Δίσεκτα έτη: Μια ημέρα (παράνοιας) παραπάνω

του Γιώργου Κόκουβα

Αν παντρευτείς μέσα σε δίσεκτο έτος, ο γάμος είναι καταδικασμένος να διαλυθεί. Επίσης, θα σου καεί το λάπτοπ, ο μπαμπούλας θα μετακομίσει στην ντουλάπα σου, δεκατρείς μαύρες γάτες θα σου γρατσουνίσουν το φρεσκογυαλισμένο σου καπό και η μέλλουσα πρώην σύζυγος θα σου κολλήσει χλαμύδια – για να μην αναφέρουμε την περίπτωση που είσαι Αιγόκερως, που δεν θα προλάβεις να ζήσεις τα επόμενα γενέθλιά σου, αφού ο κόσμος θα τελειώσει. Μην απορείς, υπάρχει η σκοτεινή αλλά καθ’ όλα λογική επιστημονική εξήγηση πίσω από όλα αυτά τα φαινόμενα. Το 2012 θα έχει μια επιπλέον ημέρα. Σατανικό.

Ξημέρωσε λοιπόν 2012, και οι προληπτικοί τρέμουν να μην τους απευθυνθεί πρόταση γάμου, οι εργένηδες κάνουν πάρτι, η εκκλησία φοβάται μήπως πέσουν αναδουλειές και ξεμείνει με τις ξενέρωτες βαφτίσεις και τα μνημόσυνα και οι λογικοί αυτού του κόσμου μένουμε να παρακολουθούμε τον παραλογισμό όσων ψάχνουν έναν αποδιοπομπαίο τράγο, εντοπίζοντάς τον στην 366η ημέρα του 2012.

Για όλα φταίει ο Ήλιος

…Αυτό το εγωκεντρικό, αναίσχυντο ουράνιο σώμα, που δεν προσαρμόζεται σε ένα concept το οποίο επινοήσαμε εμείς οι ίδιοι: τον ανθρώπινο χρόνο. Επειδή λοιπόν –χωρίς να μας ρωτήσει- αποφάσισε πως το ηλιακό έτος (ο χρόνος δηλαδή μιας πλήρους περιστροφής της Γης γύρω από αυτόν) θα διαρκεί 365 ημέρες συν έξι ώρες, κάθε τέσσερα χρόνια θα χανόταν μία ημέρα από τα ημερολόγια. Γι’ αυτό, κάποιος κάπου κάποτε –συγκεκριμένα ο Ιούλιος Καίσαρας- σκέφτηκε να προσθέτουμε μία επιπλέον ημέρα κάθε τετραετία.

Ένας Πάπας διάνθισε την ιδέα κάπου στον Μεσαίωνα, προτείνοντας να προστίθεται μία ημέρα σε κάθε έτος που διαιρείται με το τέσσερα, αλλά και με το 400. Κάπως έτσι, προκύπτει το απλούστατο παρακάτω σκεπτικό υπολογισμού ενός δίσεκτου έτους:

1.Ελέγχουμε το υπόλοιπο της ακέραιης διαίρεσης του έτους με το 4. Αν είναι μηδέν ελέγχουμε το υπόλοιπο της ακέραιης διαίρεσης του έτους με το 100. Αν αυτό το υπόλοιπο είναι διαφορετικό του μηδενός τότε το έτος είναι δίσεκτο.
2.Αν από τον έλεγχο 1 δεν προκύψει ότι το έτος είναι δίσεκτο ελέγχουμε το υπόλοιπο της ακέραιης διαίρεσης του έτους με το 400. Αν είναι μηδέν τότε το έτος είναι δίσεκτο, άσχετα από το αποτέλεσμα του ελέγχου 1.

Ή ακόμη πιο απλά, μπορούμε να υπολογίσουμε αν ένα έτος είναι δίσεκτο με τον εξής αλγόριθμο - ψευδοκώδικα:
«ΑΝ ΕΤΟΣ MOD 400 == 0 ΤΟΤΕ
είναιΔίσεκτο
ΑΛΛΙΩΣ ΑΝ ΕΤΟΣ MOD 100 == 0 ΤΟΤΕ
όχιΔίσεκτο
ΑΛΛΙΩΣ ΑΝ ΕΤΟΣ MOD 4 == 0 ΤΟΤΕ
είναιΔίσεκτο
ΑΛΛΙΩΣ
όχιΔίσεκτο
ΤΕΛΟΣ_ΑΝ»

Ή απλώς μπορούμε να συνεχίσουμε κανονικά την ζωή μας, γνωρίζοντας πως τα ημερολόγια είναι ανθρώπινο κατασκεύασμα, γι’ αυτό και μπορούν να ανασκευάζονται κατά βούληση –δική μας και όχι κάποιας διαβολικής δύναμης που βγαίνει παγανιά με το δρεπάνι κάθε χρονιά στην οποία έχει προγραμματιστεί Ολυμπιάδα.

Ένας χρόνος γρουσουζιάς

Ξαναγυρίζουμε για λίγο στα ρωμαϊκά χρόνια, οπότε και οι άνθρωποι άρχισαν να προσθέτουν σε κάθε τέταρτο έτος του ρωμαϊκού ημερολογίου μία ημέρα, η οποία μάλιστα ακολουθούσε την έκτη μέρα προ των Καλένδων του Μαρτίου, που έτσι μετριόταν δύο φορές, με αποτέλεσμα να ονομάζεται «bis sectus». Ή ελληνιστί, «δις έκτη».

Εν ολίγοις αυτή είναι η ετυμολογική ανάλυση του όρου «δίσεκτος». Επειδή όμως «δισ» με «δυσ» δεν απέχει πολύ, πολλοί Έλληνες έσπευσαν να αποδώσουν σε αυτά τα έτη αρνητικές ιδιότητες. Αυτή είναι η επικρατέστερη θεωρία καταγωγής του «γρουσούζικου» δίσεκτου έτους, που για κάποιο άγνωστο λόγο επικεντρώνεται στον θεσμό του γάμου. Αν δηλαδή αποφασίσεις να παντρευτείς έναν άντρα που έχει χτυπήσει τατουάζ «είμαι πολυγαμικός» στο κούτελο ή μια γυναίκα-σωσία του Χίτλερ με πεθερά-κλώνο του Πινοσέτ, θα φταίει για το επικείμενο διαζύγιο το ότι το έτος γάμου διαιρείται με το 4 και το 400. Ή το ότι λούστηκες Μεγάλη Παρασκευή ή το ότι μία πεταλούδα πέταξε στην Κίνα ή το ότι δεν πάτησες μόνο στο εσωτερικό των πλακών του πεζοδρομίου όπως ο Jack Nicholson στο «Καλύτερα δεν γίνεται».

Η εκδίκηση της ανύπαντρης

Επειδή κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις –το ίδιο και η ανθρώπινη δεισιδαιμονία- μπορεί οι Ελληνίδες νυμφομανείς να τα βάφουν μαύρα τα δίσεκτα έτη, αφού σύμφωνα με έρευνες ένας στους πέντε Έλληνες δεν ρισκάρει να παντρευτεί κατά την διάρκειά τους, αλλά οι Βρετανίδες και άλλες Ευρωπαίες που έχουν πιάσει μάκα πάνω στο ράφι, χαιρετίζουν με σαμπάνιες το 2012.

Αυτό γιατί, σύμφωνα με παλιό βρετανικό έθιμο, επιτρέπεται(!)στις γυναίκες να κάνουν πρόταση γάμου στους άνδρες κατά τα δίσεκτα έτη – και μάλιστα οι άνδρες δέχονται αναγκαστικά, αλλιώς πρέπει να τους πληρώσουν αποζημίωση. Η συμβολική σημασία του εθίμου στηρίζεται στο εξής ουμανιστικό σκεπτικό: Όπως τα δίσεκτα έτη εξισορροπούν την χρονική αρμονία του ηλιακού έτους, έτσι και οι θηλυκές προτάσεις γάμου εξισορροπούν την ανισότητα των δύο φύλων.

Κι αφού χιλιάδες ασπρουλιάρες Λονδρέζες ξεχύθηκαν με βέρες παραμάσχαλα για να αποσπάσουν τα «I do» των μεθυσμένων ή τσιφούταρων Εγγλέζων, κι αφού ο φεμινισμός δέχτηκε ένα ξεγυρισμένο χαστούκι πολύ πριν καούν τα πρώτα σουτιέν, η λαϊκή σοφία των Βρετανών έσπευσε να περιορίσει αυτό το δικαίωμα αποκλειστικά στην μία ημέρα που προστίθεται στον Φεβρουάριο, προφανώς γιατί οι υπάλληλοι των ληξιαρχείων θα έκαναν απεργία πείνας για απάνθρωπες συνθήκες υπερωριών.

Παιδιά ενός κατώτερου έτους

Είναι τέλη Άνοιξης προς αρχές Καλοκαιριού κάποιου έτους που προηγείται ενός δίσεκτου. Ο καλός καιρός, τα πρώτα μπάνια, τα πρώτα κοντομάνικα σας ανοίγουν την «όρεξη» και το κρεβάτι γνωρίζει μέρες δόξας. Εννιά μήνες μετά, ο Χειμώνας παίρνει την βαριά εκδίκησή του εις βάρος σας, στο πρόσωπο του νεογέννητου παιδιού σας, επιτρέποντάς του να έρθει στον κόσμο στις 29 Φεβρουαρίου. Πίσω από το φυλλαράκι του πατροπαράδοτου ημερολογίου με τα στιχάκια και τις παροιμίες γράφει «Καλά να πάθεις».

Απευθύνεται φυσικά στο βρέφος, το οποίο μεγαλώνοντας θα βλέπει τους συμμαθητές του να περιμένουν με ανυπομονησία κάθε χρόνο την ημέρα των γενεθλίων τους για να σβήσουν κεράκια, να φάνε τυροπιτάκια και να βλαστημήσουν όταν αντιληφθούν πως τα περισσότερα δώρα είναι βιβλία, ενώ εκείνο θα μένει βουβό, αποκτώντας το πρώτο παιδικό τραύμα όταν τον ρωτούν «πότε είναι τα γενέθλιά σου;»

Αυτά τα παιδιά από την άλλη μπορούν να βρουν καταφύγιο στην ατάκα «είμαι ξεχωριστός, έχω γενέθλια κάθε τέσσερα χρόνια», όσο τα υπόλοιπα πιτσιρίκια ψάχνουν το κεφάλι του για εξωγήινες κεραίες και γρανάζια. Τα πρώτα όμως, δεν θα έχουν και άδικο: Γεννήθηκαν σε μία αξιοσημείωτη ημερομηνία. Που δεν παύει όμως να είναι μία ημέρα όπως όλες οι άλλες.

Έλα όμως που οι ανθρώπινοι θεσμοί συνεχίζουν να διαιωνίζουν την δαιμονοποίηση τέτοιων περιπτώσεων! Ξέρατε για παράδειγμα ότι πολλά κράτη και η γραφειοκρατία τους μέχρι και τις μέρες μας δεν αναγνωρίζουν την 29η Φεβρουαρίου ως επίσημη ημέρα, με αποτέλεσμα άνθρωποι γεννημένοι εκείνη την ημέρα να συναντούν προβλήματα όταν ζητούν πιστοποιητικά, άδειες οδήγησης και λοιπά επίσημα έγγραφα; Αλλά στο κάτω-κάτω, οι ίδιοι φταίνε. Ας περίμεναν μια μέρα παραπάνω μέσα στον αμνιακό σάκο. Ανυπόμονοι Ιχθείς.