Υρώ Μανέ: Θέλω να βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο

συνέντευξη στην Ιωάννα Γκομούζα

Πάνε έξι χρόνια που «ανασαίνει» μονάχη της για 70 λεπτά επί σκηνής μέσα στο θυμόσοφο, βασανισμένο σκαρί της Ερασμίας. Καθαρίζει τα αγαπημένα κολοκυθάκια της, σχολιάζει πρόσωπα και καταστάσεις, ξετυλίγει με φόντο την κλειστή κοινωνία της μεταπολεμικής ελληνικής επαρχίας τη στερημένη, ανέραστη, και τελικά τραγική ζωή μιας γυναίκας που χήρεψε στα εικοσιδυό της χρόνια. Με χιούμορ σκαμπρόζικο κι αυθεντικά λαϊκό, αλλά και καλοζυγισμένες δραματικές ισορροπίες, με εκφραστικότητα και υποκριτική αλήθεια. Η Υρώ Μανέ θα είναι για λίγες ακόμα μέρες η Ερασμία στον «Συμβολαιογράφο» του Νίκου Βασιλειάδη που σκηνοθετεί ο Γιώργος Καραμίχος. Τι την κέρδισε σ’ αυτή την ηρωίδα και την κρατά με τέτοια επιμονή και αφοσίωση στη σκηνική ζωή της; «Mε έχει γοητεύσει η αλήθεια, η δύναμη και η αντιφατικότητά της. Eίναι ένας βαθιά ανθρώπινος χαρακτήρας. Εκεί που αγαπάει, εκεί μπορεί να θυμώνει και να μισεί», μας λέει.

Γιατί πιστεύετε ότι ο κόσμος αγκάλιασε αυτή την παράσταση; - παρότι οι περιπέτειες της ηρωίδας αναφέρονται σε ήθη ίσως μακρινά από τα δικά μας.
Aκριβώς επειδή αναφέρεται σε μια περασμένη εποχή, όλο αυτό ασκεί μια πολύ μεγάλη γοητεία στον θεατή. Του ξυπνάει μνήμες. Μιας και όλοι καταγόμαστε από κάποια επαρχιακή πόλη, η Ερασμία μας θυμίζει γυναίκες που έχουμε γνωρίσει. Το κυριότερο όμως κατά τη γνώμη μου είναι ότι δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει νιώσει τι σημαίνει απωθημένο και να μην έχει έτσι ένα μικρό κομμάτι ταύτισης με την ηρωίδα του Βασιλειάδη.

Πολλοί βλέπουν στην Ερασμία έναν ρόλο-ζωής στην πορεία σας που ανέδειξε στο ευρύ κοινό και άλλες πτυχές της ερμηνευτικής σας γκάμας. Τον νιώθετε ως τέτοιο;
Ναι, νομίζω ότι κάπως έτσι είναι, γιατί μπόρεσα να μεταφέρω στο κοινό αυτό που κουβαλούσα στις αποσκευές μου και δεν μου είχε δοθεί μια ευκαιρία να το κάνω. Ειδικά σ’ αυτή την περίοδο, ένας ηθοποιός δεν έχει συχνά την ευκαιρία να βρει ρόλους ζωής στην πορεία του. Οπότε νιώθω πολύ τυχερή γι’ αυτή τη «συνάντηση». Όταν αγγίζεις τέτοιους ρόλους που έχουν πολύ μεγάλη αλήθεια, είσαι υποχρεωμένος να μπεις μέσα σου σε πολύ μεγάλα βάθη, να ανακαλέσεις μνήμες, να μετρηθείς με δικές σου αδυναμίες, με δικά σου πράγματα που μπορεί κι εσύ ο ίδιος να μην τα γνωρίζεις.

Σας δυσκόλεψε αυτός ο χαρακτήρας;
Όχι πολύ, γιατί κάπου την αναγνώριζα αυτή τη γυναίκα. Θα μπορούσα να την έχω συναντήσει κάπου, στις διακοπές μου ως παιδί στο νησί μου, στη Χίο. Μου θύμισε οικίες φιγούρες, τουλάχιστον στην αίσθησή της, στην εξωτερική της προσέγγιση.

Ένας άλλος ρόλος που θα θέλατε να βρεθεί στον σκηνικό σας δρόμο;
Θα μου άρεσε πολύ κάτι που δεν είναι προφανές σε σχέση με την εικόνα που έχει για μένα ως ηθοποιό το ευρύ κοινό, αλλά πρόκειται για το κείμενο που είχα παρουσιάσει στις εισαγωγικές εξετάσεις στη σχολή μου, στο Θέατρο Τέχνης: Την Εκάβη από τις Τρωάδες. Όταν σπούδαζα, αλλά και στο ξεκίνημα της καριέρας μου, συμμετείχα σε παραστάσεις αρχαίου δράματος με το Θέατρο Τέχνης σε σκηνοθεσίες Κάρολου Κουν, αλλά και με τον Μινωτή στο Εθνικό, με την Ασπασία Παπαθανασίου, με τον Σπύρο Ευαγγελάτο.

Ετοιμάζετε κάτι για το καλοκαίρι και την επόμενη σεζόν;
Ο «Συμβολαιογράφος» παίζεται μέχρι αυτή την Κυριακή 10/4 στο θέατρο «Τζένη Καρέζη», ενώ θα ακολουθήσουν παραστάσεις στην Πάτρα, μπορεί και σε άλλες περιοχές. Επίσης, θα παρουσιάσω ξανά στη Χίο το «1822, οι σωσμένοι», μια παράσταση με ζωντανή μουσική, που είχα σκηνοθετήσει το περσινό καλοκαίρι και έπαιζα κιόλας. Πρόκειται για μια συρραφή αφηγήσεων επιζώντων από τη Σφαγή της Χίου, ένα πολύ επίκαιρο και αντιπολεμικό κείμενο. Η παράσταση αυτή ήταν προπομπός πραγμάτων που δεν φανταζόμασταν ότι θα συμβούν. Τότε δεν είχε έρθει ακόμα τόσο έντονα στο προσκήνιο το προσφυγικό.

Είστε αισιόδοξος άνθρωπος;
Νομίζω ότι είμαι, θέλω να βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο, χωρίς να συνεπάγεται αυτό άγνοια της πραγματικότητας και της σκληρότητας που ζούμε. Θέλω να κοιτάω τη ζωή λίγο πιο φωτεινά. Όταν έχω τόση δυστυχία δίπλα μου, δεν δικαιούμαι να παραπονιέμαι.

Με αφορμή και τις πρόσφατες αντιδράσεις και εξελίξεις στο Ελληνικό Φεστιβάλ, πώς βλέπετε όσα συμβαίνουν στον πολιτισμό στη χώρα μας;
Ο πολιτισμός στην Ελλάδα, ενώ θα έπρεπε να είναι το απόλυτα εξαγώγιμο «προϊόν», εκεί όπου θα έπρεπε να δίνουν όλες οι κυβερνήσεις, πολλώ μάλλον δε η τωρινή, την απόλυτη προτεραιότητα, νομίζω ότι πάντα αντιμετωπίζεται τυχαία και με μια σχεδόν επιπολαιότητα. Πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί στο πώς βλέπουμε το θέατρο, τον πολιτισμό, την τέχνη μας. Στο πώς πρέπει να μετέχουμε όλοι και να έχουμε ένα μερίδιο σ’ αυτό που λέγεται Φεστιβάλ.