Μπαρόκ κωμωδία και γαλλική όπερα στο Μέγαρο

Μια από τις διασκεδαστικότερες και με τη μεγαλύτερη ιστορία στιγμές της όπερας θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν οι φίλοι του είδος στις 15 και 16 Οκτωβρίου. Η παράσταση ανεβαίνει σε παραγωγή του Αγγλικού Φεστιβάλ Μπαχ, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Μπαρόκ κωμωδία και γαλλική όπερα στο Μέγαρο

Η κωμική όπερα-μπαλέτο του Jean Philippe Rameau:Platėe(1683-1764) παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το Μάρτιο του 1745 στις Βερσαλλίες και συγκαταλέγεται στα κορυφαία έργα ενός από τους σπουδαιότερους συνθέτες του γαλλικού μπαρόκ. Η δράση και οι ήρωες του τοποθετούνται στην αρχαία ελληνική μυθολογία. Πρόκειται για μια ιστορία που διακωμωδεί τα ελαττώματα των θνητών αλλά και των θεών: είναι η ιστορία της Πλάταιας, ή πώς κατάφερε ο Δίας να καταπραΰνει τη ζήλια της γυναίκας του της Ήρας. Η κωμικότητα της κεντρικής ηρωίδας περνά και στο οπτικό μέρος, αφού πρόκειται για ρόλο γραμμένο για μεταμφιεσμένο άντρα.

Το έργο που ανεβαίνει σε δύο παραστάσεις στην Αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη είναι μια παραγωγή του Αγγλικού Φεστιβάλ Μπαχ (Εnglish Bach Festival), ενός καταξιωμένου θεσμού ταυτισμένου με το όνομα της ιδρύτριας του Λίνας Λαλάντη-Έμερυ.

Στην παράσταση συμμετέχουν οι τραγουδιστές, χορευτές και η ορχήστρα μπαρόκ του Αγγλικού Φεστιβάλ Μπαχ, η σκηνοθεσία είναι του Αλέν Ζερμέν, τα σκηνικά του Πήτερ Ράϊς(πάνω σε ένα σχέδιο του Σαρλ-Νικολά Κοσέν του 1749), τα κοστούμια του Τέρενς Έμερυ και η χορογραφία του Κρίστοφερ Τιούντορ. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους θα απολαύσουμε τον Ντάνιελ Όκινκλος (Πλάταια), τον Μαρκ Μπουσέ(Κιθαιρώνας) τον Γκράεμ Μπρόντμπεντ(Δίας) και την Ντέλα Τζόουνς(Ηρα). Η μουσική διεύθυνση είναι του Ζαν Κλωντ Μαλγκουάρ.

Η Πλάταια (Platee) του Ραμώ χαρακτηρίζεται από πολλούς μουσικολόγους ”λυρική κωμωδία”, ενώ άλλοι διακρίνουν σ’ αυτή μια παρωδία της γαλλικής ”λυρικής τραγωδίας”. Ο συνθέτης είχε επίγνωση της πρωτοτυπίας του έργου του και γι’ αυτό το απλό ”μπαλέτο” του Ωτρώ στην περίπτωση του Ραμώ έγινε ”μπουφόνικο μπαλέτο”.

Η επιτυχία της Πλάταιας οφείλεται στο συνδυασμό του ταλέντου τριών δημιουργών: του Zακ Ωτρώ, του Aντριέν-Zοζέφ Λε Bαλουά ντ’ Oρβίλ και του Zαν-Φιλίπ Pαμώ. Το έργο του Οτρώ, Πλάταια ή Η ζηλιάρα Ήρα εκδόθηκε το 1749. Ο Ωτρώ είχε πεθάνει μέσα στην ανέχεια το 1745, τη χρονιά δηλαδή που πρωτοπαρουσιάστηκε η όπερα στις Βερσαλλίες.

Στο μεταξύ, ο συνθέτης είχε αγοράσει από τον ποιητή τα δικαιώματα του έργου, για να μπορέσει βέβαια να κάνει με όλη του την άνεση τις τροποποιήσεις που ζητούσε πάντοτε με επιμονή από τους λιμπρετίστες του. Tην ευθύνη του ποιητικού κειμένου είχε αναλάβει ο Λε Bαλουά ντ’ Oρβίλ, ο οποίος ακολούθησε πιστά την πλοκή και τη δραματική δομή του Ωτρώ, ξαναγράφοντας εξολοκλήρου σχεδόν όλους τους στίχους, εκτός από τον Πρόλογο.

Η Πλάταια επαναλήφθηκε στο Παρίσι, στη Βασιλική Ακαδημία της Mουσικής, το 1749. Mια καινούρια εκδοχή του λιμπρέτου κυκλοφόρησε τότε. Το έργο παίχτηκε δεκαέξι φορές και ξανανέβηκε την επόμενη χρονιά, ωστόσο μόνο στην επανάληψη του 1754, εν μέσω της Διαμάχης των Μπουφόνων, η Πλάταια γνώρισε πράγματι την επιτυχία και θεωρήθηκε μάλιστα από ορισμένους το αριστούργημα του συνθέτη. Στη συνέχεια η τύχη του έργου ήταν πολύ ασυνήθιστη. Τα έργα σε επανάληψη παίζονταν συνήθως χωρίς τον πρόλογό τους. Για την Πλάταια έγινε ακριβώς το αντίθετο: το ίδιο το έργο εξαφανίστηκε από το ρεπερτόριο και εξακολούθησε να παίζεται μόνο ο Πρόλογός του. Από το 1759 το κομμάτι αυτό άρχισε να εντάσσεται σε βραδιές με αποσπάσματα έργων.

H όπερα παρουσιάστηκε για τελευταία φορά το 1773. Ήταν η τελευταία πνοή τού πιο πρωτότυπου έργου του Pαμώ, προτού να το ανακαλύψει και πάλι ο 20ός αιώνας.

Το Αγγλικό Φεστιβάλ Μπαχ είναι ταυτισμένο με το όνομα της Λίνας Λαλάντη-Έμερυ. Υστερα από τη διεθνή της καριέρα ως τσεμπαλίστρια, η Λίνα Λαλάντη-Έμερυ ίδρυσε το 1962 το Αγγλικό Φεστιβάλ Μπαχ, στο οποίο είναι πρόεδρος, γενική διευθύντρια και υπεύθυνη για την έρευνα και τον καλλιτεχνικό προγραμματισμό. Το 1975 η Λίνα Λαλάντη τιμήθηκε με τον τίτλο του Αξιωματικού της Τάξης της Βρετανικής Αυτοκρατορίας από τη Βασίλισσα Ελισάβετ και το 1979 με τον τίτλο του Αξιωματικού της Τάξης των Τεχνών και των Γραμμάτων από τη Γαλλική Κυβέρνηση.

Η Ορχήστρα του Αγγλικού Φεστιβάλ Μπαχ ιδρύθηκε το 1962 και υπήρξε από τα πρώτα σύνολα δωματίου που χρησιμοποίησαν όργανα εποχής.

Το 2003 τα βραβεία Victoires de la Musique Classique απένειμαν στον Ζαν-Κλωντ Μαλγκουάρ τη διάκριση La Victoire d’ Honneur για το σύνολο της δημιουργικής του πορείας, καθώς και για τις 4000 συναυλίες και 140 ηχογραφήσεις που έχει στο ενεργητικό του με μουσικά έργα από τον μεσαίωνα έως και σύγχρονα.

Μπείτε στη συζήτηση

σχόλια

v