Υπέροχα χωριουδάκια στις όχθες ποταμιών
Παραδόξως για μια χώρα σαν την Ελλάδα, δεν είναι πολλά τα χωριά μας που διασχίζονται από ποτάμια. Αυτό όμως δε σημαίνει και πως δεν υπάρχουν.
της Ηρώς Κουνάδη
Πόλεις χτισμένες στις όχθες ποταμών υπάρχουν κάμποσες στην Ελλάδα (η Ξάνθη, η Βέροια, η Καλαμάτα, τα Τρίκαλα για να αναφέρουμε μόνο μερικές). Δεν ισχύει, παραδόξως, το ίδιο για τα χωριά. Παρ’ όλα αυτά, ψάξαμε και βρήκαμε πέντε χωριουδάκια χάρμα οφθαλμών, χτισμένα πάνω ή έστω δίπλα σε ποτάμια, για να χαζέψεις μαζί μας τις καρτποσταλικές εικόνες τους… μέχρι να κανονίσεις την επόμενη εκδρομή σου.
Η Βωβούσα στα Ζαγοροχώρια
Στο λιγότερο κοσμοπλημμυρισμένο κομμάτι των Ζαγοροχωρίων, το Ανατολικό, που μπορεί να μην έχει την φήμη αλλά έχει τη χάρη, η Βωβούσα είναι, θα σου πουν πολλοί, το μοναδικό ελληνικό χωριό που είναι χτισμένο επάνω στις όχθες ποταμού. Δεν είναι ρυάκι αυτό που τη διασχίζει, είναι η αυτού μεγαλειότητα ο Αώος, το μεγαλύτερο ποτάμι της Ηπείρου, το οποίο περνά από το κέντρο του γλυκύτατου χωριού, όχι λίγο πιο έξω/ εδώ παραδίπλα/ μια πεζοπορία δρόμος.
Τις δύο όχθες του στεφανώνει από το 1748 ένα υπέροχο μονότοξο γεφύρι, δεξιά κι αριστερά του οποίου απλώνονται τα πέτρινα σπιτάκια του χωριού με τις κεραμιδένιες στέγες τους να σπάνε με κόκκινες πινελιές τη συμφωνία του πράσινου τοπίου που τα αγκαλιάζει.
Η Αλωνίσταινα στην Αρκαδία
Ένα από τα λιγότερο διάσημα χωριά του Μαινάλου, η μικρή γλυκύτατη Αλωνίσταινα είναι σκαρφαλωμένη στο ιλιγγιώδες υψόμετρο των 1200 μέτρων, ακριβώς στο σημείο που αρχίζει το ελατοδάσος που σκεπάζει το βουνό. Από το κέντρο του χωριού, πλάι στα δύο ταβερνάκια του που σερβίρουν λαχταριστή τοπική κουζίνα, περνά ένα μικρό ποταμάκι, ο Ελισσών, το όνομα του οποίου είχε και ο αρχαίος οικισμός που βρισκόταν πιθανότατα στη θέση του σημερινού χωριού.
Το σημερινό χωριό, που λες, είναι γεμάτο πέτρινα αρχοντικά με τοξωτές καμάρες, χάρη στα οποία ανακηρύχθηκε διατηρητέος οικισμός. Είναι επίσης η ιδιαίτερη πατρίδα της μητέρας του Κολοκοτρώνη, Ζαμπίας Κωτσάκη, η οποία είναι θαμμένη εδώ –το μνημείο της δεσπόζει στο κέντρο του χωριού. Αν ακολουθήσεις τη διαδρομή από την Αλωνίσταινα προς τη Βυτίνα, ο δρόμος θα σε φέρει στο Διάσελο με την φαντασμαγορική του θέα, ό,τι κοντινότερο έχει το Μαίναλο σε παρατηρητήριο.
Οι Ποταμοί της Δράμας
Θα ακούσεις τους γηραιότερους κατοίκους του να το λένε και Μπόροβο. Είναι ένα χωριουδάκι χτισμένο στους πρόποδες του Φαλακρού, επάνω στην όχθη του ποταμού Δεσπάτη, λίγο πριν το σημείο όπου αυτός ενώνει τα νερά του με τον Νέστο. Κι επειδή δύο ποτάμια γύρω από ένα χωριό δεν είναι αρκετά, βάλε στην εξίσωση και τον χείμαρρο της Μελισσόμανδρας, που διασταυρώνεται κι αυτός με τον Δεσπάτη σε ένα σημείο τέλειο για πικνίκ, με ξύλινα τραπεζάκια, λιθόστρωτες διαδρομές και γεφυράκια πάνω από τρεχούμενα νερά –θα το βρεις στους χάρτες ως Άγιο Ραφαήλ, από το ομώνυμο ξωκλήσι που είναι χτισμένο εδώ.
Και βέβαια έχουμε και λίμνη: Την τεχνητή λίμνη που δημιουργήθηκε από την κατασκευή του φράγματος του Θησαυρού, για να ολοκληρωθεί το υδάτινο καρέ.
Το Καστόρι του Ταΰγετου
Ένα από τα χωριουδάκια της βυζαντινής Στράτας του Μυστρά, το κουκλίστικο Καστόρι είναι χτισμένο δυο βήματα από το φαντασμαγορικό φαράγγι που διασχίζει ο ποταμός Κάστορας –εξ ου και το όνομά του. Το Μαρμαρογέφυρο, στην άκρη του χωριού, στεφανώνει τις δυο όχθες του, και είναι το σημείο από το οποίο ξεκινούν (ή στο οποίο καταλήγουν) οι περισσότερες πεζοπορίες στο φαράγγι.
Και το ίδιο το χωριό, όμως, είναι ένα χάρμα οφθαλμών, με τα πέτρινα αρχοντικά του που σκεπάζονται από κόκκινες κεραμιδοσκεπές και στολίζονται με χρωματιστά παραθυρόφυλλα και τοξωτές αυλόπορτες, και τα ταβερνάκια του που σερβίρουν τοπική κουζίνα και φημισμένη ποταμίσια πέστροφα, η οποία εκτρέφεται επίσης εδώ κοντά, στις κρυστάλλινες πηγές του Αγίου Μάμα, που αξίζουν οπωσδήποτε μια επίσκεψη.
Η Γαλάνη της Ξάνθης
Ακριβώς στο σημείο που ξεκινούν οι χιλιοτραγουδισμένοι μαιανδρισμοί του Νέστου, βρίσκεται η Γαλάνη -ένα θρακιώτικο χωριουδάκι και ιδανική βάση για τις εξορμήσεις σου στον Νέστο, οι όχθες του οποίου απέχουν ελάχιστα από το κέντρο του χωριού. Στους διπλανούς Τοξότες, άλλωστε, έχουν τη βάση τους πολλές από τις ομάδες που διοργανώνουν δραστηριότητες στο ποτάμι, ενώ η δέκα χιλιομέτρων διαδρομή που ξεκινά από τη Γαλάνη και καταλήγει στο παρατηρητήριο του Νέστου είναι σχεδόν τόσο όμορφη όσο και η θέα από εκεί ψηλά στο τέρμα της.
Κι επειδή καλό το ρομάντζο αλλά με τόσες βόλτες κάποια στιγμή θα πεινάσεις, δεν μπορεί, σημείωσε πως το ταβερνάκι απέναντι από τον σιδηροδρομικό σταθμό της Γαλάνης, που λέγεται Τέμπη Νέστου, έχει κορυφαία σχάρα και αξίζει οπωσδήποτε μια δοκιμή.
Πόλεις χτισμένες στις όχθες ποταμών υπάρχουν κάμποσες στην Ελλάδα (η Ξάνθη, η Βέροια, η Καλαμάτα, τα Τρίκαλα για να αναφέρουμε μόνο μερικές). Δεν ισχύει, παραδόξως, το ίδιο για τα χωριά. Παρ’ όλα αυτά, ψάξαμε και βρήκαμε πέντε χωριουδάκια χάρμα οφθαλμών, χτισμένα πάνω ή έστω δίπλα σε ποτάμια, για να χαζέψεις μαζί μας τις καρτποσταλικές εικόνες τους… μέχρι να κανονίσεις την επόμενη εκδρομή σου.
Η Βωβούσα στα Ζαγοροχώρια
Στο λιγότερο κοσμοπλημμυρισμένο κομμάτι των Ζαγοροχωρίων, το Ανατολικό, που μπορεί να μην έχει την φήμη αλλά έχει τη χάρη, η Βωβούσα είναι, θα σου πουν πολλοί, το μοναδικό ελληνικό χωριό που είναι χτισμένο επάνω στις όχθες ποταμού. Δεν είναι ρυάκι αυτό που τη διασχίζει, είναι η αυτού μεγαλειότητα ο Αώος, το μεγαλύτερο ποτάμι της Ηπείρου, το οποίο περνά από το κέντρο του γλυκύτατου χωριού, όχι λίγο πιο έξω/ εδώ παραδίπλα/ μια πεζοπορία δρόμος.
Τις δύο όχθες του στεφανώνει από το 1748 ένα υπέροχο μονότοξο γεφύρι, δεξιά κι αριστερά του οποίου απλώνονται τα πέτρινα σπιτάκια του χωριού με τις κεραμιδένιες στέγες τους να σπάνε με κόκκινες πινελιές τη συμφωνία του πράσινου τοπίου που τα αγκαλιάζει.
Η Αλωνίσταινα στην Αρκαδία
Ένα από τα λιγότερο διάσημα χωριά του Μαινάλου, η μικρή γλυκύτατη Αλωνίσταινα είναι σκαρφαλωμένη στο ιλιγγιώδες υψόμετρο των 1200 μέτρων, ακριβώς στο σημείο που αρχίζει το ελατοδάσος που σκεπάζει το βουνό. Από το κέντρο του χωριού, πλάι στα δύο ταβερνάκια του που σερβίρουν λαχταριστή τοπική κουζίνα, περνά ένα μικρό ποταμάκι, ο Ελισσών, το όνομα του οποίου είχε και ο αρχαίος οικισμός που βρισκόταν πιθανότατα στη θέση του σημερινού χωριού.
Το σημερινό χωριό, που λες, είναι γεμάτο πέτρινα αρχοντικά με τοξωτές καμάρες, χάρη στα οποία ανακηρύχθηκε διατηρητέος οικισμός. Είναι επίσης η ιδιαίτερη πατρίδα της μητέρας του Κολοκοτρώνη, Ζαμπίας Κωτσάκη, η οποία είναι θαμμένη εδώ –το μνημείο της δεσπόζει στο κέντρο του χωριού. Αν ακολουθήσεις τη διαδρομή από την Αλωνίσταινα προς τη Βυτίνα, ο δρόμος θα σε φέρει στο Διάσελο με την φαντασμαγορική του θέα, ό,τι κοντινότερο έχει το Μαίναλο σε παρατηρητήριο.
Οι Ποταμοί της Δράμας
Θα ακούσεις τους γηραιότερους κατοίκους του να το λένε και Μπόροβο. Είναι ένα χωριουδάκι χτισμένο στους πρόποδες του Φαλακρού, επάνω στην όχθη του ποταμού Δεσπάτη, λίγο πριν το σημείο όπου αυτός ενώνει τα νερά του με τον Νέστο. Κι επειδή δύο ποτάμια γύρω από ένα χωριό δεν είναι αρκετά, βάλε στην εξίσωση και τον χείμαρρο της Μελισσόμανδρας, που διασταυρώνεται κι αυτός με τον Δεσπάτη σε ένα σημείο τέλειο για πικνίκ, με ξύλινα τραπεζάκια, λιθόστρωτες διαδρομές και γεφυράκια πάνω από τρεχούμενα νερά –θα το βρεις στους χάρτες ως Άγιο Ραφαήλ, από το ομώνυμο ξωκλήσι που είναι χτισμένο εδώ.
Και βέβαια έχουμε και λίμνη: Την τεχνητή λίμνη που δημιουργήθηκε από την κατασκευή του φράγματος του Θησαυρού, για να ολοκληρωθεί το υδάτινο καρέ.
Το Καστόρι του Ταΰγετου
Ένα από τα χωριουδάκια της βυζαντινής Στράτας του Μυστρά, το κουκλίστικο Καστόρι είναι χτισμένο δυο βήματα από το φαντασμαγορικό φαράγγι που διασχίζει ο ποταμός Κάστορας –εξ ου και το όνομά του. Το Μαρμαρογέφυρο, στην άκρη του χωριού, στεφανώνει τις δυο όχθες του, και είναι το σημείο από το οποίο ξεκινούν (ή στο οποίο καταλήγουν) οι περισσότερες πεζοπορίες στο φαράγγι.
Και το ίδιο το χωριό, όμως, είναι ένα χάρμα οφθαλμών, με τα πέτρινα αρχοντικά του που σκεπάζονται από κόκκινες κεραμιδοσκεπές και στολίζονται με χρωματιστά παραθυρόφυλλα και τοξωτές αυλόπορτες, και τα ταβερνάκια του που σερβίρουν τοπική κουζίνα και φημισμένη ποταμίσια πέστροφα, η οποία εκτρέφεται επίσης εδώ κοντά, στις κρυστάλλινες πηγές του Αγίου Μάμα, που αξίζουν οπωσδήποτε μια επίσκεψη.
Η Γαλάνη της Ξάνθης
Ακριβώς στο σημείο που ξεκινούν οι χιλιοτραγουδισμένοι μαιανδρισμοί του Νέστου, βρίσκεται η Γαλάνη -ένα θρακιώτικο χωριουδάκι και ιδανική βάση για τις εξορμήσεις σου στον Νέστο, οι όχθες του οποίου απέχουν ελάχιστα από το κέντρο του χωριού. Στους διπλανούς Τοξότες, άλλωστε, έχουν τη βάση τους πολλές από τις ομάδες που διοργανώνουν δραστηριότητες στο ποτάμι, ενώ η δέκα χιλιομέτρων διαδρομή που ξεκινά από τη Γαλάνη και καταλήγει στο παρατηρητήριο του Νέστου είναι σχεδόν τόσο όμορφη όσο και η θέα από εκεί ψηλά στο τέρμα της.
Κι επειδή καλό το ρομάντζο αλλά με τόσες βόλτες κάποια στιγμή θα πεινάσεις, δεν μπορεί, σημείωσε πως το ταβερνάκι απέναντι από τον σιδηροδρομικό σταθμό της Γαλάνης, που λέγεται Τέμπη Νέστου, έχει κορυφαία σχάρα και αξίζει οπωσδήποτε μια δοκιμή.
