαστήρι από τον Αντώνη Λαγαρία / Φιδέλειο Πνευματικό Κέντρο
8:30 - 15:00 «Κυνήγι Θησαυρού» μέσω της εφαρμογής Narratologies για κινητά τηλέφωνα /
Αρχαιολογικός Χώρος Παλαιόπολης

Η είσοδος για όλες τις εκδηλώσεις είναι ελεύθερη, εκτός της συναυλίας του Λάκη Παπαδόπουλου.
Προπώληση για τη συναυλία εδώ