Dallas Buyers Club: Οσκαρικό δράμα και one man show

του Λουκά Τσουκνίδα
 
Για όποιον χρειάζεται ακόμη λίγη δόση από Μάθιου Μακόνεχι, το “Dallas Buyers Club” έρχεται να ικανοποιήσει τις κινηματογραφικές ορέξεις μας και να μας υπενθυμίσει με τον τρόπο του την εποχή που ο άνθρωπος άρχισε να τρέμει το σεξ. Βασισμένη στην αληθινή ιστορία του ασθενή του AIDS και λαθρέμπορου πειραματικών φαρμάκων Ρον Γούντρουφ, η ταινία του Ζαν Μαρκ Βαλέ δεν εντυπωσιάζει, αλλά μας κρατά στην καρέκλα χάρη στο δυνατό της θέμα, τη γρήγορη αφήγηση και την κεντρική της ερμηνεία.

Η υπόθεση

Ο Ρον Γούντραφ, ένας σκληροτράχηλος τεξανός αγροίκος, μαθαίνει ότι χτυπήθηκε απ’ τον ιό του AIDS κι έχει ακόμη 30 μέρες ζωής. Σοκαρισμένος που πάσχει απ’ την ασθένεια που θερίζει την ομοφυλοφιλική κοινότητα, απομονωμένος από τον ανίδεο περίγυρό του και σε απόγνωση μπροστά σ’ έναν ανίκητο εχθρό αποφασίζει να πάρει την τύχη του και την τύχη των άλλων στα χέρια του. Με το κατάλληλο αντίτιμο φυσικά...



Η κριτική

Δεν είναι καθόλου εύκολο πλέον να ξεχωρίσεις μια ταινία στην οποία πρωταγωνιστεί ο Μάθιου Μακόνεχι απ’ τον ίδιο τον ηθοποιό. Όντας στο καλύτερο φεγγάρι της καριέρας του, ο άλλοτε μορφονιός με τους άψογους κοιλιακούς δουλεύει θαρρείς ασταμάτητα αυτές τις μέρες καταφέρνοντας να μεταμορφώνεται με μαεστρία στους χαρακτήρες που ερμηνεύει, χωρίς ωστόσο να κρύβει την ιδιοσυγκρασία του. Ακόμη και στην τρίωρη μπούρδα του Σκορτσέζε, στα λίγα λεπτά που παίζει μοιάζει να κατεβαίνει από άλλο επίπεδο και γι’ αυτό άλλωστε μπήκε στο τρέιλερ σαν κράχτης.

Παρ’ όλ’ αυτά, κι εξαιρώντας ίσως το σκοτεινό και κυνικό “Killer Joe”, ο Μακόνεχι δε μοιάζει να ξεχνά ότι διαθέτει τα χαρακτηριστικά ενός σταρ κι ότι έτσι θα πρέπει να επιλέγει ρόλους και να πορεύεται στον δύσβατο κόσμο της κινηματογραφικής βιομηχανίας. Συνεργάζεται με σκηνοθέτες είτε φτασμένους είτε ξεκάθαρα ανερχόμενους και πρωταγωνιστεί σε ταινίες που μοιάζουν αντισυμβατικές ή “δύσκολες”, αλλά, αν και καλοδουλεμένες, ελάχιστα αποκλίνουν από δοκιμασμένες φόρμες και δραματουργικές συνταγές.

Στο “Dallas Buyers Club” ο τεξανός σταρ παίζει έναν τεξανό αντιστάρ, έναν άνθρωπο που βρίσκεται σε μια κατάσταση αδιανόητη για ‘κείνον και με όπλο του την απελπισία, το πείσμα να διαψεύσει τα προγνωστικά και τη δίψα του να ζήσει κι άλλο υπερβαίνει τις προκαταλήψεις και τις φυσικές του δυνάμεις και στήνει ένα λαθρεμπόριο φαρμάκων για ανθρώπους σαν κι εκείνον. Ο Ρον Γούντρουφ ξεκινά παραδομένος στην κραιπάλη, γίνεται γιατρός του εαυτού του, έμπορος ελπίδας κι αντίπαλος των φαρμακευτικών εταιρειών και του κρατικού μηχανισμού. Στην πορεία γίνεται φίλος και συνεταίρος με μια τραβεστί κι αγγίζει τις ευαίσθητες χορδές μιας γιατρού που έχει αμφιβολίες για το φάρμακο που υποχρεούται να συνταγογραφεί.

Προφανώς, παρά την έξοχη δουλειά του καναδού Ζαν Μαρκ Βαλέ στη σκηνοθεσία, την παράσταση κλέβει ο Μακόνεχι ο οποίος μεταμορφώνεται ακόμη και μέσα στην ταινία, σταδιακά και σε πλήρη αναλογία με τον χαρακτήρα του ενώ, όπως προανέφερα, δε χάνει αυτό το προσωπικό στοιχείο που φέρνει ο ίδιος στο τραπέζι. Είναι απολαυστικός, αν και όχι περισσότερο ή λιγότερο απ’ ότι σε άλλους ρόλους του, και κυριεύει την οθόνη κάθε φορά που καλείται να κλείσει δυναμικά μια σκηνή. Εδώ, βέβαια, είναι που “κλέβουν” κατά μία έννοια οι δημιουργοί κι ο σταρ τους, αφού σκηνές οι οποίες αποτελούν διαχρονικά κλισέ του σινεμά, όπως η σύγκρουση του επαναστάτη (Ρον Γούντρουφ) με το κατεστημένο (Διεύθυνση Τροφίμων και Φαρμάκων) ενώπιον του λαού (φορείς του HIV και ασθενείς του AIDS), είναι κομμένες και ραμμένες στα μέτρα του αντιστάρ και του μαζικού κοινού του, όσο και τυφλοσούρτης για ερμηνευτές σαν τον Μακόνεχι.

Κλισέ σαν κι αυτό, καλοστημένα αλλά εμφανή, είναι που αποδυναμώνουν τελικά ένα ενδιαφέρον σενάριο γύρω μια πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση “πολιτικής ανυπακοής” σε μια εξαιρετικά ταραχώδη περίοδο για τη δημόσια υγεία και την ιατρική έρευνα. Επίσης, ελάχιστο βάρος δίνεται τελικά στους χαρακτήρες της τραβεστί και της γιατρού, μετατρέποντας την Τζένιφερ Γκάρνερ σε κομπάρσο πολυτελείας και αφήνοντας χώρο στον Τζάρεντ Λέτο μόνο για μια τρυφερή αναπαράσταση ενός “παρεξηγημένου” τύπου και τίποτε παραπάνω, τίποτε τουλάχιστον που να επηρεάζει με κάποιο σημαντικό τρόπο την αφηγούμενη ιστορία.

Το “Dallas Buyers Club” είναι ένα καλοφτιαγμένο και καλοπαιγμένο δράμα που προκαλεί τις συγκινήσεις που θέλει, αλλά δεν υπερβαίνει ποτέ τα, συνταγογραφημένα σύμφωνα με τις συμβάσεις, όριά του.

Βγαίνουν ακόμη:
Το συμπαθητικό “The Monuments Men” του Τζορτζ Κλούνι, το δράμα φαντασίας “Winter’s Tale”, η κωμωδία φαντασίας “Vampire Academy” και η κωμωδία του Βαγγέλη Σεϊτανίδη “Με Χωρίς Γυναίκες”.