Ζαγορά: Η μαγεία μένει... πίσω απ' το βουνό

της Ηρώς Κουνάδη

Τελευταία ανανέωση: 23 Νοεμβρίου 2009 
Αιωνόβια πλατάνια. Τρεχούμενα νερά. Διώροφα αρχοντικά. Παραδοσιακά καφενεία. Ό,τι ξέρετε για το Πήλιο είναι εδώ –αλλά ταυτόχρονα λείπει. Μακριά από το trend της Πορταριάς και τη διακριτική μεν επιτήδευση δε της Βυζίτσας, η Ζαγορά είναι αυθεντικά πηλιορείτικη –αλλά για τον εαυτό της, όχι για τους άλλους. Πανέμορφη χωρίς να είναι φτιαγμένη και παραδοσιακή χωρίς να κάνει την παράδοση σημαία, είναι όλα όσα περιμένετε από ένα χωριό που δε χρειάζεται Jacuzzi και spa για να πείσει κανέναν πως είναι ωραία τα weekends «στο χωριό».

Το αντιλαμβάνεσαι ήδη από την πρώτη στροφή μετά τα Χάνια: στο φιδωτό δρόμο που ξετυλίγεται μπροστά σου, πλαισιωμένος από καταπράσινες πλαγιές και πέτρινες κρήνες με το καλύτερο νερό στον κόσμο, οι ταμπέλες που διαφημίζουν πολυτελείς ξενώνες και δωμάτια με τζάκι όσο πάνε και λιγοστεύουν. Μέχρι που μένεις εσύ, οι καστανιές και ο ήχος του νερού που τρέχει. Και οι στροφές. Για λίγο ακόμα.

Ζαγορά σε κάποιες σλάβικες διαλέκτους σημαίνει πίσω απ’ το βουνό. Γι’ αυτό, εκεί κάπου μετά την εκατοστή στροφή, έχεις αρχίσει να απογοητεύεσαι που δεν τη βλέπεις –για την ακρίβεια, που δε βλέπεις τίποτα πέρα από το πράσινο του βουνού και το γαλάζιο του Αιγαίου. Γιατί βρίσκεται, όντως, πίσω απ’ το βουνό, κρυμμένη από τα αδιάκριτα βλέμματα όλων, πλην αυτών που θα πάρουν την απόφαση και θα μπουν στον κόπο να την αναζητήσουν. Αυτούς –και μόνο– θα ανταμείψει, κάπως σαν την καβαφική Ιθάκη. Οι υπόλοιποι δε θα τη δουν καν.

Όταν τελικά την αντικρίζεις, έχεις πλησιάσει πολύ. Κι αυτό που διακρίνεις μοιάζει με τέσσερα διαδοχικά χωριά, κρεμασμένα επάνω από το σημείο όπου η θάλασσα τείνει στο άπειρο. Στεριά στον ορίζοντα δεν υπάρχει, κι αυτό συνεπάγεται δύο πράγματα: πρώτον ότι αισθάνεσαι σα να βρέθηκες ξαφνικά στην άκρη του κόσμου και δεύτερον ότι αν ξυπνήσεις πολύ νωρίς το πρωί ή, ακόμα καλύτερα, δεν κοιμηθείς καθόλου –ναι, γίνεται κι αυτό– θα δεις τον ήλιο να αναδύεται μέσα από τη θάλασσα.

Τα τέσσερα διαδοχικά χωριά είναι στην πραγματικότητα οι τέσσερις συνοικίες –Αγία Κυριακή, Αγία Παρασκευή, Άγιος Γεώργιος και Σωτήρα, από τα ονόματα των εκκλησιών της καθεμιάς– που συναποτελούν το μεγαλύτερο χωριό του Πηλίου. Αυτός είναι, κατά πάσα πιθανότητα, και ο βασικότερος λόγος για τον οποίο η Ζαγορά δίνει την εντύπωση πως δεν έχει ανάγκη να προσελκύσει τουρισμό για να αποκτήσει ζωή: αν βρισκόσουν εδώ μια χειμωνιάτικη Τρίτη με χιόνι στο μισό μέτρο, η εικόνα που θα αντίκριζες θα απείχε πολύ από την ερημιά που αποπνέουν άλλα ορεινά χωριά χωρίς τους επισκέπτες τους.

Ακριβώς στη μέση της κεντρικής πλατείας, ή Πλατείας Αγίου Γεωργίου, ένας υπεραιωνόβιος πλάτανος, με το γιγάντιο κορμό του, δίνει το… γεωγραφικό του στίγμα και σου θυμίζει ότι βρίσκεσαι ακόμα στο Πήλιο, στην περίπτωση που δεν το έχουν κάνει οι χαρακτηριστικές γκρι πηλιορείτικες πλάτες που πατάς. Γύρω του, παραδοσιακά καφενεία βγάζουν τραπεζάκια στη σκιά του, μικρά μπαράκια ξενυχτούν περιμένοντας το υπερθέαμα της ανατολής και λιθόκτιστα καλντερίμια ξεκινούν προς την καρδιά του χωριού. Το οποίο (σημειώστε πως) αν δεν το περπατήσεις, απλά θα το έχεις χάσει.

Επιβλητικά αρχοντικά, περίτεχνες πέτρινες βρύσες και εντυπωσιακά δημόσια κτίρια μαρτυρούν τη μακραίωνη ιστορία του χωριού, που, προφυλαγμένο φύσει και θέσει από κάθε επίδοξο κατακτητή, αναπτύχθηκε πνευματικά, εμπορικά και οικονομικά και έγινε, για ένα διάστημα, η πρωτεύουσα του Πηλίου. Επάνω στην πλατεία, η βιβλιοθήκη της Ζαγοράς, που χρονολογείται από τον 18ο αιώνα, φιλοξενεί στα ράφια της περί τους 3.000 τόμους, χάρτες και έγγραφα του 17ου και 18ου αιώνα και αποτελεί, μαζί με το Ελληνομουσείο –το παλαιότερο σχολείο του Πηλίου, στο δρόμο προς το Χορευτό, όπου μαθήτευσε μεταξύ άλλων και ο Ρήγας Φεραίος– ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της περιοχής.

Αφού περάσεις λίγη –ή περισσότερη, ανάλογα με το πόσο φανατισμένος ιστοριοφίλ είσαι– ώρα εδώ, θα χαθείς στα δαιδαλώδη δρομάκια που ενώνουν τις γειτονιές μεταξύ τους, θα αφήσεις το βλέμμα να περιπλανηθεί μέχρι τη θάλασσα, θα θαυμάσεις επιβλητικά αρχοντικά και «ήσυχα», πλην χαριτωμένα, μικρότερα σπιτάκια. Θα πιάσεις κουβέντα στο δρόμο, θα καθίσεις για ελληνικό καφέ ή τσίπουρο σε ζεστά καφενεδάκια και θα συνεχίσεις να περπατάς παρατηρώντας για μία ακόμα φορά ότι δε βλέπεις πουθενά μαγαζάκια με σουβενίρ και τοπικά προϊόντα με φανταχτερές βιτρίνες. Γι’ αυτό το αγαπάς, τελικά, αυτό το χωριό: γιατί δεν είναι τουριστοκεντρικό.

Όταν χορτάσεις βόλτες στις γειτονιές του χωριού, ανηφορίζεις ή κατηφορίζεις τον κεντρικό δρόμο για να βρεθείς στο Πουρί, το μικρό χωριουδάκι με την ωραιότερη θέα της περιοχής, ή στο Χορευτό, την εντυπωσιακή αμμουδερή παραλία με τα καταγάλανα νερά που ακουμπούν τη γραμμή του ορίζοντα. Στην πρώτη περίπτωση, σκαρφαλώνεις τα σκαλιά της κεντρικής πλατείας, που απλώνεται αμφιθεατρικά σε τρία επίπεδα, μέχρι το ψηλότερο σημείο της, για να χαζέψεις από ψηλά το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου να δένει αρμονικά με το βαθυπράσινο του βουνού, που διακόπτεται μόνο από μερικά πέτρινα σπιτάκια, με καμινάδες που αχνίζουν. Κατεβαίνοντας, κάνεις μια στάση στο αυτοσχέδιο μαγαζάκι – έκθεση κεραμικών της Τζέμα και του συζύγου της για να χαζέψεις μοναδικές δημιουργίες προσπαθώντας –και μάλλον μη καταφέρνοντας– να αντισταθείς στον πειρασμό των «σουβενίρ».

Περιπλανιέσαι λίγο ακόμα στα δρομάκια της περιοχής. Ανάμεσα σε μηλιές, καστανιές και πλατάνια. Ακούγοντας στο βάθος κελάρυσμα νερού, μυρίζοντας ξύλο που καίγεται σε κάποιο σπίτι. Αγγίζοντας, σχεδόν, τον ουρανό, που βρίσκεται στη μικρότερη δυνατή απόσταση από τη θάλασσα. Ή τουλάχιστον έτσι φαίνεται, από εδώ επάνω. Όταν βραδιάσει επιστρέφεις στη Ζαγορά. Χορεύεις σε ένα μπαράκι στην πλατεία. Κι όταν βγαίνεις, ο ήλιος αναδύεται από τη θάλασσα. Τόσο απλά, τόσο μαγικά. Έτσι όπως σου φαίνονται όλα σε αυτό το χωριό. Έτσι μάλλον είναι.

Πού θα μείνετε
Η Ζαγορά δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τις προτάσεις διαμονής των πιο κοσμοπολίτικων χωριών του Πηλίου –πέραν ίσως των κάπως τσιμπημένων τιμών τους. Από τις καλύτερες επιλογές, το Αρχοντικό Πρίγκου προσφέρει μοναδικά διακοσμημένα δωμάτια, σε παραδοσιακό ύφος, με όλες τις απαραίτητες παροχές και ανέσεις και με έξτρα μπόνους ένα κουκλίστικο σαλονάκι με τζάκι και κοινόχρηστη κουζίνα, στην οποία μπορείτε να φτιάξετε καφέ και τσάι όλη μέρα. Οι τιμές για το δίκλινο δωμάτιο ξεκινούν από 80 ευρώ, με πλούσιο πρωινό. Λίγο ακριβότερο, αλλά εξίσου εντυπωσιακό, και το Αρχοντικό Στάμου με τα ιδιαίτερα προσεγμένα, ρομαντικά δωμάτιά του να ξεκινούν από 80 ευρώ με παραδοσιακό πρωινό.

Πού θα φάτε
Είναι σχεδόν άγραφο νόμος στο Πήλιο, και, εννοείται, ισχύει και εδώ: παντού. Δεν υπάρχει περίπτωση να βγείτε δυσαρεστημένοι από εστιατόριο στη Ζαγορά. Αν, τώρα, επιμένετε για προτάσεις, δοκιμάστε οπωσδήποτε κρασάτο αγριογούρουνο, μελιτζάνα γεμιστή με τέσσερα τυριά και τους καλύτερους κολοκυθοκεφτέδες που φάγατε ποτέ στο Μεϊντάνι, και κοκκινιστό μοσχαράκι και χοιρινό α λα κρεμ στα Οινομαγειρέματα. Για καφεδάκι και ελαφριά σνακ σε cozy περιβάλλον αναζητήστε το ολοκαίνουριο Λημέρι, ενώ για ποτό αργά ανεβείτε στην πλατεία και ακολουθήστε τη μουσική. Θα σας οδηγήσει σωστά.