Ζήλια: Τα πράσινα ανθρωπάκια και ο δρόμος προς την έξοδο (του μυαλού σας)

Ξέρουμε ότι διαβάζετε αυτό το κείμενο από «απλή περιέργεια», γιατί εσείς «δεν ζηλεύετε». Κανείς μας άλλωστε «δεν ζηλεύει». Κανείς δε θεωρεί τον εαυτό του ζηλιάρη, ακριβώς όπως κανείς δε θεωρεί τον εαυτό του ρατσιστή, και κανέναν δε θα ακούσετε σε συζητήσεις να υποστηρίζει τις τρέλες και τις υπερβολές που –παραδεχτείτε το– όλοι έχουμε κάνει από ζήλια σε μία τουλάχιστον σχέση στη ζωή μας ως απόλυτα λογική συμπεριφορά. Λογική συμπεριφορά, άλλωστε, είναι μόνο η δική μας. Η οποία σε καμία περίπτωση –να τονιστεί– δεν είναι ζήλια. Τα είπαμε αυτά.

Για την περίπτωση που κάποιος γνωστός σας τα χρειαστεί, ακολουθούν μερικά βασικά tips για τις αιτίες ύπαρξης, την αντιμετώπιση και το fair play της αθεράπευτης ζήλιας. Του γνωστού σας, πάντα. Κι εμείς από γνωστούς τα μάθαμε. Δεν ζηλεύουμε.

Εντοπίστε τα αίτια της ζήλιας
Όσο κι αν το ισχυρίζεται ο «γνωστός σας», το φταίξιμο δεν είναι πάντα του άλλου. Σαφώς, μπορεί το κοινωνικό του χαρακτήρα του, το βεβαρυμμένο ιστορικό του ή οι μεικτών φύλων παρέες του να καθιστούν το έτερον ήμισυ στα μάτια του ομάδα υψηλού κινδύνου απιστίας. Δε σημαίνει, όμως, αυτό ότι είναι και απαραίτητα δικαιολογημένη η ανησυχία του, ούτε είναι αυτός ο μοναδικός λόγος για τον οποίο μπορεί κάποιος να ζηλεύει.

Από την απευκταία εμπειρία ενός προηγούμενου συντρόφου που τον απάτησε –τον γνωστό σας, πάντα– και την εγγενή ανασφάλεια του χαρακτήρα του μέχρι τον πεσιμισμό του και την πρακτική που οι ψυχολόγοι ονομάζουν «προβολή» –έχει ο ίδιος την τάση να φλερτάρει και να είναι άστατος σα χαρακτήρας, οπότε πιστεύει το ίδιο για τον/ τη σύντροφό του– οι λόγοι είναι πολλοί, και εντελώς διαφορετικοί σε κάθε περίπτωση. Όσο νωρίτερα εντοπιστούν τόσο ευκολότερα θα μπορέσει να αντιμετωπίσει το συναίσθημα που τον βασανίζει.

Συζητήστε τα
Έστω πως καταλήξατε ότι ο λόγος για τον οποίο ο «γνωστός σας» ζηλεύει είναι ο δικός του χαρακτήρας και όχι αυτός του/ της συντρόφου του. Είναι, για παράδειγμα, ο ίδιος «παίκτης» ή ανασφαλής. Σε αυτήν την περίπτωση, την «ψυχανάλυση», ήτοι την αποστολή να τον λογικεύσουν, καλούνται να αναλάβουν οι φίλοι του, σε αντίθεση με την περίπτωση που η ζήλια του οφείλεται στο χαρακτήρα του/ της συντρόφου του. Αν, για παράδειγμα, αυτό που τον κάνει να ανησυχεί είναι το παρελθόν, οι παρέες ή η κοινωνικότητα του άλλου, η σχετική συζήτηση μαζί του –και όχι με όλον τον υπόλοιπο κόσμο– είναι που θα τον βοηθήσει περισσότερο απ’ όσο θα φανταζόταν κανείς.

Αντιμετωπίστε τους φόβους σας
Στην αρχή μιας σχέσης, οι περισσότεροι ζηλεύουμε γιατί δεν έχουμε αποκτήσει ακόμη την οικειότητα που οδηγεί με μεγάλα βήματα στην απομυθοποίηση του άλλου. Οι παιδικοί φίλοι, οι κολλητοί και οι συνάδελφοι του/ της συντρόφου μας –με την έμφαση να βαραίνει εκείνους του δικού μας φύλου– δεν είναι η βαρετή παρέα με την οποία θα αρνούμαστε να βγούμε ένα χρόνο αργότερα, αλλά οι αναμφισβήτητα συναρπαστικοί άνθρωποι που αποκλείεται να βλέπουν μόνο φιλικά τον εξίσου συναρπαστικό σύντροφό μας. Μέχρι τη στιγμή που αποφασίζουμε να τους γνωρίσουμε, και είτε διαπιστώνουμε ότι είναι εξαιρετικά συνηθισμένοι και ακίνδυνοι, είτε τους συμπαθούμε τόσο –αφού διαπιστώσουμε ότι είναι ακίνδυνοι– που γίνονται και δικοί μας φίλοι. Σε κάθε περίπτωση, παύουμε να τους ζηλεύουμε.

Μπείτε στη θέση του θύματος
Η συμβουλή εδώ είναι «σκέψου πώς θα αισθανόσουν εσύ αν ο/ η σύντροφός σου σού έκανε διαρκώς σκηνές». Πηγαίνοντάς την ένα βήμα παραπέρα, εσείς θα πείτε στον «γνωστό σας» που ζηλεύει όχι να σκεφτεί, γιατί κανενός η φαντασία δε φτάνει τον παραλογισμό της συμπεριφοράς του, αλλά να ζητήσει από κάποιον –κατά προτίμηση τον/ τη σύντροφό του, αλλά και ένα φίλο αν δε θέλει να παραδεχτεί στο έτερον ήμισυ ότι η περίπτωσή του είναι τόσο σοβαρή– να εφαρμόσει επί μία εβδομάδα τη δική του τακτική.

Να του τηλεφωνεί ανά δίωρο για να μάθει πού είναι, με ποιον και τι έκανε στο χρόνο που μεσολάβησε από το προηγούμενο τηλεφώνημα, να σουφρώνει τα χείλη και να ζητά ενοχλημένος λεπτομέρειες κάθε φορά που αναφέρεται γυναικείο ή ανδρικό αντίστοιχα όνομα στη συζήτηση, να μουτρώνει και να κάνει σκηνή κάθε φορά που πλησιάζει άτομο του αντίθετου φύλου. Αν δεν καταλάβει, ή προσποιηθεί ότι δεν καταλαβαίνει, πως είναι όχι μόνο ενοχλητικό αλλά και ταπεινωτικό να βρίσκεσαι διαρκώς υπό ανάκριση, μπορείτε να αρχίσετε να υποψιάζεστε ότι μιλάμε για ανίατη περίπτωση. Παρ’ όλα αυτά…

Αφήστε το χρόνο να περάσει
Ανάμεσα σε όλα εκείνα που γιατρεύει είναι και η ζήλια. Όσο ανίατη κι αν μοιάζει, όσο κι αν δυσκολεύεστε να το πιστέψετε, σε μερικά χρόνια ο «γνωστός σας» θα ξεπεράσει –δυστυχώς γενικά, αλλά ευτυχώς για τη συγκεκριμένη περίπτωση– τον έρωτα των πρώτων ημερών. Το έτερον του ήμισυ δε θα είναι πια ο πιο απίστευτος άνθρωπος του κόσμου που κάθε ζωντανό πλάσμα θα ήθελε για σύντροφο. Κι η ζήλια του, αν δεν έχει εξαφανιστεί τελείως, θα έχει στριμωχτεί σε σχεδόν λογικά πλαίσια. Υπάρχει, βέβαια, και το ιδανικό σενάριο στο οποίο ο σύντροφος που βρίσκεται στη θέση του θύματος αποδεικνύει στον ζηλιάρη ότι δεν έχει κανένα λόγο να ζηλεύει. Κι εκείνος με τον καιρό το εμπεδώνει. Σχεδόν πολύ καλό για να είναι αληθινό. Αλλά συμβαίνει.

Μέχρι τότε… Δείτε το σαν κομπλιμέντο
Ο/η σύντροφος του «γνωστού σας» είναι άτομο άξιο θαυμασμού. Πείτε του ότι αντί να ανοίγει καυγά κάθε φορά που κάποιος τον/ την κοιτάζει μπορεί να σκέφτεται ότι εκείνος/η κοιμάται στο κρεβάτι του και κανενός άλλου. Και να αισθάνεται περήφανος γι’ αυτό. Και για το γεγονός ότι δε ζηλεύει.

Η.Κ.