του Γιώργου Φλώκα
Υπάρχουν κάποιες εφευρέσεις από τις οποίες ο άνθρωπος μπορεί να ωφεληθεί, όπως υπάρχουν και κάποιες επινοήσεις που έχουν αλλάξει πραγματικά τον ρου της ανθρώπινης ιστορίας.
Παραδείγματος χάριν, ο φούρνος μικροκυμάτων είναι μια θαυμάσια, πραγματικά ”έξυπνη” συσκευή. Όμως, εάν δεν υπήρχε, δεν θα άλλαζε κάτι δραστικά, εκτός από την ώρα που χρειάζεται κανείς να ζεστάνει ή να ψήσει ένα γεύμα. Το ίδιο ακριβώς μπορεί να ειπωθεί για την καφετιέρα, το Xbox και τα ΑΤΜ. Όλα αυτά είναι εξαίρετες επινοήσεις, αλλά θα τα καταφέρναμε μια χαρά και χωρίς αυτά.
Από την άλλη πάλι, είναι οι εφευρέσεις που είχαν τεράστια επίδραση στον ανθρώπινο πολιτισμό όπως τον ξέρουμε. Το άροτρο μας επέτρεψε τη συστηματική καλλιέργεια. Το αυτοκίνητο, το τηλέφωνο και το αεροπλάνο έχουν αλλάξει τη σχετική αντίληψη για τον χώρο και τον χρόνο. Ο Τύπος προώθησε τη βασική εκπαίδευση και επέτρεψε την ανταλλαγή ιδεών. Ανάλογες επιπτώσεις είχαν η πυρίτιδα, τα αντιβιοτικά, ο ηλεκτρισμός, το τηλέφωνο, ο υπολογιστής και το ρολόι. Δεν έκαναν απλώς τη ζωή μας καλύτερη, αλλά άλλαξαν τον ίδιο τον κόσμο.
Τι μπορούμε να περιμένουμε στο άμεσο μέλλον; Με βάση μια ρεαλιστική προσέγγιση, οκτώ εφευρέσεις ξεχωρίζουν, τόσο ως φορέας σημαντικών αλλαγών στον σύγχρονο τρόπο ζωής, όσο και από πλευράς δυνατοτήτων εμπορικής αξιοποίησης, καθώς προσπαθήσαμε να αποφύγουμε την καταγραφή πολλά υποσχόμενων εφευρέσεων, οι οποίες όμως ενδέχεται να μην προχωρήσουν παραπάνω από μια παρουσίαση PowerPoint.
Κυψέλες καυσίμων
Στις κυψέλες καυσίμων η ενέργεια από μια αντίδραση μεταξύ ενός καυσίμου, όπως το υγρό υδρογόνο, και ενός οξειδωτικού, όπως το υγρό οξυγόνο, μετατρέπεται σε ηλεκτρική ενέργεια. Οι κυψέλες καυσίμων θα αλλάξουν την παγκόσμια οικονομία, και όχι μόνο επειδή θα είναι τόσο σημαντική εξέλιξη, όσο η μηχανή εσωτερικής καύσης. Αναμένεται να χρησιμοποιηθούν επίσης ως μπαταρίες κινητών τηλεφώνων και γεννήτριες, μεταξύ άλλων. Τέλος, θα εξαφανίσουν το πρόβλημα των χρησιμοποιημένων μπαταριών. Θεωρητικά, οι κυψέλες καυσίμων είναι ανανεώσιμες για πάντα.
Γονιδιακή θεραπεία
Αν και οι αρχές δεν έχουν εγκρίνει ακόμη τη θεραπεία μέσω γονιδίων στον άνθρωπο, οι προοπτικές χρήσης της τεχνολογίας για τη ”διόρθωση” γονιδίων που ευθύνονται για θανάσιμες και μη αρρώστιες είναι τεράστιες.
Η γονιδιακή θεραπεία αφορά την παρεμβολή νέων γονιδίων στους ιστούς των κυττάρων, αντικαθιστώντας ουσιαστικά ένα ελαττωματικό γονίδιο με ένα που λειτουργεί. Μέχρι τώρα, οι ερευνητές έχουν ήδη εξερευνήσει πώς θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί η γονιδιακή θεραπεία για να καταπολεμήσει ή να ”ξεριζώσει” ασθένειες που προκαλούνται από τις ατέλειες ενός μόνο γονιδίου, όπως η αιμοφιλία, οι μυϊκές δυσμορφίες και ορισμένες μορφές αναιμίας.
Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου, αναμένεται ότι όχι μόνο θα φέρει επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται το σύνολο των ασθενειών που προσβάλλουν τον άνθρωπο, αλλά θα είναι και σε θέση να αποτρέψει κληρονομικές ασθένειες, όπως το σύνδρομο Down και οι καρδιακές παθήσεις.
Internet 2
Το Internet 2 ή UCAID (University Corporation for Advanced Internet Development) είναι ένα νέας γενιάς Διαδίκτυο. Πρόκειται για μια μη κερδοσκοπική κοινοπραξία που συστάθηκε το 1996 από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια στις ΗΠΑ, καθώς και από επιχειρήσεις όπως η Cisco, η Intel και η Comcast, με στόχο την ηλεκτρονική μεταφορά δεδομένων και βίντεο με πολύ γρηγορότερες ταχύτητες από αυτές που επιτυγχάνονται μέσω του Διαδικτύου.
Ο λόγος είναι ότι συνδέεται με το αμερικανικό δίκτυο Abilene -της Qwest Communications- που αποτελείται από οπτικές ίνες οι οποίες θα έχουν σύντομα ικανότητα μεταφοράς 10 gigabits ανά δευτερόλεπτο. Αυτό θα επιτρέψει το γρηγορότερο ”κατέβασμα” δεδομένων, ενώ θα βελτιώσει δραστικά τις δυνατότητες του videoconference υψηλής ευκρίνειας αλλά και των online παιχνιδιών.
LifeStraw
Ποιο είναι το πολυτιμότερο υγρό στη Γη; Εάν θεωρείτε ότι είναι το πετρέλαιο, κάνετε λάθος. Είναι το νερό. Ακόμα κι αν περισσότερο από το 70% της γήινης επιφάνειας καλύπτεται από το H20, πολλές περιοχές του πλανήτη πάσχουν από συνεχή έλλειψη πόσιμου νερού.
Το LifeStraw αναμένεται να αλλάξει την κατάσταση. Πρόκειται για συσκευή μικρών διαστάσεων που κατασκευάζεται από την ελβετική Vestergaard Frandsen S.A., η οποία αξιοποιεί μια -κατοχυρωμένη με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας- ρητίνη που σκοτώνει τα βακτηρίδια με το που έρχεται σε επαφή μαζί τους. Τα φίλτρα της συσκευής αφαιρούν βακτηρίδια όπως της σαλμονέλας και του σταφυλόκοκκου από τα νερά των ποταμών και των λιμνών. Είναι μια συσκευή πολλών χρήσεων, η οποία, στην εκτιμώμενη τιμή των 3-4 δολαρίων είναι ιδιαίτερα προσιτή και έχει τη δυνατότητα όχι μόνο να περιορίσει τις ασθένειες, αλλά και να βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο και την υγιεινή σε πολλές από τις φτωχότερες χώρες του πλανήτη.
Το laptop των 100 δολαρίων
Εάν δεχτούμε ότι η παγκόσμια οικονομία εξαρτάται πλέον πλήρως από την οικονομία της πληροφορίας, είναι λογικό οι άνθρωποι που μένουν εκτός του παγκόσμιου δικτύου πληροφοριών να είναι καταδικασμένοι σε έναν ατελείωτο κύκλο φτώχειας. Τα εργαστήρια του MIT έχουν σχεδιάσει έναν πλήρως λειτουργικό υπολογιστή lap-top που μπορεί να πωληθεί αντί 100 δολαρίων, έτσι ώστε τα παιδιά στα φτωχά ή αναπτυσσόμενα κράτη να μπορούν να έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο.
Πρόκειται για έναν υπολογιστή με επεξεργαστή μόλις 500 megahertz, περιορισμένο λειτουργικό και μνήμη μόλις 1 gigabyte. Ο υπολογιστής λειτουργεί και σε συνθήκες έλλειψης ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς περιλαμβάνει ”μανιβέλα” που φορτίζει ενσωματωμένη μπαταρία, ενώ η σύνδεση στο Ιnternet θα είναι δυνατή μέσω ασύρματης κάρτας.
VoIP
Το Voice-over-Internet Protocol επιτρέπει την πραγματοποίηση τηλεφωνικών κλήσεων μέσω Ιnternet. Το κόστος σε σχέση με τις συμβατικές τηλεφωνικές κλήσεις είναι δραστικά χαμηλότερο. Ο λόγος που είναι τόσο φτηνό είναι ότι οι πάροχοι πρόσβασης στο Ιnternet οφείλουν να παράσχουν και το VoIP μαζί με την πρόσβαση στο Διαδίκτυο.
Ένα ακόμη πλεονέκτημα είναι ότι είναι κινητό: Το μόνο που χρειάζεται κάποιος είναι μια πρόσβαση στο Ιnternet για να κάνει μια τηλεφωνική κλήση από οπουδήποτε. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια μειονεκτήματα, όπως η ποιότητα και η αξιοπιστία της υπηρεσίας, τα οποία αναμένεται να επιλυθούν σύντομα. Το βασικότερο πρόβλημα, ωστόσο, είναι η αντιμετώπιση των συμφερόντων που υφίστανται στο υπάρχον καθεστώς, όπως οι εταιρίες τηλεπικοινωνιών, το επιχειρησιακό μοντέλο των οποίων θα δείχνει ξεπερασμένο, σαν το τραμ στον σύγχρονο αυτοκινούμενο κόσμο.
Βιολογικά μεταλλαγμένα προϊόντα
Μόλις δοκιμαστούν εργαστηριακά και σε βάθος χρόνου για τυχόν παρενέργειες στον ανθρώπινο οργανισμό σε πρώτη φάση, και σε δεύτερη φάση, ξεπεραστούν οι προκαταλήψεις της κοινής γνώμης, τα βιολογικά μεταλλαγμένα προϊόντα θα μπορούν να καλύψουν τις διατροφικές ανάγκες ολόκληρου του πλανήτη, σύμφωνα με τις αισιόδοξες προβλέψεις. Τα πλεονεκτήματα έναντι των φυσικών προϊόντων είναι αφενός η απεξάρτηση από τον κύκλο της καλλιέργειας, με συνέπεια τρεις και τέσσερις σοδειές στο έτος, αλλά και ο εμπλουτισμός εύκολα καλλιεργήσιμων και εμπορεύσιμων τροφών με δυσεύρετες βιταμίνες.
Ανακύκλωση
Παρά το γεγονός ότι η ανακύκλωση δεν αποτελεί νέα ανακάλυψη, ακόμη δεν έχει καταφέρει να πετύχει τους στόχους της, καθώς οι δυσκολίες που έχουν προκύψει τόσο στην αποδοχή και συμμόρφωση από τους πολίτες όσο και στο κόστος διαχείρισης έχουν αποδειχθεί μέχρι στιγμής ανυπέρβλητες. Ωστόσο, το μοντέλο της ανακύκλωσης που εφαρμόζεται στην Αυστραλία έχει οδηγήσει τους επιστήμονες στην αισιόδοξη εκτίμηση ότι έως το 2010 το 100% των οικιακών απορριμμάτων θα είναι ανακυκλώσιμα.
”Δεν είναι ουτοπία, είναι μια βάσιμη υπόθεση”, επισημαίνουν οι επιστήμονες στην Καμπέρα, την παγκόσμια πρωτεύουσα της ανακύκλωσης. Στην πόλη αυτή ανακυκλώνουν σχεδόν τα πάντα, καθώς μπροστά από κάθε πόρτα σπιτιού υπάρχουν 13 έγχρωμοι κάδοι. Αυτή τη στιγμή, ανακυκλώνεται ήδη το 98% των παραγόμενων οικιακών απορριμμάτων.
