Παλιές ταινίες: The Swimmer, του Φρανκ Πέρι (1968)

Το 1964, ο Τζον Τσίβερ εξέδωσε μια συλλογή διηγημάτων η οποία συμπεριλάμβανε και το “The Swimmer”, μια αφήγηση που σε πολύ μικρό χώρο επιχειρεί να εξιστορήσει τη ζωή ενός άνδρα, ενός τυπικού αστού της εύρωστης εποχής των αμερικάνικων προαστείων. Ο άνδρας αυτός, ο Νεντ Μέριλ, ξεκινά μια μικρή περιπέτεια που προκαλεί το γέλιο των φίλων, της συζύγου και των οικοδεσποτών του στην πισίνα του φιλικού σπιτιού. Προκαλεί, βέβαια, και το θαυμασμό τους μαζί, αφού αποπνέει έναν εφηβικό αυθορμητισμό και κρύβει ένα απόθεμα ενέργειας που μοιάζει ζηλευτό, ακόμη και γι' αυτόν τον κωτσονάτο πενηντάρη. Ιδιαίτερα μετά από μια τυπική σαββατιάτικη κραιπάλη με μαρτίνι, ψιλή κουβέντα και σέικ.

Η περιπέτεια αυτή δεν είναι τίποτε άλλο απ' την απόφασή του να κολυμπήσει μέχρι το σπίτι του στην άλλη άκρη της μικρής κοιλάδας, μέσω του τόξου που σχηματίζουν οι πισίνες των γειτόνων και των συμπολιτών τους στην προαστιακή πολίχνη. Του φαίνεται σαν ένα ιδιότυπο ποτάμι και μάλιστα το βαφτίζει “Λουσίντα”, απ' την αγαπημένη του σύζυγο. Βέβαια, θα πρέπει να περάσει κι απ' τη δημοτική πισίνα, που θά 'ναι τίγκα στο χλώριο και τους ντόπιους μικροαστούς, αλλά δε βαριέσαι. Γι' αυτά τα πράγματα είναι που χαίρεσαι να ζεις...

Το διήγημα του Τσίβερ είναι υπέροχο (διαβάστε το εδώ...), αλλά ακόμη πιο δυνατή είναι η ταινία που προέκυψε απ' αυτό, σε σκηνοθεσία Φρανκ Πέρι (με μια μικρή συμβολή απ' τον Σίντνεϋ Πόλακ) και σενάριο της γυναίκας του Έλενορ (The Swimmer, 1968). Χτισμένη σε μικρά επεισόδια που διαδραματίζονται στις πισίνες που διασχίζει ο ήρωας, αποκαλύπτει σιγά-σιγά την αυταπάτη του με τρόπο που, αν και το βλέπεις νά 'ρχεται, το στομάχι σου σφίγγεται χωρίς να το καταλάβεις. Είναι κι αυτή η παρουσία του Μπαρτ Λάνκαστερ, που μοιάζει γεννημένος για το ρόλο. Απόλυτα άνετος, γυμνασμένος και ακμαίος, ξεχειλίζει απ' την οθόνη κάθε φορά που μιλά ή κινείται. Είναι αυτός που θα θέλαμε να είμαστε χωρίς δεύτερη σκέψη, αφού με τη στάση του μοιάζει να περιφρονεί τους βολεμένους φίλους του και να ύπταται από πάνω τους σα να σταμάτησε το χρόνο εκεί που αυτός ήθελε. Κάτι που κάνει ακόμη πιο τραγική την πτώση του ήρωα στα μάτια μας, αλλά και όποιες διαπιστώσεις προκύπτουν απ' την παραβολή που εμπνεύστηκε ο, σκληρός ρεαλιστής τελικά, Τζόνι φάκιν Τσίβερ.

Και πάνω σ' όλ' αυτά, είναι κι αυτό το καταθλιπτικό μουσικό θέμα του Μάρβιν Χάμλις... Ταιριάζει τόσο τέλεια με την ατμόσφαιρα και την εικόνα που στοιχειώνει όλο το φιλμ και που δεν μπορώ να βγάλω απ' το κεφάλι μου από τότε που το άκουσα.