Η (τηλεοπτική) άνοιξη της Μακεδονίας
Χωράει άραγε ο ερχομός της άνοιξης στα δελτία ειδήσεων; Μήπως αν κραυγάσουμε "η άνοιξη είναι ελληνική";
Όταν ήμουν στο σχολείο, ο απόλυτος ρυθμιστής της επικαιρότητας που θα συζητούνταν στα διαλείμματα της επομένης, ήταν η τηλεόραση. Μπορεί να ανήκα στην πρώτη γενιά που της συνέβη κάτι τέτοιο, αλλά δεδομένου ότι τα κανάλια τότε ήταν δύο, το έζησα αρκετά έντονα. Με απλά λόγια ή είχες παρακολουθήσει όλες τις εκπομπές της προηγουμένης ή... δεν υπήρχες.
Θυμόμουν αυτή την ανάμνηση πριν από λίγα χρόνια και χαμογελούσα, πιστεύοντας- γιατί άραγε;- πως αυτά είναι ενδείξεις της αφελούς παιδικότητας και ως τέτοια έχουν και την γλύκα της πατίνας του χρόνου. Μια εικοσαετία αργότερα αυτό που θεωρούσα ιδιαιτερότητα της μαθητικης μου ζωής είναι κοινός τόπος: Την επικαιρότητα την φτιάχνει η τηλεόραση. Και μόνο αυτή. Είτε λέγεται οικολογία (την ανακαλύψαμε εν μία νυκτί το καλοκαίρι), είτε λέγεται Ζαχοπουλιάδα (είχαμε καιρό να δούμε κάτι «ροζ»), είτε λέγεται σεισμοί (ο φόβος πουλάει πάντα), είτε Eurovision (όπου γάμος και χαρά...).
Δεν θέλω να γκρινιάζω χωρίς λόγο ως άλλος Δον Κιχώτης που βλέπει διαρκώς ανεμόμυλους. Αλλά δε μπορεί να μην με εκνευρίζει το ότι αν σταματήσεις να παρακολουθείς τηλεόραση χάνεις την επαφή με αυτά που απασχολούν ως τρέχοντα, ακόμα και τους πλέον πνευματώδεις ανθρώπους. Όταν η ενημέρωση του πλήθους προέρχεται από «μία πηγή» τα αποτελέσματα είναι πάντα ολέθρια για το επίπεδο ενημέρωσης των πολιτών. Δεν φταίει το ότι η τηλεόραση είναι «καλή» ή «κακή». Φταίει ότι είναι εύκολη και εξουσιολάγνα, ακόμα και όταν αυτό που προσφέρει είναι υπεράνω του μέσου όρου.
Πάρτε για παράδειγμα τον Λαζόπουλο. Φέτος ανακαλύφθηκε εκ νέου. Αδίκως; Όχι. Είναι ευφυέστατος, με έμφυτο ταλέντο στη σάτιρα και εξαιρετικό κείμενο. Είναι φρέσκος και διατηρεί την επαφή με το τι συμβαίνει. Το πρόβλημα αρχίζει όταν συγκεντρώνεται τόση πολλή εξουσία (θυμίζω τα «60άρια» των τηλεθεάσεων) σε έναν άνθρωπο. Μπορεί σήμερα να λέει «τα σωστά» και «αλήθειες που πονάνε», αλλά αν αύριο ξυπνήσει στραβά, ποιος θα βρεθεί να ελέγξει την επιρροή του; Αρα, θα ρωτήσει κάποιος, τι να κάνουμε; Να απαγορεύσουμε στον Λαζόπουλο και στον κάθε Λαζόπουλο να κάνει επιτυχία επειδή υπάρχει ο κίνδυνος να εξελιχθεί σε λαοπλάνο; Όχι, βέβαια. Αρκεί απλώς ως τηλεθεατές να είμαστε επιφυλακτικοί σε ό,τι προβάλει κάθε φορά εκείνος που είναι «καβάλα στο κύμα».
Για του λόγου μου το αληθές, δεν μπορώ να μην παρατηρήσω ότι κάθε φορά το ένα τέταρτο της εκπομπής του λαοφιλούς Λάκη αφιερώνεται στο να κατακεραυνώνει από άμβωνος τους (ανά το ελληνικό jet set) εχθρούς του...
Αλλάζω θέμα: «Το θέμα της ονομασίας δεν σκαλώνει σε κάποια πραγματική αντίρρηση αλλά στην ανάγκη να δοθεί μια λύση με την οποία το κόμμα που θα βρίσκεται στην εξουσία δεν θα χάσει ψήφους από ένα σώμα ψηφοφόρων που δεν τρέφεται με γνώση, αλλά με συνθήματα». Το έγραψε ο Αντώνης Πανούτσος στη SportDay και θεωρώ ότι είναι από τις διαυγέστερες σκέψεις που έχω ακούσει για το Μακεδονικό.
Ποιοι είναι αυτοί που θέλουν το κακό της υπερήφανης ελληνικής ράτσας; Μα, όλοι! Οι «Μακεδόνες» που εντός λοίγου θα καταλάβουν τη Θεσσαλονίκη μας, οι Αμερικάνοι που είναι ούτως ή άλλως αντιπαθείς, οι Τούρκοι γιατί είναι προαιώνιοι εχθροί μας και όλοι οι ευρωπαίοι γιατί «όταν εμείς είχαμε δημοκρατία, αυτοί ήταν ακόμη πάνω στα δέντρα» και ποτέ δεν ξεπέρασαν τη ζήλια τους.
Ευτυχώς που υπάρχουν ο κ. Καρατζαφέρης και ο Μητροπολίτης Άνθιμος. Αμφότεροι έλκουν όσους νιώθουν απειλητική τη σκιά του εκ βορά εισβολεά, συσπειρώνοντας εκτός του μάχιμου όχλου όσους απλώς αισθάνονται δυσφορία για τα τεκτενόμενα- και δεν είναι λίγοι.
Η άνοιξη έχει πλησιάσει «επικίνδυνα» και αρκετοί δυσκολεύονται να πειθαρχήσουν σε αυτά που πρέπει να γίνουν. Το In2life ψάχνει και ανακαλύπτει τους ιδανικούς προορισμούς της εποχής και εντοπίζει τις καλύτερες προσφορές για την πασχαλινή απόδραση. Βουτά στην ανοιξιάτικη μόδα, επιχειρεί μια γνωριμία με τα επικίνδυνα επαγγέλματα και ανακαλύπτει (;) τι τρέχει με την κίνηση στην Αθήνα.
Βγαίνω αργά το απόγευμα από το γραφείο και δε μπορώ να είμαι σε κλειστό χώρο. Παίρνω το βιβλίο μου και πάω για καφέ. Ο "Angelo" στην πλατεία του Χαλανδρίου δεν έχει ακόμα πρόβλεψη για τραπεζάκια έξω. Επιμένω. Καθαρίζει ένα για μένα. Ζητάω και τασάκι. Πρώτη τζούρα του καφέ και σταματάω να σκέφτομαι. Μού έρχονται εικόνες και δε μπορώ να καταλάβω πως και από που. Είναι οι μυρωδιές. Όχι αρώματα λουλουδιών και νοτισμένο γκαζόν. Απλώς η αίσθηση του «έξω».
Λίγες μυρωδιές είναι πιο ωραίες από αυτή της άνοιξης. Πολύ λίγες. Και αυτή του τηλεκοντρόλ σίγουρα δεν είναι μία απο αυτές.
Δημήτρης Γλύστρας
Θυμόμουν αυτή την ανάμνηση πριν από λίγα χρόνια και χαμογελούσα, πιστεύοντας- γιατί άραγε;- πως αυτά είναι ενδείξεις της αφελούς παιδικότητας και ως τέτοια έχουν και την γλύκα της πατίνας του χρόνου. Μια εικοσαετία αργότερα αυτό που θεωρούσα ιδιαιτερότητα της μαθητικης μου ζωής είναι κοινός τόπος: Την επικαιρότητα την φτιάχνει η τηλεόραση. Και μόνο αυτή. Είτε λέγεται οικολογία (την ανακαλύψαμε εν μία νυκτί το καλοκαίρι), είτε λέγεται Ζαχοπουλιάδα (είχαμε καιρό να δούμε κάτι «ροζ»), είτε λέγεται σεισμοί (ο φόβος πουλάει πάντα), είτε Eurovision (όπου γάμος και χαρά...).
Δεν θέλω να γκρινιάζω χωρίς λόγο ως άλλος Δον Κιχώτης που βλέπει διαρκώς ανεμόμυλους. Αλλά δε μπορεί να μην με εκνευρίζει το ότι αν σταματήσεις να παρακολουθείς τηλεόραση χάνεις την επαφή με αυτά που απασχολούν ως τρέχοντα, ακόμα και τους πλέον πνευματώδεις ανθρώπους. Όταν η ενημέρωση του πλήθους προέρχεται από «μία πηγή» τα αποτελέσματα είναι πάντα ολέθρια για το επίπεδο ενημέρωσης των πολιτών. Δεν φταίει το ότι η τηλεόραση είναι «καλή» ή «κακή». Φταίει ότι είναι εύκολη και εξουσιολάγνα, ακόμα και όταν αυτό που προσφέρει είναι υπεράνω του μέσου όρου.
Πάρτε για παράδειγμα τον Λαζόπουλο. Φέτος ανακαλύφθηκε εκ νέου. Αδίκως; Όχι. Είναι ευφυέστατος, με έμφυτο ταλέντο στη σάτιρα και εξαιρετικό κείμενο. Είναι φρέσκος και διατηρεί την επαφή με το τι συμβαίνει. Το πρόβλημα αρχίζει όταν συγκεντρώνεται τόση πολλή εξουσία (θυμίζω τα «60άρια» των τηλεθεάσεων) σε έναν άνθρωπο. Μπορεί σήμερα να λέει «τα σωστά» και «αλήθειες που πονάνε», αλλά αν αύριο ξυπνήσει στραβά, ποιος θα βρεθεί να ελέγξει την επιρροή του; Αρα, θα ρωτήσει κάποιος, τι να κάνουμε; Να απαγορεύσουμε στον Λαζόπουλο και στον κάθε Λαζόπουλο να κάνει επιτυχία επειδή υπάρχει ο κίνδυνος να εξελιχθεί σε λαοπλάνο; Όχι, βέβαια. Αρκεί απλώς ως τηλεθεατές να είμαστε επιφυλακτικοί σε ό,τι προβάλει κάθε φορά εκείνος που είναι «καβάλα στο κύμα».
Για του λόγου μου το αληθές, δεν μπορώ να μην παρατηρήσω ότι κάθε φορά το ένα τέταρτο της εκπομπής του λαοφιλούς Λάκη αφιερώνεται στο να κατακεραυνώνει από άμβωνος τους (ανά το ελληνικό jet set) εχθρούς του...
Αλλάζω θέμα: «Το θέμα της ονομασίας δεν σκαλώνει σε κάποια πραγματική αντίρρηση αλλά στην ανάγκη να δοθεί μια λύση με την οποία το κόμμα που θα βρίσκεται στην εξουσία δεν θα χάσει ψήφους από ένα σώμα ψηφοφόρων που δεν τρέφεται με γνώση, αλλά με συνθήματα». Το έγραψε ο Αντώνης Πανούτσος στη SportDay και θεωρώ ότι είναι από τις διαυγέστερες σκέψεις που έχω ακούσει για το Μακεδονικό.
Ποιοι είναι αυτοί που θέλουν το κακό της υπερήφανης ελληνικής ράτσας; Μα, όλοι! Οι «Μακεδόνες» που εντός λοίγου θα καταλάβουν τη Θεσσαλονίκη μας, οι Αμερικάνοι που είναι ούτως ή άλλως αντιπαθείς, οι Τούρκοι γιατί είναι προαιώνιοι εχθροί μας και όλοι οι ευρωπαίοι γιατί «όταν εμείς είχαμε δημοκρατία, αυτοί ήταν ακόμη πάνω στα δέντρα» και ποτέ δεν ξεπέρασαν τη ζήλια τους.
Ευτυχώς που υπάρχουν ο κ. Καρατζαφέρης και ο Μητροπολίτης Άνθιμος. Αμφότεροι έλκουν όσους νιώθουν απειλητική τη σκιά του εκ βορά εισβολεά, συσπειρώνοντας εκτός του μάχιμου όχλου όσους απλώς αισθάνονται δυσφορία για τα τεκτενόμενα- και δεν είναι λίγοι.
Η άνοιξη έχει πλησιάσει «επικίνδυνα» και αρκετοί δυσκολεύονται να πειθαρχήσουν σε αυτά που πρέπει να γίνουν. Το In2life ψάχνει και ανακαλύπτει τους ιδανικούς προορισμούς της εποχής και εντοπίζει τις καλύτερες προσφορές για την πασχαλινή απόδραση. Βουτά στην ανοιξιάτικη μόδα, επιχειρεί μια γνωριμία με τα επικίνδυνα επαγγέλματα και ανακαλύπτει (;) τι τρέχει με την κίνηση στην Αθήνα.
Βγαίνω αργά το απόγευμα από το γραφείο και δε μπορώ να είμαι σε κλειστό χώρο. Παίρνω το βιβλίο μου και πάω για καφέ. Ο "Angelo" στην πλατεία του Χαλανδρίου δεν έχει ακόμα πρόβλεψη για τραπεζάκια έξω. Επιμένω. Καθαρίζει ένα για μένα. Ζητάω και τασάκι. Πρώτη τζούρα του καφέ και σταματάω να σκέφτομαι. Μού έρχονται εικόνες και δε μπορώ να καταλάβω πως και από που. Είναι οι μυρωδιές. Όχι αρώματα λουλουδιών και νοτισμένο γκαζόν. Απλώς η αίσθηση του «έξω».
Λίγες μυρωδιές είναι πιο ωραίες από αυτή της άνοιξης. Πολύ λίγες. Και αυτή του τηλεκοντρόλ σίγουρα δεν είναι μία απο αυτές.
Δημήτρης Γλύστρας
