Η νέα ταινία του πιο ενδιαφέροντα ρουμάνου σκηνοθέτη αποτελεί ένα λιτό δείγμα ουσιαστικού σινεμά και έρχεται με βραβείο Σκηνοθεσίας από τις Κάννες στις αποσκευές της.
Παλαιότερο των 360 ημερών
του Λουκά Τσουκνίδα
Ένας από τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες της εποχής μας, ο Κρίστιαν Μούντζιου, επιστρέφει με ένα ρουμάνικο δράμα από εκείνα που μας έχουν συνηθίσει αυτός και οι συμπατριώτες του, μία μελέτη επάνω στη φύση της διαφθοράς που χαρακτηρίζεται απ’ την πεντακάθαρη ματιά του σκηνοθέτη-παρατηρητή και τις ολοζώντανες ερμηνείες των πρωταγωνιστών του. Για όσους είναι εξοικειωμένοι με το σύγχρονο ρουμάνικο σινεμά, το “Graduation” είναι ένα απ’ τα καλύτερα δείγματά της πιο λιτής, ρεαλιστικής εκδοχής του. Για όσους, πάλι, όχι, είναι μία καλή ευκαιρία να δουν τι σημαίνει απλό και ουσιαστικό σινεμά.
Η υπόθεση
Ο Ρομέο είναι ένας τίμιος, αξιοσέβαστος γιατρός σε μία κωμόπολη της Τρανσυλβανίας. Η κόρη του, Ελίζα, είναι μία πολύ καλή μαθήτρια με ελπίδες να κερδίσει υποτροφία για σπουδές στην Αγγλία. Μία μέρα πριν τις εξετάσεις της, όμως, μία απόπειρα βιασμού την αφήνει με χτυπημένο χέρι και έντονο ψυχολογικό σοκ, επηρεάζοντας τις επιδόσεις της στο πρώτο μάθημα και δυσκολεύοντας την υπόθεση της υποτροφίας. Έτσι, ο άλλοτε ιδεαλιστής γιατρός γίνεται πραγματιστής και προσπαθεί να ανατρέψει τις πιθανότητες με πλάγιους τρόπους, καθόλου ασυνήθιστους στον τόπο του...
Η κριτική
Κατά σύμπτωση, η διαφθορά είναι ένα ζήτημα που, αν και μας απασχολούσε πάντα στον έναν ή τον άλλο βαθμό, είναι ιδιαίτερα “καυτό” στην εποχή μας, αφού “ξυπνήσαμε”, κατά κάποιον τρόπο, κι έχουμε γίνει όλοι γνώστες των μηχανισμών της και τιμητές ή απολογητές, κατά περίσταση, των αποτελεσμάτων της.
Προερχόμενος από έναν τόπο που, 25 χρόνια πριν, αναγκάστηκε να μεταβεί βίαια από ένα βαθιά διεφθαρμένο καθεστώς σε κάτι άλλο, που, μοιραία, έμελλε να διαμορφωθεί άναρχα ώσπου να στραφεί στο παλιό παράδειγμα, ο Κρίστιαν Μούντζιου επιλέγει να εστιάσει στη μικρή εικόνα που στέκει απαρατήρητη σε μια ασήμαντη γωνιά της μεγαλύτερης. Κλείνει το πλάνο του σε μια μικρή πόλη της μεγάλης Ρουμανίας, εκεί όπου ένα μέλος της γενιάς που ανέλαβε να “αλλάξει” το κράτος-έκτρωμα του Τσαουσέσκου, βρίσκεται αντιμέτωπος και αντιλαμβάνεται από πρώτο χέρι την αποτυχία της.
Ο Ρομέο Αλντέα είναι ένας άνθρωπος που, με τη γυναίκα του, με την οποία έμειναν μαζί παρά τον αποτυχημένο γάμο τους, φρόντισαν να μεταλαμπαδεύσουν στην κόρη τους τις αρχές με τις οποίες πορεύτηκαν οι ίδιοι, στον δημόσιο βίο τους, τουλάχιστον. Με λίγα λόγια, έμαθαν στην Ελίζα την αξία της σκληρής δουλειάς και της έμαθαν να περιφρονεί τις εύκολες λύσεις και τις παρακαμπτήριες που μοιάζουν δελεαστικές, αλλά έρχονται πάντα εις βάρος κάποιου άλλου ή, έστω, του διαρκούς οράματος για μια ευνομούμενη, υγιή κοινωνία για όλους και, σίγουρα, εις βάρος της ίδιας της της αυτοεκτίμησης. Έχοντας χάσει τη μάχη για μια “άλλη” Ρουμανία, “ιερός” σκοπός του τίμιου γιατρού είναι πλέον να εξασφαλίσει ότι η κόρη του θα έχει μια καλύτερη τύχη σε έναν άλλον τόπο, την Αγγλία, εν προκειμένω.
Πατώντας εκεί ακριβώς, ο Μούντζιου εφευρίσκει ένα δίλημμα για τον χαρακτήρα του, τέτοιο, που να είναι εξαιρετικά εύκολο να έρθουμε στη θέση του και να βιώσουμε μαζί του το πώς τυλίγεται σιγά-σιγά το κουβάρι της διαφθοράς...
Καθώς ένας άγνωστος άντρας επιτίθεται στην κόρη του και το ακαδημαϊκό της μέλλον (αυτό που εκείνος οραματίζεται, τουλάχιστον) εκτροχιάζεται ξαφνικά, ο Ρομέο βλέπει ότι πρέπει ν’ αρχίσει να ζητά και να προσφέρει “χάρες”, κάτι που φαίνεται πως είχε αποφύγει επιτυχώς μέχρι τώρα. Συγχρόνως, πρέπει να πείσει την κόρη του, για την οποία αποτελούσε ζωντανό παράδειγμα, ότι αξίζει, ίσως, να “λασπωθεί” ελαφρώς, αν πρόκειται να ζήσει και να σταδιοδρομήσει σε ένα λιγότερο διεφθαρμένο περιβάλλον. Η γυναίκα του, πάλι, θεωρεί ότι η εντιμότητα έχει κόστος και δεν υπάρχει γυρισμός ύστερα από ένα τέτοιο ολίσθημα.
Εμείς, πάλι, μέσα από την “αντικειμενική” κάμερα του Μούντζιου, παρακολουθούμε τον χαρακτήρα του να βυθίζεται στην “ανώδυνη” διαφθορά της καθημερινότητας, εκείνη που κινούσε κάποτε τα σκουριασμένα γρανάζια του παρωχημένου κομμουνιστικού καθεστώτος και επανήλθε γρήγορα ως πανάκεια μπροστά στην αναλγησία του καπιταλιστικού αστικού κράτους. Κατά τα γνώριμα υψηλά ρουμάνικα στάνταρ, βλέπουμε μία σειρά από εξαιρετικούς ερμηνευτές να αναπαριστούν πιστά μία σειρά από οικείες καταστάσεις, χωρίς υπερβολές, σεναριακές ανατροπές ή βολικές εξελίξεις. Ο Ρομέο έχει πολλά μέτωπα ανοιχτά, αλλά ένα είναι το πιο σημαντικό και εκείνο στο οποίο επικεντρώνει τις προσπάθειες και αφιερώνει τη “θυσία” του.
Αυτό που θέλει, τελικά, ο δημιουργός δεν είναι να μας νουθετήσει ούτε να μας σοκάρει για να μας “βάλει στη θέση” μας. Όσα βλέπουμε είναι γνωστά, αναμενόμενα και αξιολογήσιμα απ’ τον καθένα, αλλά από τη θέση του παρατηρητή μοιάζουν λιγότερο αποτελεσματικά και λιγότερο “αθώα” απ’ όταν τα ζούμε από πολύ κοντά. Το δράμα του Ρομέο δεν είναι κάτι το εξαιρετικό, είναι, όμως, κάτι που θα μπορούσε να συμβεί σε όλους μας και οι επιλογές του, αντίστοιχα κοινότυπες. Στο τέλος, δε μπορούμε παρά να αποδεχτούμε ότι η διαφθορά είναι, συχνά, ένα κουβάρι με πολλές άκρες και το να μείνεις “έξω απ’ το χορό”, μόνο εύκολο δεν είναι. Ή, τουλάχιστον, χωρίς υπολογίσιμο κόστος.
Το “Graduation” είναι μία ακόμη εξαιρετική ταινία του Κρίστιαν Μούντζιου. Και αν δεν ταιριάζει σε όλα τα γούστα, απευθύνεται, σίγουρα, σε όλους τους θεατές, έτσι απλή και κατανοητή που είναι.
Βγαίνουν ακόμη:
Το σίκουελ μυστηρίου “Inferno”, το κορεάτικο δράμα του Τσαν-γουκ Παρκ “The Handmaiden”, το βιογραφικό ρομάντσο “Southside With You”, το “Ρισάλτο” του Βασίλη Βαφέα και το ντοκιμαντέρ “The Beatles: Eight Days a Week-The Touring Years”.
Όλες οι Ταινίες
100 χρόνια από τον Οδυσσέα
Ντοκιμαντέρ
Back to Black
Δράμα
Demon Slayer: Kimetsu No Yaiba - To the Hashira Training (με υπότιτλους)
Δράσης
Dune: Μέρος δεύτερο
Δράσης
Ghostbusters: Η αυτοκρατορία του πάγου
Περιπέτεια
Kung Fu Panda 4 (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Playtime
Κωμωδία
Shayda
Δράμα
Spy x Family Code: White (με υπότιτλους)
Δράσης
Stop making sense
Ντοκιμαντέρ
Take a Trip
Ντοκιμαντέρ
Top Gun: Maverick
Δράσης
Αγνωστοι μεταξύ μας
Φαντασίας
Αγρια νερά
Θρίλερ
Αμπιγκέιλ
Θρίλερ
Ανατομία μιας πτώσης
Αστυνομική
Αντίλαλος
Ντοκιμαντέρ
Απαγορευμένα παιχνίδια
Κωμωδία
Αρθουρ ο βασιλιάς
Περιπέτεια
Γκάρφιλντ: Γάτος με πέταλα (με υπότιτλους)
Περιπέτεια
Γκάρφιλντ: Γάτος με πέταλα (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Γκοτζίλα x Κονγκ: Η νέα αυτοκρατορία
Δράσης
Δύο δάχτυλα μέλι 2
Κωμωδία
Εμφύλιος πόλεμος
Δράσης
Ενα ταξίδι για πάπιες (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Ένας προφήτης, μα τι προφήτης
Κωμωδία
Ζώνη ενδιαφέροντος
Δράμα
Η αρπαγή
Δράμα
Η κιβωτός του Νώε (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Η Μία και εγώ: Η ταινία (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Η περιπέτεια
Δράμα
Η Χίμαιρα
Περιπέτεια
Λατρεύω να σε μισώ
Κωμωδία
Μάμα Γκλόρια
Δράμα
Μη μου λες ψέματα
Δράμα
Μην ανοίγεις την πόρτα
Φαντασίας
Ο κασκαντέρ
Δράσης
Ο καταδικασμένος
Δράμα
Ο Μύλος και ο σταυρός
Δράμα
Ο Χάρι Πότερ και η Κάμαρα με τα Μυστικά
Δράσης
Ο Χάρι Πότερ και η Φιλοσοφική Λίθος
Δράσης
Ο χορός των φαντασμάτων (μεταγλωττισμένη)
Κωμωδία
Οι αντίπαλοι
Δράμα
Οι άποικοι
Αστυνομική
Περασμένες ζωές
Δράμα
Πεσμένα φύλλα
Κωμωδία
Προετοιμασίες για να είμαστε μαζί, άγνωστο για πόσο
Δράμα
Σούπερ Μάγκι (μεταγλωττισμένη)
Κιν. σχέδια
Στενές επαφές με τον Διάβολο
Τρόμου
Στην τύχη ο Μπαλταζάρ
Δράμα
Στο ποταμόπλοιο
Ντοκιμαντέρ
Στον ιστό του τρόμου
Τρόμου
Τα μαθήματα της Μπλάγκα
Δράμα
Το κατά Ματθαίον ευαγγέλιο
Δράμα
Το μπλε καφτάνι
Δράμα
Το χρώμα του ροδιού
Δράμα
Τοτέμ
Δράμα
Υπέροχες μέρες
Δράμα
Χαίρε, Μαρία
Δράμα
Χάος
Κωμωδία
100 Years of Ulysses
Ντοκιμαντέρ
2 Fingers Honey 2
Κωμωδία
Abigail
Θρίλερ
All of Us Strangers
Φαντασίας
Ama Gloria
Δράμα
Anatomy of a Fall
Αστυνομική
Anyone But You
Κωμωδία
Arrete avec tes mensonges
Δράμα
Arthur the King
Περιπέτεια
Au Hasard Balthazar
Δράμα
Back to Black
Δράμα
Blaga's Lessons
Δράμα
Challengers
Δράμα
Civil War
Δράσης
Combat Wombat: Back 2 Back (dubbed)
Κιν. σχέδια
Demon Slayer: Kimetsu No Yaiba - To the Hashira Training (subbed)
Δράσης
Don't Open the Door
Φαντασίας
Dune: Part Two
Δράσης
Fallen Leaves
Κωμωδία
Ghostbusters: Frozen Empire
Περιπέτεια
Godzilla x Kong: The New Empire
Δράσης
Harry Potter and the Chamber of Secrets
Δράσης
Harry Potter and the Philosopher's Stone
Δράσης
Ikiru
Δράμα
Il Vangelo Secondo Matteo
Δράμα
Infested
Τρόμου
Je vous salue, Marie
Δράμα
Jeux interdits
Κωμωδία
Kaos
Κωμωδία
Kung Fu Panda 4 (Dubbed)
Δράσης
L`Avventura
Δράμα
La Chimera
Περιπέτεια
Late Night with the Devil
Τρόμου
Le ravissement
Δράμα
Mia and Me: The Hero of Centopia (dubbed)
Περιπέτεια
Migration (dubbed)
Δράσης
Monty Python's Life of Brian
Κωμωδία
Noah’s Ark (dubbed)
Περιπέτεια
On the Adamant
Ντοκιμαντέρ
Past Lives
Δράμα
Perfect Days
Δράμα
Playtime
Κωμωδία
Preparations to be together for an unknown period of time