Μοναστηράκι: Μια βόλτα στην καρδιά της Αθήνας
Οι ωραιότερες βόλτες, τα πιο ενδιαφέροντα αξιοθέατα, τα καλύτερα στέκια και οι άγνωστες ιστορίες της αγαπημένης μας αθηναϊκής γειτονιάς.
της Ηρώς Κουνάδη
Οι πάγκοι με τις φράουλες την άνοιξη. Οι καρύδες με τα μικρά τους σιντριβανάκια τα καλοκαίρια. Οι μουσικές που παίζουν πρωί-βράδυ, καθημερινές και Σαββατοκύριακα, από ινδιάνικα φλάουτα, αφρικάνικα τουμπερλέκια, και φορητά κασετόφωνα. Οι τουρίστες, το τζαμί, η βιβλιοθήκη του Αδριανού, τα ραντεβού έξω από το μετρό, τα πιτσιρίκια που κυνηγάνε πολύχρωμα μπαλόνια. Ο Ηριδανός, που κυλά μερικά μέτρα κάτω από το πλακόστρωτο της πλατείας, και μοιάζει με μικρό θαύμα κάθε φορά που σκύβεις πάνω από τα ψηλά κάγκελα για να τον κοιτάξεις. Η ωραιότερη πλατεία της Αθήνας –μακράν.
Το Μοναστηράκι είναι πολλά πράγματα ταυτόχρονα –ακριβώς όπως και η Αθήνα. Γι’ αυτό αποτελεί την τέλεια μικρογραφία της, και το σημείο όπου χτυπά η καρδιά της. Πολύ πιο γήινο και καθημερινό από την Πλάκα δίπλα του, αλλά και πολύ ομορφότερο από το εμπορικό τρίγωνο (τα δρομάκια γύρω από την Ερμού) λίγο παραπάνω, που εξελίσσεται σε πιάτσα τους τελευταίους μήνες, το Μοναστηράκι θα είναι πάντα το σημείο αναφοράς και η ιδανικότερη αφετηρία για τις αθηναϊκές βόλτες μας. Γι’ αυτό αποφασίσαμε ότι του αξίζει ένα ολόδικό του αφιέρωμα.
Βολτάροντας σε μικρά δρομάκια και πλακόστρωτες πλατείες
Η Πανδρόσσου με τους ηλιοκαμένους τουρίστες της και τα μαγαζάκια που πουλούν σουβενίρ και σπαρτιάτικες περικεφαλαίες. Η Ηφαίστου με τα t-shirt, τα χρωματιστά All Star και τις πολύχρωμες χάντρες για DIY κοσμήματα. Η Μητροπόλεως, με τα πάντα γεμάτα κόσμο τραπεζάκια των κρεατοφαγικών θρύλων (βλέπε Μπαϊρακτάρης, Σάββας, Θανάσης) που την πλαισιώνουν και στις δύο πλευρές της.
Το δρομάκι που ελάχιστοι γνωρίζουν ότι λέγεται Άρεως, αλλά πλήθη κόσμου ανηφορίζουν καθημερινά, περνώντας ανάμεσα στη βιβλιοθήκη του Αδριανού και τους πάγκους των μικροπωλητών, για να συνεχίσουν προς την Πλάκα ή το Θησείο. Τα μικρά, σκιερά δρομάκια που τέμνουν κάθετα την Ηφαίστου καθώς αυτή κατηφορίζει προς την πλατεία Αβησσυνίας. Καθένα τους κρύβει και μια μικρή έκπληξη πίσω από το χαμηλό προφίλ του: Μια από τις ωραιότερες αυλές της πόλης πίσω από δυο παλιές ξύλινες πόρτες, στη Νορμανού, μερικά χρωματιστά τραπεζάκια φορτωμένα ουζοποικιλίες κάτω από τις φυλλωσιές στη Νίσου.
Οι πλατείες είχαν τις δικές τους ιστορίες
Πόσα, όμως, ξέρετε για τις δύο πλατείες του Μοναστηρακίου; Ναι, σύμφωνοι, εκείνη με το χρωματιστό πλακόστρωτο είναι αυτή στην οποία δίνονται τα ραντεβού-έξω-από-το-μετρό, και η άλλη, η μικρότερη, είναι αυτή που φιλοξενεί το παζάρι με τις αντίκες τις Κυριακές. Γιατί, όμως, αυτή την ονομάσαμε Πλατεία Αβησσυνίας; Τι ακριβώς σημαίνει «Γιουσουρούμ» και γιατί έχει επικρατήσει να λέμε έτσι τα δρομάκια ανάμεσα στις δύο πλατείες; Έχει όνομα το τζαμί έξω από το μετρό; Και, βασικά, από πού μας προέκυψε το όνομα Μοναστηράκι; Ορίστε τέσσερις μικρές ιστορίες, μοιρασμένες σε δύο πλατείες:
Η Πλατεία Αβησσυνίας: Το αλλοτινό όνομα της χώρας που σήμερα λέμε Αιθιοπία δόθηκε στην «κάτω» πλατεία του Μοναστηρακίου κατά μία εκδοχή από τους Αιθίοπες που κατοικούσαν γύρω της, και κατά μία άλλη –ρομαντικότερη– από το γεγονός ότι εκεί μοιράστηκε το 1922 η ανθρωπιστική βοήθεια που στάλθηκε από τα αφρικανικά παράλια για τους πρόσφυγες της μικρασιατικής καταστροφής.
Το Γιουσουρούμ: Ο Νώε Γιεσουρούμ ήταν ένας Εβραίος που ήρθε από την Σμύρνη, μαζί με την οικογένειά του, το 1863. Παλαιοπώλης κοσμαγάπητος στους Αθηναίους του 19ου αιώνα, εγκαταστάθηκε στην περιοχή όπου ζούσαν και άλλες εβραϊκές οικογένειες, και χάρισε τελικά το όνομά του στο παζάρι του Μοναστηρακίου. Κάποιος από την οικογένειά του αναφέρεται και στα πρακτικά του σωματείου παλαιοπωλών, που ιδρύθηκε το 1922, ως πρώτος πρόεδρός του.
Το τζαμί του Τσισδαράκη: Το Τζαμί έξω από τον σταθμό του μετρό που σήμερα φιλοξενεί το παράρτημα του Μουσείου Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης κτίστηκε το 1759 από τον μπέη της Αθήνας ο οποίος του «κληρονόμησε» και το όνομά του. Κάποιες από τις κολώνες που το στηρίζουν προέρχονται από το Ναό του Ολυμπίου Διός, πράγμα που εξόργισε τον Σουλτάνο, ο οποίος καθαίρεσε τον Τσιδαράκη από το αξίωμά του. Ο μιναρές του τζαμιού κατεδαφίστηκε όταν ξέσπασε η Επανάσταση του ’21, και το τζαμί εν συνεχεία άλλαξε πολλές χρήσεις: φυλακή, στρατώνας και μουσείο μεταξύ άλλων.
Το Μοναστηράκι: Είναι το μικρό εκκλησάκι στην άκρη της πλατείας, δίπλα από την Ερμού. Λέγεται Παναγία Παντάνασσα, χρονολογείται από τον 10ο αιώνα και ήταν αρχικά καθολική εκκλησία και εν συνεχεία γυναικείο μοναστήρι, τα κελιά του οποίου απλώνονταν εκεί όπου σήμερα βρίσκεται η πλατεία. Είναι αυτό που έδωσε το όνομά του στην περιοχή, παρ’ όλο που αρχικά, πριν το 1821, δεν ήταν «μοναστηράκι» αλλά «Μεγάλο Μοναστήρι».
5 στάσεις για καφέ, φαγητό και ποτό
Taf (Νορμανού 5, τηλ: 210 3238757): Μία από τις ομορφότερες αυλές της πόλης «κρύβεται» πίσω από τις ξύλινες πόρτες του. Δεν είναι, όμως, το μοναδικό δυνατό χαρτί του: Οι ωραίες μουσικές, τα καθαρά ποτά, τα καλοφτιαγμένα κοκτέιλ και οι καλλιτεχνικές του ανησυχίες, που παίρνουν σάρκα και οστά στα δωματιάκια γύρω από την αυλή του, με την μορφή εικαστικών εκθέσεων, θεατρικών παραστάσεων, video installation και λοιπών ωραίων ιδεών, συγκαταλέγονται επίσης στους λόγους για τους οποίους το αγαπάμε εδώ και πέντε χρόνια. Το απλό ποτό κοστίζει 6€.
A for Athens (Μιαούλη 2-4, τηλ.: 210 3244244): Το roof bar του ομώνυμου ξενοδοχείου έγινε το απόλυτο hype όταν πρωτοάνοιξε τις πόρτες του, πριν από δύο χρόνια, και το μοιραίο αποτέλεσμα ήταν κάποια στιγμή να επικρατήσει το αδιαχώρητο. Εξακολουθούμε να το αγαπάμε, πρωτίστως για την ωραιότερη θέα της πόλης στην Ακρόπολη, και δευτερευόντως για τα εξαιρετικά του κοκτέιλ –απλώς τώρα το τιμούμε περισσότερο τις καθημερινές, για να αποφύγουμε την κοσμοσυρροή. Οι τιμές των κοκτέιλ κυμαίνονται σταθερά στα 9€.
360 (Ηφαίστου 2, τηλ.: 210 3210006): Το… αντίπαλο δέος του A for Athens είναι σκαρφαλωμένο σε μια ταράτσα δίπλα στον σταθμό του μετρό, και απολαμβάνει κι αυτό υπέροχη θέα 360 μοιρών στην Ακρόπολη και τη γύρω περιοχή, η οποία του χάρισε το όνομά του. Οι μουσικές κινούνται σε funk soul μονοπάτια νωρίς (είναι ανοιχτό από το πρωί για καφεδάκι) με τα beat να ανεβαίνουν όσο περνά η ώρα. Τα κοκτέιλ, είναι ικανοποιητικότατα, οι δε τιμές τους κυμαίνονται στα 9-10€.
Λουκούμι (Πλατεία Αβησσυνίας 3, Μοναστηράκι, τηλ.: 6980503652): Μεγάλωσε –σε ηλικία– και ομόρφυνε, φρέσκαρε την πανέμορφη ταρατσούλα του που κοιτάζει στα μάτια το Αστεροσκοπείο και την Ακρόπολη, και πρόσθεσε γευστικές επιλογές στον κατάλογό του, που περιλαμβάνουν τα… πάντα, από πίτσες και ζουμερά burger μέχρι finger food όπως φανταστικό απάκι και τραγανά spring rolls. Οι μουσικές του είναι πάντα alternative, ενώ αναλόγως την διάθεση και την ώρα της ημέρας μπορεί να κινηθούν και σε πιο jazz/funk μονοπάτια. Και οι τιμές του είναι πάντα εξαιρετικές: στα 5€ το ποτό, όπως και τα burger, στα 10€ το άτομο (το πολύ) για να τσιμπήσετε κάτι παραπάνω.
Inoteka (Πλ. Αβησσυνίας 3, τηλ.: 210 3246446): Θα μπορούσε κανείς να ορκιστεί ότι βρισκόταν πάντα εκεί, στην πλατεία Αβησσυνίας, τόσο αναπόσπαστο κομμάτι της μοιάζει πλέον. Η κονσόλα του κάνει μουσικά άλματα από το ambient dub στο ethnic και από τη lounge στην electro, οι τοίχοι του είναι βαμμένοι βαθυκόκκινοι, τα τραπεζάκια του απλώνονται έξω στην πλατεία, και τα κοκτέιλ του είναι εξαιρετικά. Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε τη Μαργαρίτα με φυσικό λεμόνι, αλλά και την Caipirinha. Εκτός από τα κοκτέιλ, διάσημο το έκανε η εντυπωσιακή λίστα κρασιών του, που σερβίρονται και σε ποτήρι, και το finger food - ασπίδα για το στομάχι. Οι τιμές κυμαίνονται στα 9€.
Οι πάγκοι με τις φράουλες την άνοιξη. Οι καρύδες με τα μικρά τους σιντριβανάκια τα καλοκαίρια. Οι μουσικές που παίζουν πρωί-βράδυ, καθημερινές και Σαββατοκύριακα, από ινδιάνικα φλάουτα, αφρικάνικα τουμπερλέκια, και φορητά κασετόφωνα. Οι τουρίστες, το τζαμί, η βιβλιοθήκη του Αδριανού, τα ραντεβού έξω από το μετρό, τα πιτσιρίκια που κυνηγάνε πολύχρωμα μπαλόνια. Ο Ηριδανός, που κυλά μερικά μέτρα κάτω από το πλακόστρωτο της πλατείας, και μοιάζει με μικρό θαύμα κάθε φορά που σκύβεις πάνω από τα ψηλά κάγκελα για να τον κοιτάξεις. Η ωραιότερη πλατεία της Αθήνας –μακράν.
Το Μοναστηράκι είναι πολλά πράγματα ταυτόχρονα –ακριβώς όπως και η Αθήνα. Γι’ αυτό αποτελεί την τέλεια μικρογραφία της, και το σημείο όπου χτυπά η καρδιά της. Πολύ πιο γήινο και καθημερινό από την Πλάκα δίπλα του, αλλά και πολύ ομορφότερο από το εμπορικό τρίγωνο (τα δρομάκια γύρω από την Ερμού) λίγο παραπάνω, που εξελίσσεται σε πιάτσα τους τελευταίους μήνες, το Μοναστηράκι θα είναι πάντα το σημείο αναφοράς και η ιδανικότερη αφετηρία για τις αθηναϊκές βόλτες μας. Γι’ αυτό αποφασίσαμε ότι του αξίζει ένα ολόδικό του αφιέρωμα.
Βολτάροντας σε μικρά δρομάκια και πλακόστρωτες πλατείες
Η Πανδρόσσου με τους ηλιοκαμένους τουρίστες της και τα μαγαζάκια που πουλούν σουβενίρ και σπαρτιάτικες περικεφαλαίες. Η Ηφαίστου με τα t-shirt, τα χρωματιστά All Star και τις πολύχρωμες χάντρες για DIY κοσμήματα. Η Μητροπόλεως, με τα πάντα γεμάτα κόσμο τραπεζάκια των κρεατοφαγικών θρύλων (βλέπε Μπαϊρακτάρης, Σάββας, Θανάσης) που την πλαισιώνουν και στις δύο πλευρές της.
Το δρομάκι που ελάχιστοι γνωρίζουν ότι λέγεται Άρεως, αλλά πλήθη κόσμου ανηφορίζουν καθημερινά, περνώντας ανάμεσα στη βιβλιοθήκη του Αδριανού και τους πάγκους των μικροπωλητών, για να συνεχίσουν προς την Πλάκα ή το Θησείο. Τα μικρά, σκιερά δρομάκια που τέμνουν κάθετα την Ηφαίστου καθώς αυτή κατηφορίζει προς την πλατεία Αβησσυνίας. Καθένα τους κρύβει και μια μικρή έκπληξη πίσω από το χαμηλό προφίλ του: Μια από τις ωραιότερες αυλές της πόλης πίσω από δυο παλιές ξύλινες πόρτες, στη Νορμανού, μερικά χρωματιστά τραπεζάκια φορτωμένα ουζοποικιλίες κάτω από τις φυλλωσιές στη Νίσου.
Οι πλατείες είχαν τις δικές τους ιστορίες
Πόσα, όμως, ξέρετε για τις δύο πλατείες του Μοναστηρακίου; Ναι, σύμφωνοι, εκείνη με το χρωματιστό πλακόστρωτο είναι αυτή στην οποία δίνονται τα ραντεβού-έξω-από-το-μετρό, και η άλλη, η μικρότερη, είναι αυτή που φιλοξενεί το παζάρι με τις αντίκες τις Κυριακές. Γιατί, όμως, αυτή την ονομάσαμε Πλατεία Αβησσυνίας; Τι ακριβώς σημαίνει «Γιουσουρούμ» και γιατί έχει επικρατήσει να λέμε έτσι τα δρομάκια ανάμεσα στις δύο πλατείες; Έχει όνομα το τζαμί έξω από το μετρό; Και, βασικά, από πού μας προέκυψε το όνομα Μοναστηράκι; Ορίστε τέσσερις μικρές ιστορίες, μοιρασμένες σε δύο πλατείες:
Η Πλατεία Αβησσυνίας: Το αλλοτινό όνομα της χώρας που σήμερα λέμε Αιθιοπία δόθηκε στην «κάτω» πλατεία του Μοναστηρακίου κατά μία εκδοχή από τους Αιθίοπες που κατοικούσαν γύρω της, και κατά μία άλλη –ρομαντικότερη– από το γεγονός ότι εκεί μοιράστηκε το 1922 η ανθρωπιστική βοήθεια που στάλθηκε από τα αφρικανικά παράλια για τους πρόσφυγες της μικρασιατικής καταστροφής.
Το Γιουσουρούμ: Ο Νώε Γιεσουρούμ ήταν ένας Εβραίος που ήρθε από την Σμύρνη, μαζί με την οικογένειά του, το 1863. Παλαιοπώλης κοσμαγάπητος στους Αθηναίους του 19ου αιώνα, εγκαταστάθηκε στην περιοχή όπου ζούσαν και άλλες εβραϊκές οικογένειες, και χάρισε τελικά το όνομά του στο παζάρι του Μοναστηρακίου. Κάποιος από την οικογένειά του αναφέρεται και στα πρακτικά του σωματείου παλαιοπωλών, που ιδρύθηκε το 1922, ως πρώτος πρόεδρός του.
Το τζαμί του Τσισδαράκη: Το Τζαμί έξω από τον σταθμό του μετρό που σήμερα φιλοξενεί το παράρτημα του Μουσείου Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης κτίστηκε το 1759 από τον μπέη της Αθήνας ο οποίος του «κληρονόμησε» και το όνομά του. Κάποιες από τις κολώνες που το στηρίζουν προέρχονται από το Ναό του Ολυμπίου Διός, πράγμα που εξόργισε τον Σουλτάνο, ο οποίος καθαίρεσε τον Τσιδαράκη από το αξίωμά του. Ο μιναρές του τζαμιού κατεδαφίστηκε όταν ξέσπασε η Επανάσταση του ’21, και το τζαμί εν συνεχεία άλλαξε πολλές χρήσεις: φυλακή, στρατώνας και μουσείο μεταξύ άλλων.
Το Μοναστηράκι: Είναι το μικρό εκκλησάκι στην άκρη της πλατείας, δίπλα από την Ερμού. Λέγεται Παναγία Παντάνασσα, χρονολογείται από τον 10ο αιώνα και ήταν αρχικά καθολική εκκλησία και εν συνεχεία γυναικείο μοναστήρι, τα κελιά του οποίου απλώνονταν εκεί όπου σήμερα βρίσκεται η πλατεία. Είναι αυτό που έδωσε το όνομά του στην περιοχή, παρ’ όλο που αρχικά, πριν το 1821, δεν ήταν «μοναστηράκι» αλλά «Μεγάλο Μοναστήρι».
5 στάσεις για καφέ, φαγητό και ποτό
Taf (Νορμανού 5, τηλ: 210 3238757): Μία από τις ομορφότερες αυλές της πόλης «κρύβεται» πίσω από τις ξύλινες πόρτες του. Δεν είναι, όμως, το μοναδικό δυνατό χαρτί του: Οι ωραίες μουσικές, τα καθαρά ποτά, τα καλοφτιαγμένα κοκτέιλ και οι καλλιτεχνικές του ανησυχίες, που παίρνουν σάρκα και οστά στα δωματιάκια γύρω από την αυλή του, με την μορφή εικαστικών εκθέσεων, θεατρικών παραστάσεων, video installation και λοιπών ωραίων ιδεών, συγκαταλέγονται επίσης στους λόγους για τους οποίους το αγαπάμε εδώ και πέντε χρόνια. Το απλό ποτό κοστίζει 6€.
A for Athens (Μιαούλη 2-4, τηλ.: 210 3244244): Το roof bar του ομώνυμου ξενοδοχείου έγινε το απόλυτο hype όταν πρωτοάνοιξε τις πόρτες του, πριν από δύο χρόνια, και το μοιραίο αποτέλεσμα ήταν κάποια στιγμή να επικρατήσει το αδιαχώρητο. Εξακολουθούμε να το αγαπάμε, πρωτίστως για την ωραιότερη θέα της πόλης στην Ακρόπολη, και δευτερευόντως για τα εξαιρετικά του κοκτέιλ –απλώς τώρα το τιμούμε περισσότερο τις καθημερινές, για να αποφύγουμε την κοσμοσυρροή. Οι τιμές των κοκτέιλ κυμαίνονται σταθερά στα 9€.
360 (Ηφαίστου 2, τηλ.: 210 3210006): Το… αντίπαλο δέος του A for Athens είναι σκαρφαλωμένο σε μια ταράτσα δίπλα στον σταθμό του μετρό, και απολαμβάνει κι αυτό υπέροχη θέα 360 μοιρών στην Ακρόπολη και τη γύρω περιοχή, η οποία του χάρισε το όνομά του. Οι μουσικές κινούνται σε funk soul μονοπάτια νωρίς (είναι ανοιχτό από το πρωί για καφεδάκι) με τα beat να ανεβαίνουν όσο περνά η ώρα. Τα κοκτέιλ, είναι ικανοποιητικότατα, οι δε τιμές τους κυμαίνονται στα 9-10€.
Λουκούμι (Πλατεία Αβησσυνίας 3, Μοναστηράκι, τηλ.: 6980503652): Μεγάλωσε –σε ηλικία– και ομόρφυνε, φρέσκαρε την πανέμορφη ταρατσούλα του που κοιτάζει στα μάτια το Αστεροσκοπείο και την Ακρόπολη, και πρόσθεσε γευστικές επιλογές στον κατάλογό του, που περιλαμβάνουν τα… πάντα, από πίτσες και ζουμερά burger μέχρι finger food όπως φανταστικό απάκι και τραγανά spring rolls. Οι μουσικές του είναι πάντα alternative, ενώ αναλόγως την διάθεση και την ώρα της ημέρας μπορεί να κινηθούν και σε πιο jazz/funk μονοπάτια. Και οι τιμές του είναι πάντα εξαιρετικές: στα 5€ το ποτό, όπως και τα burger, στα 10€ το άτομο (το πολύ) για να τσιμπήσετε κάτι παραπάνω. Inoteka (Πλ. Αβησσυνίας 3, τηλ.: 210 3246446): Θα μπορούσε κανείς να ορκιστεί ότι βρισκόταν πάντα εκεί, στην πλατεία Αβησσυνίας, τόσο αναπόσπαστο κομμάτι της μοιάζει πλέον. Η κονσόλα του κάνει μουσικά άλματα από το ambient dub στο ethnic και από τη lounge στην electro, οι τοίχοι του είναι βαμμένοι βαθυκόκκινοι, τα τραπεζάκια του απλώνονται έξω στην πλατεία, και τα κοκτέιλ του είναι εξαιρετικά. Μην παραλείψετε να δοκιμάσετε τη Μαργαρίτα με φυσικό λεμόνι, αλλά και την Caipirinha. Εκτός από τα κοκτέιλ, διάσημο το έκανε η εντυπωσιακή λίστα κρασιών του, που σερβίρονται και σε ποτήρι, και το finger food - ασπίδα για το στομάχι. Οι τιμές κυμαίνονται στα 9€.
