Η θυσία Γιακουμάκη και η ευκαιρία να καταλάβουμε
Στη βάση του θανάτου Γιακουμάκη είναι η βία μιας ολόκληρης κοινωνίας που δεν έμαθε ποτέ να λειτουργεί διαφορετικά.
γράφει:
Παλαιότερο των 360 ημερών
γράφει:
Παλαιότερο των 360 ημερών
Υπάρχουν μια σειρά από προβλήματα που είναι πολύ… ψιλά γράμματα για να τα έχουμε αναγνωρίσει και να τους έχουμε δώσει όνομα. Η συνειδητοποίησή τους συνήθως συμβαίνει όταν περάσουν κάποια χρόνια και μάλλον μας έρχεται από το εξωτερικό ως ‘μάστιγα που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί’.
Αυτό συνέβη και ανακαλύψαμε τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος, της υπερφαγίας, της μη χρήσης ζώνης ασφαλείας, της κατάθλιψης και άλλων πολλών. Αυτό συμβαίνει και στην περίπτωση του Bullying: Λέγε- λέγε οι έξω, μας μπήκε στο μυαλό ότι δεν ισχύει το «παιδιά είναι μωρέ» και ότι υπάρχει μια πτυχή παιδικής- νεανικής εγκληματικότητας που καταστρέφει ανθρώπους, τις περισσότερες φορές χωρίς να το μάθει ποτέ κανείς.
Οι θάνατοι είναι σαν κέρμα στην Ελλάδα. Χωρίς έστω έναν τέτοιον, το αλογάκι δεν κινείται και τίποτα δεν αλλάζει. Τώρα, μετά από τον θάνατο Γιακουμάκη, πολύς αχός ακούγεται.
Αλλά δεν είναι όλοι οι θόρυβοι ίδιοι.
Είδα να κυκλοφορούν στο διαδίκτυο φωτογραφίες των φερόμενων ως πρωταιτίων για τις επιθέσεις βίας κατά του νεκρού 20άχρονου. Τόσο πολύ διψά για αίμα η κοινή γνώμη ώστε να στήνει… Κολοσσαία σε ένα απόγευμα! Και μάλιστα χωρίς καμία απόδειξη.
Ακούω επίσης αιτήματα για «παραδειγματική τιμωρία» των ενόχων. Αφού η δημοσίευση μιας τιμωρίας αποτελεί εξ ορισμού «παράδειγμα», φαντάζομαι ότι όσοι ζητούν κάτι τέτοιο πρακτικά ζητούν «σκληρή» τιμωρία.
Οι σκληρές τιμωρίες έχουν ένα μικρό καλό και ένα μεγάλο κακό κατά τη γνώμη μου. Το καλό είναι ότι ο κάθε πιθανός παραβάτης βλέπει τη μεγάλη ποινή και το σκέφτεται περισσότερο. Το κακό είναι ότι η κοινή γνώμη αρκείται στην εκδίκηση, υπνωτίζεται με τον «πόνο» των παραβατών και κανείς δεν αισθάνεται ότι πρέπει να κάνει κάτι για την ίδια την αιτία του προβλήματος.
Και η αιτία αυτή είναι ότι ζούμε σε μια βίαιη κοινωνία που δεν έχει υψηλά στις ουσιαστικές της προτεραιότητες να αποφεύγει τις αντιπαραθέσεις και τις οξύτητες. Που δεν έχει μάθει να περιθωριοποιεί τις βίαιες αποκλίσεις είτε αυτές έχουν την πηγή τους στους ρατσισμούς, είτε στην έλλειψη παιδείας, είτε στην «εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο», για να το πω όπως το σκέφτομαι, χωρίς να φοβηθώ τη γραφικότητα.
Δεν είναι τυχαίο ότι το κλίμα στα social media είναι για «εκδίκηση»- μία ακόμη βίαιη αντίδραση δηλαδή, αφού «βία» δεν είναι μόνο η χειροδικία, όπως πρέπει να έχουμε ήδη καταλάβει.
Εδώ και περίπου 5 χρόνια σχολεία και καθηγητές της μέσης εκπαίδευσης ασχολούνται ενεργά με το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού, προσπαθώντας, ως πρώτο βήμα, να κάνουν τα παιδιά να μιλήσουν για το πρόβλημα και να ζητήσουν βοήθεια. Όμως αυτό είναι παυσίπονο. Και με τα παυσίπονα οι ασθένειες δεν περνούν.
Νομίζω από τον θάνατο Γιακουμάκη κερδίσαμε κάτι: κατανοήσαμε λίγο καλύτερα ως κοινή γνώμη ότι «αυτό είναι κάτι κακό». Το κατά πόσο θα σκεφτούμε από πού ξεκινά αυτό το κακό και πόσο μέσα στον καθέναν μας είναι, είναι μεγαλύτερο στοίχημα. Ελπίζω να μην χρειαστεί άλλο «κέρμα» για να προχωρήσει το αλογάκι λίγο ακόμη.
Αυτό συνέβη και ανακαλύψαμε τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος, της υπερφαγίας, της μη χρήσης ζώνης ασφαλείας, της κατάθλιψης και άλλων πολλών. Αυτό συμβαίνει και στην περίπτωση του Bullying: Λέγε- λέγε οι έξω, μας μπήκε στο μυαλό ότι δεν ισχύει το «παιδιά είναι μωρέ» και ότι υπάρχει μια πτυχή παιδικής- νεανικής εγκληματικότητας που καταστρέφει ανθρώπους, τις περισσότερες φορές χωρίς να το μάθει ποτέ κανείς.
Οι θάνατοι είναι σαν κέρμα στην Ελλάδα. Χωρίς έστω έναν τέτοιον, το αλογάκι δεν κινείται και τίποτα δεν αλλάζει. Τώρα, μετά από τον θάνατο Γιακουμάκη, πολύς αχός ακούγεται.
Αλλά δεν είναι όλοι οι θόρυβοι ίδιοι.
Είδα να κυκλοφορούν στο διαδίκτυο φωτογραφίες των φερόμενων ως πρωταιτίων για τις επιθέσεις βίας κατά του νεκρού 20άχρονου. Τόσο πολύ διψά για αίμα η κοινή γνώμη ώστε να στήνει… Κολοσσαία σε ένα απόγευμα! Και μάλιστα χωρίς καμία απόδειξη.
Ακούω επίσης αιτήματα για «παραδειγματική τιμωρία» των ενόχων. Αφού η δημοσίευση μιας τιμωρίας αποτελεί εξ ορισμού «παράδειγμα», φαντάζομαι ότι όσοι ζητούν κάτι τέτοιο πρακτικά ζητούν «σκληρή» τιμωρία.
Οι σκληρές τιμωρίες έχουν ένα μικρό καλό και ένα μεγάλο κακό κατά τη γνώμη μου. Το καλό είναι ότι ο κάθε πιθανός παραβάτης βλέπει τη μεγάλη ποινή και το σκέφτεται περισσότερο. Το κακό είναι ότι η κοινή γνώμη αρκείται στην εκδίκηση, υπνωτίζεται με τον «πόνο» των παραβατών και κανείς δεν αισθάνεται ότι πρέπει να κάνει κάτι για την ίδια την αιτία του προβλήματος.
Και η αιτία αυτή είναι ότι ζούμε σε μια βίαιη κοινωνία που δεν έχει υψηλά στις ουσιαστικές της προτεραιότητες να αποφεύγει τις αντιπαραθέσεις και τις οξύτητες. Που δεν έχει μάθει να περιθωριοποιεί τις βίαιες αποκλίσεις είτε αυτές έχουν την πηγή τους στους ρατσισμούς, είτε στην έλλειψη παιδείας, είτε στην «εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο», για να το πω όπως το σκέφτομαι, χωρίς να φοβηθώ τη γραφικότητα.
Δεν είναι τυχαίο ότι το κλίμα στα social media είναι για «εκδίκηση»- μία ακόμη βίαιη αντίδραση δηλαδή, αφού «βία» δεν είναι μόνο η χειροδικία, όπως πρέπει να έχουμε ήδη καταλάβει.
Εδώ και περίπου 5 χρόνια σχολεία και καθηγητές της μέσης εκπαίδευσης ασχολούνται ενεργά με το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού, προσπαθώντας, ως πρώτο βήμα, να κάνουν τα παιδιά να μιλήσουν για το πρόβλημα και να ζητήσουν βοήθεια. Όμως αυτό είναι παυσίπονο. Και με τα παυσίπονα οι ασθένειες δεν περνούν.
Νομίζω από τον θάνατο Γιακουμάκη κερδίσαμε κάτι: κατανοήσαμε λίγο καλύτερα ως κοινή γνώμη ότι «αυτό είναι κάτι κακό». Το κατά πόσο θα σκεφτούμε από πού ξεκινά αυτό το κακό και πόσο μέσα στον καθέναν μας είναι, είναι μεγαλύτερο στοίχημα. Ελπίζω να μην χρειαστεί άλλο «κέρμα» για να προχωρήσει το αλογάκι λίγο ακόμη.
