Η δικαιοσύνη δεν έχει πρόσημο

Ζούμε μέρες μεθυστικού έρωτα ανάμεσα στην λεγόμενη «αστική» δικαιοσύνη και όλους όσους επί σειρά… δεκαετιών την κατηγορούσαν ότι παίζει το παιχνίδι της εξουσίας, ότι είναι αντιλαϊκή και λοιπά μαχητικά.

Η απόφαση του Εφετείου για την Χρυσή Αυγή την περασμένη Τετάρτη οδήγησε την τρίτη ελληνική δημοκρατία, την μεταπολιτευτική δημοκρατία, δηλαδή, σε ορισμένες από τις πιο όμορφες ημέρες της. Η αλήθεια είναι ότι το πολίτευμα βγήκε σαφώς δυναμωμένο από όλη την περιπέτεια με την Χρυσή Αυγή.

Αρχικά της επέτρεψε να υπάρχει, μια που δεν υπήρχε- και δεν υπάρχει αντίθετη πρόβλεψη στο Σύνταγμα, βάσει της οποίας θα μπορούσε να απαγορευθεί ένας πολιτικός σχηματισμός λόγω του καταστατικού του.

Μετά της επέτρεψε να δυναμώσει και να μπει στην Βουλή ως τρίτο κόμμα. Το Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο την προστάτευσε ως κοινοβουλευτικό κόμμα και η ίδια η Βουλή της φέρθηκε όσο πιο κόσμια μπορούσε. Η αστυνομία δεν έκανε ακριβώς το παν για να συλλάβει τα μέλη της όταν αυτά παρανομούσαν, και η δίκη όπου βρέθηκε κατηγορούμενη διήρκησε πάρα πολύ, ώστε να μην μπορεί να υπάρχει κανένας ψόγος σχετικά με την διαδικασία.

Γενικώς η ελληνική κοινωνία περίμενε. Και περίμενε μέχρι τα όργανα της δημοκρατίας να αποφασίσουν- τριάντα χρόνια μετά τις πρώτες δράσεις της Χρυσής Αυγής-. ότι πρόκειται για εγκληματική οργάνωση.

Η πολύκροτη δίκη τελείωσε με ομόνοια του μεγαλύτερου μέρους της ελληνικής κοινωνίας και των δικαστών και με ευγνωμοσύνη προς την δικαιοδοτική λειτουργία και τους λειτουργούς της, ακόμη και από παρατάξεις και χώρους που κινούνται αριστερότερα της αριστεράς. Μπορεί λοιπόν σε αρκετούς από εμάς να φάνηκε και να φαίνεται «καλή» τώρα η δικαιοσύνη, αλλά αυτό δεν είναι καθόλου (και δεν ήταν ποτέ) στις προθέσεις του κράτους- όχι μόνο του ελληνικού αλλά οποιουδήποτε.

Η δικαιοσύνη στηρίζει την ύπαρξη του κράτους και του δημοκρατικού πολιτεύματος με το να υπάρχει και να λειτουργεί. Το «καλή» ή «κακή» είναι δικές μας αξιολογήσεις που δεν επηρεάζουν την ίδια την απονομή της. Για να το πω αλλιώς, αν ίσχυε οι δικαστές ήταν όντως «καλοί», η πολιτεία θα ήταν υποχρεωμένη να τους απομακρύνει και να τους αντικαταστήσει. Το ίδιο φυσικά αν μπορούσε κάποιος να πιστοποιήσει ότι ήταν «κακοί».

Όπως στην περίπτωση του αναρχικού Τάσου Θεοφίλου που, όπως απέδειξε η διαδικασία πέρασε άδικα πέντε χρόνια στη φυλακή, ή στην περίπτωση δικαστηρίων που διατάζουν δημοπρασία πρώτης κατοικίας, τα δικαστήρια δεν «διαλέγουν» πως θα φερθούν ώστε να είναι αρεστά. Υποχρεούνται ωστόσο να προσπαθούν να διερμηνεύσουν την τάση της  κοινωνίας απέναντι στην υπόθεση που καλούνται να δικάσουν, αλλά μέχρι εκεί.

Η αστική δημοκρατία φαίνεται να έχει γερά θεμέλια στην πατρίδα μας, παρότι σχετικά νέα. Αυτά τα θεμέλια συντηρούνται από την εμπιστοσύνη στις διαδικασίες. Μέσα στην πορεία  του χτισίματος της σχέσης εμπιστοσύνης που απαιτεί η κοινωνική και πολιτική συμβίωση υπήρξαν και θα υπάρξουν στιγμές που η εμπιστοσύνη κλονίζεται και στιγμές που η εμπιστοσύνη γίνεται ισχυρότερη. Την περασμένη Τετάρτη ζήσαμε μια από τις δεύτερες, αλλά ας μην νομίσουμε ότι αυτό άλλαξε την θεσμική πραγματικότητα πολίτη- δικαιοσύνης.

Αύριο- μεθαύριο η δικαιοσύνη θα πάρει ίσως μια δυσάρεστη αποφαση. Γιατί, απλώς, έτσι είναι οι αστικές δημοκρατίες.