Δώστε στον Πολ Τζιαμάτι όλα τα Όσκαρ του κόσμου

Ο Πολ Τζιαμάτι είναι φέτος υποψήφιος για Όσκαρ Α Ανδρικού ρόλου για την βαθιά συγκινητική ερμηνεία του στην ταινία του Αλεξάντερ Πέιν «Τα Παιδιά του Χειμώνα», και τα προγνωστικά λένε… πως θα το χάσει. Η βραδιά των Όσκαρ, όμως, κρύβει πάντα εκπλήξεις, και όσο και αν το Oppenheimer του Κρίστοφερ Νόλαν πατά όλα τα σωστά κουμπιά του ιστορικού μεγαλείου για τους γηραιούς Αμερικάνους που αποτελούν τα μέλη της Ακαδημίας, εμείς λέμε ότι ελπίδες υπάρχουν.

Αν έχεις ήδη δει την ταινία, ξέρεις για τι πράγμα μιλάμε. Αποφεύγοντας τα σπόιλερ, θα πούμε απλά ότι ο Τζιαμάτι αποφεύγει επιδέξια όλα τα κλισέ του «μοναχικού μισάνθρωπου που δεν ήταν τέτοιος, τέτοιον τον έκανε η ζωή» παραδίδοντας έναν χαρακτήρα βαθιά τρυφερό και ανθρώπινο, χωρίς ποτέ να γίνεται μελό ούτε να ρέπει προς την –τόσο ευφρόσυνη, τόσο μη ρεαλιστική– μεταστροφή λόγω της επιφοίτησης που υποτίθεται φέρνει η εγγύτητα με άλλους ανθρώπους.

Δεν είναι, βέβαια, μόνο η συγκεκριμένη ερμηνεία που μας κάνει να θεωρούμε τον 56χρονο Αμερικανό έναν από τους πιο υποτιμημένους ηθοποιούς της γενιάς του. Είναι, μεταξύ άλλων, και ο αριστουργηματικός ρεαλισμός του στο Sideways, κι αυτό διά χειρός Αλεξάντερ Πέιν, και ο τρόπος που προσέγγισε ερμηνευτικά τον Joe Gould, τον μάνατζερ του μποξέρ στο Cinderella Man, για το οποίο ήταν επίσης υποψήφιος για Όσκαρ Β Ανδρικού, το οποίο επίσης έχασε από τον Μόργκαν Φρήμαν για τον (παρόμοιο) ρόλο του στο Million Dollar Baby.

Αν πάλι δεν έχεις δει ακόμα τα Παιδιά του Χειμώνα, η σύνοψη έχει ως εξής: Στριμμένος καθηγητής σε Αμερικανικό Κολέγιο υψηλού κύρους υποχρεώνεται να παραμείνει στην πανεπιστημιούπολη κατά τη διάρκεια των Χριστουγεννιάτικων διακοπών του, για να προσέχει λίγους σπουδαστές του, οι οποίοι δεν έχουν πουθενά αλλού να πάνε. Και αν από την περιγραφή σου ακούγεται γλυκερή ταινία από αυτές που θα χάζευες ανήμερα Χριστούγεννα βαρυστομαχιασμένος/η μπροστά στην τηλεόραση… ετοιμάσου για εκπλήξεις.

Γιατί εδώ δεν έχουμε την κλασική και χιλιοειπωμένη ιστορία «μουντρούχος μετατρέπεται σε ηλιαχτίδα με τη δύναμη της αγάπης». Πέρα από το ότι οι ταινίες του Πέιν δεν είναι ποτέ βαρετά προβλέψιμες, η προσέγγιση του καθηγητή Χάναμ από τον Τζιαμάτι είναι τέτοια που σε αφήνει να κρυφοκοιτάξεις από τις χαραμάδες, σε όλα τα πώς και τα γιατί του ήρωά του, τα οποία δεν θα τα μάθεις –δεν χρειάζεται άλλωστε: Είναι φτηνό κόλπο το σκοτεινό παρελθόν του βασανισμένου χαρακτήρα, χώρια που στην πραγματική ζωή δεν θα σε έκανε να τον συμπαθήσεις. Και επειδή οι κινηματογραφικές ιστορίες του Πέιν λειτουργούν κάπως σαν την πραγματική ζωή, το ζητούμενο δεν είναι να τον συμπαθήσεις. Είναι να του αναγνωρίσεις το δικαίωμα να είναι αυτός που είναι, χωρίς σκοτεινά παρελθόντα και λαμπερά μεταστρεφθέντα μέλλοντα.

Και για μια τέτοια, συναρπαστικά παροντική ερμηνεία εμείς θέλουμε να του δώσουμε όλα τα Όσκαρ του κόσμου.