Ο ουρανός μας «στο πιάτο»

Ύστερα από ταξίδι έξι μηνών στα άδυτα του Σύμπαντος, μελετών και ψηφιακής επεξεργασίας, η πρώτη ολοκληρωμένη φωτογραφία του ουρανού είναι πλέον πραγματικότητα. Το αξίας εξακοσίων εκατομμυρίων ευρώ τηλεσκόπιο Planck, κατάφερε να αποτυπώσει για πρώτη φορά στα χρονικά οτιδήποτε είναι ορατό πέρα από την Γη.

Τα όργανα που χρησιμοποίησε το τηλεσκόπιο για να τραβήξει τις φωτογραφίες, είναι ευαίσθητα σε μεγάλα μήκη κύματος του φωτός, πολύ μεγαλύτερα από αυτά που μπορεί να δει το ανθρώπινο μάτι. Σύμφωνα με τους ερευνητές, πρόκειται για ένα άκρως ενδιαφέρον σύνολο δεδομένων, το οποίο θα τους βοηθήσει να κατανοήσουν καλύτερα πώς το Σύμπαν απέκτησε την σημερινή του μορφή.

«Είναι μια πανέμορφη εικόνα», λέει ο Dr. Jan Tauber, μέλος της ερευνητικής ομάδας του τηλεσκοπίου Planck. Παρατηρώντας την καλύτερα (βλ. Gallery), μπορούμε να διακρίνουμε στο προσκήνιο μερικά από τα μεγαλύτερα τμήματα του Γαλαξία μας, ενώ η φωτεινή οριζόντια γραμμή σε όλο το μήκος της φωτογραφίας είναι ο κύριος «δίσκος» του Γαλαξία, δηλαδή το επίπεδο στο οποίο βρίσκεται η Γη και ο Ήλιος.

Πρόκειται για το μέρος όπου σχηματίζονται τα περισσότερα αστέρια, αλλά επειδή η συγκεκριμένη φωτογραφία δείχνει μόνο το φως με μεγάλα μήκη κύματος, στην ουσία δεν βλέπουμε τα ίδια τα αστέρια.

Αυτό που φαίνεται ουσιαστικά στην φωτογραφία είναι τα «συστατικά» των αστεριών, δηλαδή μεγάλες ποσότητες σκόνης και αερίων. Άξιες αναφοράς, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι οι τεράστιες «λωρίδες» κρύας σκόνης, οι οποίες απέχουν χιλιάδες έτη φωτός από τον Γαλαξία μας.

Όσο όμορφος και αν φαίνεται ο Γαλαξίας στην φωτογραφία όμως, το φως που αυτός εκπέμπει θα πρέπει να αφαιρεθεί ψηφιακά από τους επιστήμονες, έτσι ώστε να αποκτήσουν καλύτερη εικόνα για το τι βρίσκεται μέσα σε αυτόν. Κάπου εδώ λοιπόν, έρχεται στο προσκήνιο η... διάσημη ακτινοβολία Cosmic Microwave Background, η οποία αποτελεί «κλειδί» στην αποστολή του τηλεσκοπίου Planck στα άδυτα του Σύμπαντος.

Το κοσμικό αυτό φως είναι το επονομαζόμενο «πρώτο φως». Το πρώτο φως δηλαδή, το οποίο κατάφερε να ταξιδέψει στο Διάστημα, μετά το Big Bang και αφού το Σύμπαν είχε «κρυώσει» τόσο ώστε να επιτρέψει την δημιουργία άστρων και πλανητών.

Πριν από αυτό το συμβάν, λένε οι επιστήμονες, το Σύμπαν ήταν τόσο καυτό, ώστε να μην επιτρέπει την δημιουργία ύλης. Μελέτες πάνω σε αυτήν την διαφορά θερμοκρασίας, πριν και μετά το Big Bang, μπορούν να παρέχουν πληροφορίες στους επιστήμονες για την πρώιμη δομή του Σύμπαντος καθώς και για το πώς πρόκειται αυτό να εξελιχθεί μελλοντικά.
Αυτήν την στιγμή, το τηλεσκόπιο βρίσκεται στο στάδιο της «συναρμολόγησης» μιας δεύτερης έκδοσης του χάρτη, παρέχοντας τουλάχιστον τέσσερεις φορές περισσότερη κάλυψη. Τα αποτελέσματα της δεύτερης αυτής φωτογράφησης, θα ανακοινωθούν πιθανότατα πριν το τέλος το 2012.

Πηγή: BBC News