Όταν ασπρίζουν τα μαλλιά: Γιατί συμβαίνει και πώς να το αντιμετωπίσετε

του Γιώργου Κόκουβα

Όταν, μπροστά στον καθρέφτη σας, έχετε μείνει σκεπτικοί να κοιτάζετε τα πρώτα λευκά «παράσιτα» στα μέχρι τώρα λαμπερά μαλλιά σας, από τα μυαλό σας ίσως περνούν πολλές απαισιόδοξες σκέψεις. Πριν πάθετε υστερία με τις βάσιμες υποψίες ότι γερνάτε ή με την ερώτηση «γιατί τόσο νωρίς;» που στριφογυρίζει στο μυαλό σας, καλό θα ήταν να γνωρίζετε κάποια πράγματα για το «περήφανο τριχωτό πλαίσιο» του προσώπου μας.

Γιατί τα μαλλιά μας χάνουν το χρώμα τους;
Η απόχρωση των μαλλιών μας καθορίζεται από την μελανίνη, μία χρωστική ουσία η οποία, ανάλογα με την ποσότητά της στα κύτταρα της τρίχας, καθορίζει το πόσο σκούρα θα είναι τα μαλλιά. Όταν λοιπόν, τα επίπεδα μελανίνης στην τρίχα ελαττωθούν, η τελευταία χάνει το χρώμα της και γίνεται γκρίζα ή, τελικά, άσπρη.

Η μείωση της μελανίνης παρατηρείται με την πάροδο του χρόνου. Επομένως, όσο ο άνθρωπος μεγαλώνει σε ηλικία, τόσο λιγότερο είναι το χρώμα με το οποίο είναι εφοδιασμένη η «παλέτα» του οργανισμού του. Πριν όμως φτάσουμε στο βιαστικό συμπέρασμα ότι τα ασπρισμένα μαλλιά ισοδυναμούν με γηρατειά, βασικό είναι να θυμόμαστε ότι κάποιος άλλος παράγοντας αποφασίζει την ηλικία που παρατηρείται το φαινόμενο. Και το όνομα αυτού: κληρονομικότητα.

Με άλλα λόγια, τα πρώτα… «χιόνια στο καμπαναριό» δεν σχετίζονται με τη γοητεία, τη σοφία ή τη γήρανση, όπως αναρωτηθήκαμε στην αρχή, αλλά με τα γονίδια. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι στην ηλικία στην οποία «γκρίζαραν» ή «άσπρισαν» οι γονείς ή οι παππούδες σας, είναι πιο πιθανό να αρχίσετε κι εσείς να παρατηρείτε τα μαλλιά σας να χάνουν το χρώμα τους. Δεν υπάρχει κανόνας, καθώς μέλη ορισμένων οικογενειών μπορεί να παρουσιάσουν το φαινόμενο από την εφηβεία τους, ενώ άλλοι μετά τα 40.

Πάντως, από τη στιγμή που θα εντοπίσετε τις πρώτες «συστηματικές» συστάδες άσπρων τριχών (με συνηθέστερη ηλικία τα 30-40 χρόνια) μέχρι να μετατραπούν τα μαλλιά σας σε «λευκό τοπίο» χρειάζεται να περάσουν πάνω από 10 χρόνια. Οι αστικοί μύθοι για περιπτώσεις «ασπρίσματος μέσα σε μια νύχτα» από φόβο ή στεναχώρια απορρίπτονται από τους επιστήμονες ως αναληθείς. Άλλωστε, η κάθε τρίχα έχει φυτρώσει από τον θύλακά της αρκετό καιρό πριν γίνει ορατή σε εμάς, και ως εκ τούτου, το άσπρο της χρώμα είχε καθοριστεί εβδομάδες πριν, όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί.

Ας δούμε όμως τις αιτίες της ελάττωσης της μελανίνης, που καταλήγει στην απουσία απόχρωσης στα μαλλιά. Πρόσφατες έρευνες του Πανεπιστημίου Bradley της Αγγλίας έφεραν στο φως στοιχεία που εξηγούν πληρέστερα την πορεία της τρίχας. Στα κύτταρα των μαλλιών υπάρχει το ένζυμο καταλάση, που βοηθάει στη διάσπαση του υπεροξειδίου του υδρογόνου που παράγεται από τον οργανισμό. Όταν μειώνεται η καταλάση, υπάρχει υπεροξείδωση, η οποία καταστρέφει την μελανίνη.

Παράγοντες που συντελούν σε όλη αυτή την «αχρωματική» αλυσίδα, σύμφωνα με μελετητές, είναι η έλλειψη βιταμίνης Β12, κάποιες ιογενείς λοιμώξεις, η αναιμία, το έντονο άγχος και το κάπνισμα. Μάλιστα, οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι οι καπνιστές έχουν πιθανότητες να «γκριζάρουν» τέσσερις φορές γρηγορότερα.

Πώς να αντιμετωπίσετε το ανεπιθύμητο «άσπρισμα»;
Και ενώ στους άνδρες συνηθίζεται να θεωρείται δείγμα γοητείας (αν και ποτέ δεν μπορούμε να ξέρουμε πώς αισθάνεται ο κάθε άνδρας για αυτό), στη γυναικεία ψυχολογία το χτύπημα είναι πιο οδυνηρό. Δεν χρειάζεται, ωστόσο, να απελπιστείτε όταν το άσπρο χτυπήσει και τη δική σας πόρτα. Ακολουθούν μερικές προτάσεις για να αντιμετωπίσετε την πρόωρη έλευση των άσπρων τριχών και να κοιτάξετε ξανά άφοβα τον καθρέφτη.

- Η πρώτη συμβουλή είναι να το αντιμετωπίσετε πάνω απ’ όλα με ψυχραιμία. Αυτό που συμβαίνει είναι μια φυσική εξέλιξη στην πορεία του οργανισμού μας και δεν σηματοδοτεί το «τέλος του κόσμου»
- Επισκεφτείτε τον γιατρό σας για να ελέγξετε την περίπτωση που το φαινόμενο οφείλεται σε κάποια λοίμωξη
- Αποφύγετε το κάπνισμα
- Εντάξτε στην διατροφή σας αντιοξειδωτικές τροφές, οι οποίες βοηθούν την δράση των ενζύμων στο τριχωτό της κεφαλής
- Μειώστε τα επίπεδα καφεΐνης και αλκοόλ που καταναλώνετε καθημερινά
- Η κατανάλωση χυμού καρότου ή πιπερόριζας με μέλι δεν είναι επιστημονικώς αποδεδειγμένο, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις αναφέρεται ότι βοήθησε ανθρώπους με πρόβλημα πρόωρης ελάττωσης της μελανίνης
- Θρεπτικά συστατικά και ιχνοστοιχεία όπως ο ψευδάργυρος, ο χαλκός, οι βιταμίνες Α και Β και οι πρωτεΐνες θεωρείται ότι συμβάλλουν στην ενίσχυση της μελανίνης
- Οι θηλυκού γένους ενδιαφερόμενες έχουν πάντα την βολική επιλογή ενός καλού κομμωτηρίου στο οποίο θα βάψουν τα μαλλιά τους στην απόχρωση που επιθυμούν, επαναφέροντας το σύνολο των μαλλιών τους στο φυσικό χρώμα ή δοκιμάζοντας μια αλλαγή στην απόχρωση για να ανέβει η διάθεση και η ψυχολογία τους.
- Φυσικά, και οι αρσενικού γένους «ανήσυχοι» για τα μαλλιά τους έχουν την επιλογή της βαφής, αν δεν συμμερίζονται τα ταμπού ή αν σπεύσουν να καλύψουν την «λευκή αλλαγή» από την πρώτη κιόλας στιγμή, πριν να υπάρξουν πολλοί αυτόπτες μάρτυρες των ένοχων τριχών.